Τρίτη, 22 Δεκεμβρίου 2009


... αποχαιρετώντας τη μεσαία τάξη ...

Ρούσσος Βρανάς

***

*

ΔΡΟΜΟΙ της φτώχειας

*
Ο Ντίκενς...

... έγραψε για την κοινωνία του. Δεν μπορούσε βέβαια να φανταστεί πως εκείνη η κοινωνία θα επέστρεφε δύο αιώνες αργότερα. Στον «Όλιβερ Τουίστ», ο Νόα Κλέιπολ ταπείνωνε τον μικρό Όλιβερ, φωνάζοντάς τον κάθε τόσο «φτωχοκομείο». Αναφερόταν στον Νόμο των φτωχών, που ψηφίστηκε στην Αγγλία το 1838.

Ο Νόμος...

... των φτωχών ήταν εξοργιστικός. Υποχρέωνε τους άπορους και τους άνεργους να επιλέξουν ανάμεσα σε ένα οποιοδήποτε μεροκάματο, οσοδήποτε χαμηλό, και την ταπείνωση του φτωχοκομείου. Η κοινωνική βοήθεια ήταν υπολογισμένη ώστε να είναι λιγότερο ελκυστική από οποιαδήποτε άλλη χειρότερη διαθέσιμη λύση. Το σύστημα, όπως εξηγεί ο ιστορικός Τόνι Τζουντ, στηριζόταν στην κλασική οικονομική θεωρία: αν τα ημερομίσθια έπεφταν αρκετά χαμηλά, κι αν δεν υπήρχε ελκυστική εναλλακτική λύση, τότε όλοι θα έβρισκαν δουλειά. Σήμερα, ο δέκατος ένατος αιώνας φαίνεται να έχει μετακομίσει στον εικοστό πρώτο. «Σε μια περίοδο αυξανόμενης ανεργίας, ο άνεργος δεν αποτελεί πια ένα πλήρες μέλος της κοινωνίας» είπε ο Τόνι Τζουντ σε πρόσφατη διάλεξή του στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης. «Για να λάβει έστω κι ένα πενιχρό επίδομα κοινωνικής πρόνοιας, υποχρεώνεται να αναζητήσει και, αν είναι δυνατόν, να αποδεχτεί μια δουλειά με οποιονδήποτε μισθό, οσοδήποτε χαμηλός κι αν είναι αυτός, και οσοδήποτε αποκρουστική κι αν είναι αυτή η δουλειά. Και μόνο τότε θεωρείται πως δικαιούται τη βοήθεια της κοινωνίας».

Τα πράγματα...

... δεν ήταν πάντα έτσι. Στα χρόνια της σοσιαλδημοκρατίας, σύμφωνα με τον Τζουντ, οι φτωχοί απολάμβαναν το ίδιο κοινωνικό κράτος με τη μεσαία τάξη: δωρεάν παιδεία, φθηνή ή δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, κρατικές συντάξεις και άλλα πολλά. Έτσι, στη δεκαετία του 1960, οι φτωχοί έζησαν καλύτερα και η ευρωπαϊκή μεσαία τάξη βρέθηκε με το μεγαλύτερο εισόδημα που διέθετε ποτέ. Όμως, τη δεκαετία του 1970, με τις μεταρρυθμίσεις της Θάτσερ και του Ρίγκαν, οι ανισότητες επέστρεψαν ξανά στη δυτική κοινωνία. Και μαζί με τους φτωχούς, συμπαρέσυραν και τη μεσαία τάξη: σε όλες τις δυτικές κοινωνίες, είναι σήμερα το εύκολο θύμα κάθε «λιτού» προϋπολογισμού. Δεν είναι παράξενο λοιπόν που ο συντελεστής Τζίνι- ο οποίος μετράει το χάσμα που χωρίζει τους πλούσιους από τους φτωχούς σε μια κοινωνία- είναι σήμερα περίπου ίδιος στις ΗΠΑ και στην Κίνα.

Ο ιστορικός...

... Τζουντ θρηνεί για την υποχώρηση της σοσιαλδημοκρατίας, που αποτελούσε κάποτε την εγγυήτρια πολιτική δύναμη του κοινωνικού κράτους. Διαπιστώνει πως οι μετριοπαθείς μορφές της έγιναν «ο κατεστημένος πολιτικός λόγος στην Ευρώπη». Όχι όμως και η πραγματικότητά της. Ο Τόνι Τζουντ συμβουλεύει τους σοσιαλδημοκράτες να γίνουν πιο επιθετικοί στην υπεράσπιση των ιστορικών κεκτημένων. Και πιο αυστηροί εναντίον όλων εκείνων που προσπαθούν να τα καταλύσουν. Όμως, οι αποδέκτες των συμβουλών του δεν είναι πια εδώ. Η σοσιαλδημοκρατία έχει απορροφηθεί από τον νεοφιλελευθερισμό. Αφού πρώτα κατέστρεψε το μοναδικό κοινωνικό στρώμα που αποτελούσε το κατ΄ εξοχήν στήριγμά της: τη μεσαία τάξη.

---

Σημ.: η εικονογράφηση έγινε με ευθύνη της Stavrovelonias

Από stavrosx1 @ Τρίτη, 22 Δεκεμβρίου 2009 8:45 πμ Permalink
Σχόλια

Tags: ταξεις , σοσιαλδημοκρατια , νεοφιλελευθερισμός , φτώχεια , οικονομία

Σάββατο, 3 Οκτωβρίου 2009

... κοινωνικό κράτος - Ευρώπη - τέλος ...

Ρούσσος Βρανάς

***

*ΔΡΟΜΟΙ του νεοφιλελευθερισμού

*

Η επόμενη...

... γερμανική κυβέρνηση θα χρειαστεί να κλείσει την πόρτα στο κοινωνικό κράτος και να ανοίξει το παράθυρο σε έναν ακόμη πιο ακραίο φιλελευθερισμό. Γιατί αυτό ακριβώς υπαγορεύει το αποτέλεσμα των πρόσφατων βουλευτικών εκλογών. Ο πραγματικός νικητής τους δεν ήταν η Μέρκελ, αλλά ο φιλελεύθερος Γκίντο Βεστερβέλε (φωτό), που οδήγησε τους Ελεύθερους Δημοκράτες στη μεγαλύτερη εκλογική νίκη στην ιστορία τους, με οξύτατες επιθέσεις κατά του κοινωνικού κράτους και των συνδικάτων, που τα αποκάλεσε «μάστιγα για τη χώρα».

Οι εξελίξεις...

... στη Γερμανία φαίνεται να δικαιώνουν σειρά πρόσφατων άρθρων του «Εκόνομιστ». Το περιοδικό που θεωρείται κεντρικό δημοσιογραφικό όργανο του «παγκόσμιου νεοφιλελεύθερου κόμματος» έγραφε πως είναι επιτακτική ανάγκη να περιοριστούν οι εξουσίες των πολιτικών, έτσι που να επιβληθεί και να κυριαρχήσει η παντοδυναμία των αγορών. Μέχρι τώρα πιστεύαμε πως αυτή ακριβώς ήταν η αιτία που προκάλεσε την παγκόσμια οικονομική κρίση. Να όμως που το περιοδικό «Εκόνομιστ» έρχεται να μας πει πως κάναμε λάθος. Το εργαστήριο όπου αναμένεται να εφαρμοστεί για πρώτη φορά η τολμηρή ιδέα του θα είναι η Γερμανία. Το όχημα γι΄ αυτόν τον πειραματισμό θα είναι η νέα γερμανική κυβέρνηση, ο συνασπισμός Χριστιανοδημοκρατών, Χριστιανοκοινωνιστών και Ελεύθερων Δημοκρατών που διακατέχονται από αυτές τις τρεις έμμονες ιδέες: μείωση των φόρων, μέγιστη ευελιξία της αγοράς εργασίας και ελαχιστοποίηση των κοινωνικών δαπανών. Το έδαφος έχει ήδη προετοιμαστεί από την απερχόμενη κυβέρνηση. Λίγο πριν από τις εκλογές, ψήφισε συνταγματική τροπολογία που θα τεθεί σε ισχύ από το 2016 και θα περιορίζει το δημόσιο έλλειμμα της χώρας στο 0,35% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Πρόκειται στην ουσία για ένα σούπερ Μάαστριχτ, το οποίο θα δέσει χειροπόδαρα τους πολιτικούς. Γιατί τι είναι ένας πολιτικός όταν του απαγορεύουν τα ελλείμματα και του μηδενίζουν τις κοινωνικές δαπάνες;


Το πείραμα...

... δεν θα περιοριστεί μόνο στη Γερμανία. Αυτή η παγερή νεοφιλελεύθερη ουτοπία μιας αιώνιας λιτότητας, όπως τη χαρακτηρίζει ο Χανς Μπρόντερσεν στο περιοδικό «Μαριάν», θα μεταφυτευτεί και στις άλλες χώρες της ζώνης του ευρώ. Και θα σημάνει το τέλος του ευρωπαϊκού κοινωνικού κράτους. Ο περιορισμός των δημοσίων δαπανών μαζί με την ουσιαστική απαγόρευση των ελλειμμάτων (το πολύ πολύ στο 0,35% του ΑΕΠ) δεν αφήνει περιθώρια παρά για μία μόνο λύση, λέει ο Μπρόντερσεν: την κατεδάφιση του κοινωνικού κράτους. Γιατί ποιο κράτος θα προτιμούσε, ας πούμε, να στερηθεί την αστυνομία του ή τον στρατό του, παρά να στερηθεί το κοινωνικό κράτος του;

Οι άλλες...

... ευρωπαϊκές χώρες θα υποχρεωθούν κι αυτές να ευθυγραμμιστούν με τη γερμανική στρατηγική, πάνω στη γραμμή που έχει χαράξει ο Βεστερβέλε- ο άνθρωπος που την ενσαρκώνει καλύτερα- για την καταπολέμηση του κρατικού Λεβιάθαν: φοροαπαλλαγές, περικοπές δαπανών, κατάργηση επιδομάτων και εργασιακών κεκτημένων. Και όταν στο μέλλον θα ψηφίζουμε μέσα στην έρημο αυτού του σούπερ Μάαστριχτ, θα ζούμε στο εξής αυτό το παράδοξο: θα ψηφίζουμε μεν πολιτικούς, αλλά στην ουσία θα έχει καταργηθεί η πολιτική.

---

Σημ.: η εικονογράφηση έγινε με ευθύνη της Stavrovelonias

Από stavrosx1 @ Σάββατο, 3 Οκτωβρίου 2009 9:01 μμ Permalink
Σχόλια

Tags: νεοφιλελευθερισμός , ευρώπη , γερμανια , εκλογές , κοινωνία , πολιτική , οικονομία

Τρίτη, 15 Σεπτεμβρίου 2009

... "Διοικούν με την τρομοκρατία" ...

Ρούσσος Βρανάς

***

*

ΔΡΟΜΟΙ της αυτοκτονίας

*



Πριν καλά καλά...

... στεγνώσει το μελάνι με το οποίο γράφαμε τις προάλλες για τις αυτοκτονίες στους χώρους εργασίας, και ιδιαίτερα στη Φρανς Τελεκόμ, η γαλλική τηλεφωνική εταιρεία ανακοίνωσε χθες άλλη μία.

Αν αναζητούσαμε...

... στην οικονομική κρίση τα αίτια της τριακοστής όγδοης αυτοκτονίας εργαζομένου της Φρανς Τελεκόμ από τον Φεβρουάριο του 2008, θα μπορούσαμε να κατηγορηθούμε πως βολευόμαστε με εύκολα συμπεράσματα. Δεν φτάνουν τα δάχτυλά μας για να μετρήσουμε τους λόγους που μπορούν να σπρώξουν ένα ανθρώπινο πλάσμα να αφαιρέσει τη ζωή του. Όμως δεν πρόκειται για ένα φαινόμενο περιορισμένο σε μια μονάχα επιχείρηση ή σε μια μόνο χώρα. Τα στοιχεία του αμερικανικού Γραφείου Στατιστικής της Εργασίας δείχνουν ότι οι αυτοκτονίες στους χώρους δουλειάς αυξήθηκαν κατά 28% το 2008 στις ΗΠΑ. Θα ήταν λοιπόν σαν να εθελοτυφλούσαμε αν αποφεύγαμε να αναζητήσουμε τα αίτια της νέας αυτοκτονίας στη Φρανς Τελεκόμ στην κυβερνητική απόφαση να μετατρέψει πάση θυσία μια παραδοσιακή δημόσια επιχείρηση σε κερδοφόρο πολυεθνική. Κι αν κλείναμε τα μάτια μπροστά στο γενικότερο κύμα ιδιωτικοποιήσεων που εξακολουθεί να σαρώνει την Ευρώπη, μολονότι είναι πια φανερό πως η απελευθέρωση της χρηματοπιστωτικής αγοράς ήταν εκείνη που οδήγησε στην οικονομική κρίση. Φυσικά, η Φρανς Τελεκόμ δεν είναι τράπεζα. Πρέπει να αγωνίζεται σκληρά για να διατηρήσει το δικό της μερίδιο της αγοράς που διεκδικείται καθημερινά από τους πανίσχυρους ανταγωνιστές της. «Όμως δεν υπάρχει τίποτα χειρότερο από τους νεοπροσύλητους στον φιλελευθερισμό διευθυντές των δημόσιων επιχειρήσεων που ονειρεύονται να μοιάσουν στα μεγάλα αφεντικά των ιδιωτικών επιχειρήσεων», παρατηρεί ο Πολ Βενρί στην εφημερίδα «Λα Ντεπές». «Ο τρόπος που διοικούν αυτά τα αφεντικά κάθε άλλο παρά είναι φιλελεύθερος. Να αλλάζει ένας εργαζόμενος από τη μια στιγμή στην άλλη νοοτροπία, πόλη, δουλειά, είναι κάτι που απαιτεί ανθρώπινη συμπαράσταση, κι αυτό δεν είναι κάτι που συμβιβάζεται με την απαίτηση των αφεντικών για γρήγορα οικονομικά αποτελέσματα».



Όσο ψηλότερα...

... ανεβαίνουμε στα διευθυντικά κλιμάκια κι όσο βαθύτερα χωνόμαστε στην κρίση, το ήθος σπανίζει όλο και περισσότερο. Κι έναν χρόνο από τότε που κλονίστηκε το σύστημα, η αναζήτηση νέων αξιών από τις οποίες θα μπορούσε να προκύψει μεγαλύτερος ανθρώπινος σεβασμός στο πλαίσιο αυτού του συστήματος έχει αποδειχτεί άκαρπη. Τα χρέη των χωρών συσσωρεύονται πάνω στα χρέη των ανθρώπων, όπως ακριβώς συσσωρεύονται για άλλους τα πλούτη που αποκτούν άδικα, παράνομα και εκβιαστικά. «Διοικούν με την τρομοκρατία», δήλωνε τις προάλλες στην εφημερίδα «Λε Μοντ» για τα μεγάλα αφεντικά ο Ζεράρ Μπερτομιέ, συνδικαλιστικός εκπρόσωπος της Γαλλικής Συνομοσπονδίας Εργαζομένων. «Σαν να πιέζουν τους εργαζομένους τόσο πολύ, για να τους αναγκάσουν να φύγουν από μόνοι τους».

Λίγοι μόνο...

... μήνες από τότε που ξέσπασε η κρίση στάθηκαν αρκετοί. Ποιος δεν μπορεί να δει σήμερα πως ο τρόπος ζωής και εργασίας που μας πρότεινε το σύστημα είναι πια ανεπαρκής και ξεπερασμένος;

---

Σημ.: η εικονογράφηση έγινε με ευθύνη της Stavrovelonias

Από stavrosx1 @ Τρίτη, 15 Σεπτεμβρίου 2009 12:01 πμ Permalink
Σχόλια

Tags: ιδιωτικοποιήσεις , νεοφιλελευθερισμός , καπιταλισμός , ανεργία , εργασία ,

Παρασκευή, 4 Σεπτεμβρίου 2009

... ό,τι αρπάξουμε ...

Ρούσσος Βρανάς

***

*

ΔΡΟΜΟΙ των "σοσιαλιστών"

*

Τη βρώμικη...

...δουλειά, κάποιος πρέπει να την κάνει κι αυτήν. Αν μερικοί λυπούνται που ανέλαβε να την κάνει ο Ντομινίκ Στρος-Καν, ένας σοσιαλιστής, τους παραπέμπουμε σε αυτό το δηκτικό σχόλιο του γαλλικού περιοδικού «Μαριάν»: «Είναι φανερό πως δεν είναι σοσιαλιστές που θέλουν να μεταρρυθμίσουν τον καπιταλισμό, αλλά καπιταλιστές που θέλουν να μεταρρυθμίσουν τον σοσιαλισμό».



Από τα ύψη...

...του μισθού του (461.510 δολάρια πέρυσι, αφορολόγητα) και από το νέο του πόστο ως διευθυντή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (στο οποίο τον προώθησε ο Σαρκοζί), ο πρώην διεκδικητής της ηγεσίας του Σοσιαλιστικού Κόμματος της Γαλλίας Ντομινίκ Στρος-Καν βλέπει «υπερβολικά επίπεδα δημόσιου χρέους στην Ελλάδα» και συνιστά «μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας, που θα πρέπει να έχουν στόχο χαμηλότερο κόστος εργασίας και υψηλότερο ποσοστό απασχόλησης». Σε απλά ελληνικά δηλαδή, αύξηση του περιθωρίου κέρδους των εργοδοτών και μείωση των αποδοχών των εργαζομένων, αφού θα πρέπει να τρώνε περισσότεροι από ακόμη μικρότερη πίτα. Οι συστάσεις του Στρος-Καν είναι σύμφωνες με την απόφαση της G-20 του Λονδίνου να τετραπλασιάσει τους πόρους του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στο 1 τρισεκατομμύριο δολάρια. Τόσα θα πρέπει να δανειστούν δηλαδή οι χώρες που έχουν πρόβλημα, όχι για να ανασυγκροτήσουν τις οικονομίες τους, όχι για να τονώσουν την εγχώρια ζήτηση, όχι για να ενισχύσουν το εισόδημα των εργαζομένων, αλλά για να τα επιστρέψουν με τόκο μέσω του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στις ίδιες αρπακτικές τράπεζες που προκάλεσαν την κρίση. Αν επρόκειτο για στρατιωτική εισβολή, θα είχε ξεσηκώσει παλλαϊκή αντίσταση. Με τη συνενοχή της τοπικής ολιγαρχίας, όμως, η εισβολή των δανειστών γίνεται με δόλο, ώστε να μην καταλαβαίνει ο λαός τον απατηλό χαρακτήρα των χρεών με τα οποία τον φορτώνουν. «Προγραμματισμένη συρρίκνωση των χρεωμένων χωρών», έτσι την αποκαλεί στο περιοδικό «Καουντερπάντς» ο Μάικλ Χάντσον, καθηγητής της οικονομίας στο Πανεπιστήμιο του Μιζούρι. «Η ελεύθερη αγορά υποτίθεται πως αφήνει περιθώρια επιλογής. Όμως, οι χρεωμένες χώρες χάνουν το δικαίωμα επιλογής για το οικονομικό μέλλον τους. Το περίσσευμά τους δεσμεύεται στο εξωτερικό σαν φόρος οικονομικής υποτέλειας. Και οι δημοκρατικά εκλεγμένοι πολιτικοί εκχωρούν την άσκηση πολιτικής σε ξένους γραφειοκράτες, τους «κεντρικούς σχεδιαστές» του σημερινού νεοφιλελεύθερου κόσμου».



Το πότε...

...θα χρεοκοπήσει μια χώρα που εκχωρεί συνεχώς περιουσιακά της στοιχεία από τους πολίτες της στους δανειστές της, από τον δημόσιο τομέα και τις εθνικές φορολογικές αρχές στο ξένο τραπεζικό κεφάλαιο, είναι φυσικά θέμα χρόνου, λέει ο Μάικλ Χάντσον. Γι΄ αυτό ακριβώς βιάζονται οι τραπεζίτες. Και γι΄ αυτό το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο πιέζει τις χρεωμένες χώρες για περισσότερες «μεταρρυθμίσεις». Επειδή, αν και όταν περάσει αυτή η κρίση, η ανάγκη των χωρών να δανειστούν δεν θα είναι πια το ίδιο πιεστική.



«Ό,τι αρπάξουμε»...

...σε αυτές τις δύο λέξεις θα μπορούσε να συνοψιστεί σήμερα η ιδεολογία του νεοφιλελευθερισμού, που αντί να ενθαρρύνει την ανάπτυξη απεργάζεται τη συρρίκνωση των εθνικών οικονομιών.

---

Σημ.: η εικονογράφηση έγινε με ευθύνη της Stavrovelonias



Από stavrosx1 @ Παρασκευή, 4 Σεπτεμβρίου 2009 7:01 πμ Permalink
Σχόλια

Tags: σοσιαλδημοκρατια , νεοφιλελευθερισμός , καπιταλισμός , ευρώπη , ελλάδα , οικονομία

Τρίτη, 21 Ιουλίου 2009

... σχολεία για τις ελίτ ...

Ρούσσος Βρανάς

***

*

ΔΡΟΜΟΙ του νεοφιλελευθερισμού

*



Το αμερικανικό...

... όνειρο δεν περνάει την πόρτα των πανεπιστημίων. Με άλλα λόγια, οι πλούσιοι παραμένουν οι πιο μορφωμένοι. Το περιοδικό «Εκόνομιστ», το πιο επίσημο αλλά και το πιο δογματικό όργανο του νεοφιλελευθερισμού, γράφει πως «ένα σύστημα σχολείων και πανεπιστημίων για τις ελίτ, στα οποία οι πλούσιοι έχουν προνομιακή πρόσβαση, δεν είναι ούτε δίκαιο ούτε αποδοτικό. Όμως, η επιτυχία αυτών των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων δεν στηρίζεται στο χρήμα αλλά στην οργάνωση. Τουλάχιστον η Βρετανία και οι ΗΠΑ έχουν πολύ καλά πανεπιστήμια».



Το ερώτημα...

... πώς θα μπορούσε μια κοινωνία να έχει καλά πανεπιστήμια που θα είναι προσιτά σε όλους, δεν φαίνεται να απασχολεί το βρετανικό περιοδικό. Το παράδοξο είναι όμως πως επιχειρηματολογεί εναντίον όσων είχε γράψει το ίδιο μόλις πριν από μερικούς μήνες. Τότε είχε κάνει μια μεγάλη έρευνα για το «κοινωνικό ασανσέρ» σε όλον τον κόσμο. Και είχε διαπιστώσει πως η Δυτική Ευρώπη προσέφερε στις λαϊκές τάξεις τις καλύτερες ευκαιρίες για κοινωνική άνοδο σε σχέση με τις ΗΠΑ, όπου επικρατούσε μια κοινωνική ακαμψία. Το «Εκόνομιστ» είχε καταλήξει τότε στο συμπέρασμα πως ήταν ίσως απαραίτητο να γίνει μια μεταρρύθμιση με την επιβολή φόρων στους πιο πλούσιους ώστε να χρηματοδοτηθεί με αυτούς τους φόρους η κοινωνική ανέλιξη των λιγότερο προνομιούχων λαϊκών στρωμάτων.



Το βρετανικό...

... περιοδικό συμφωνούσε τότε με τα συμπεράσματα στα οποία είχε καταλήξει ο νομπελίστας Πολ Κρούγκμαν στο βιβλίο του «Η Αμερική που θέλουμε». Σε αυτό, ο Αμερικανός οικονομολόγος ανέλυε τα ευρήματα μεγάλης έρευνας η οποία αποκάλυπτε τα ψηλά τείχη που ορθώνει το χρήμα στην αμερικανική εκπαίδευση. Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, το 29% των μαθητών του 15 που η οικογένειά τους ανήκει στο κατώτατο 25% της εισοδηματικής κλίμακας μπαίνουν στο πανεπιστήμιο. Όμως, το αντίστοιχο ποσοστό για τους μαθητές του 5 που η οικογένειά τους ανήκει στο ανώτατο 25% της εισοδηματικής κλίμακας είναι τουλάχιστον 30%. Γι΄ αυτούς, το οικογενειακό χρήμα ανοίγει τις πόρτες που για άλλους κρατάει κλειστές. Μα δυο λόγια, εξηγεί ο Λοράν Πενσόλ στο γαλλικό περιοδικό «Μαριάν», όταν αφήνει κανείς απεριόριστες και αμολητές τις δυνάμεις της αγοράς, τότε καταλήγει σε ένα σύστημα όπου το χρήμα των γονέων μετράει περισσότερο από την εργασία και την επιμέλεια των μαθητών. Οι όποιες μεταρρυθμίσεις μπορεί να είναι απαραίτητες, αλλά ποτέ χωρίς την προστασία και την επαγρύπνηση που μπορούν να εγγυηθούν την ισότητα των ευκαιριών η οποία σήμερα σαρώνεται από τους μηχανισμούς της αγοράς.



Θα άξιζε...

... ίσως να πούμε ένα μεγάλο ευχαριστώ στο περιοδικό «Εκόνομιστ» που με συνέπεια διατυπώνει απερίφραστα τη νεοφιλελεύθερη σκέψη- την οποία οι ευρωπαϊκές ελίτ σπάνια αποτολμούν να εκφράσουν με την ίδια ωμότητα. Τουλάχιστον δεν θα μπορέσουμε να το κατηγορήσουμε πως δεν μας έχει προειδοποιήσει.

---

Σημ.: η εικονογράφηση έγινε με ευθύνη της Stavrovelonias

Από stavrosx1 @ Τρίτη, 21 Ιουλίου 2009 2:01 μμ Permalink
Σχόλια

Tags: νεοφιλελευθερισμός , καπιταλισμός , ευρώπη , εκπαίδευση , ηπα , παιδεία

Παρασκευή, 17 Ιουλίου 2009

... οικονομία - εκλεκτικές συγγένειες ...

Ρούσσος Βρανάς

***

*

ΔΡΟΜΟΙ του οικονομικού φασισμού

*

Ο δικαστής...

... Λούις Μπράντις των ΗΠΑ είχε τραβήξει τις διαχωριστικές γραμμές: «Μπορούμε να έχουμε δημοκρατία ή μπορούμε να έχουμε μεγάλα πλούτη συγκεντρωμένα σε λίγα χέρια. Αλλά δεν μπορούμε να τα έχουμε και τα δύο». Όμως, η ώσμωση ανάμεσα στη δημοκρατία και την ολιγαρχία αρχίζει να γίνεται εντυπωσιακή. Και οι ομοιότητες με άλλες ιστορικές περιόδους ανησυχητική.



Στο βιβλίο του...

...«Ο αγώνας μου», ο Αδόλφος Χίτλερ ξεκαθάριζε πως «η στάση του κράτους έναντι του κεφαλαίου είναι συγκριτικά απλή και σαφής. Μοναδικός του στόχος είναι να διασφαλίζει πως το κεφάλαιο θα παραμένει υποταγμένο στο κράτος». Το 1936, όμως, ο αντιφασίστας ιστορικός Γκαετάνο Σαλβεμίνι έγραφε πως ο φασισμός υποτάσσει τους φορολογούμενους στις ιδιωτικές επιχειρήσεις, επειδή «το κράτος πληρώνει για τις αποτυχίες των ιδιωτικών επιχειρήσεων. Το κέρδος είναι ιδιωτικό και ατομικό. Οι απώλειες είναι κοινωνικές και δημόσιες». Σίγουρα κάτι μας θυμίζει αυτό στις μέρες μας. Μοιάζει πολύ με τον τρόπο που οι σύγχρονες δυτικές κυβερνήσεις έτρεξαν να σώσουν μεγάλες τράπεζες και επιχειρήσεις από την οικονομική κρίση, φορτώνοντας τις ζημιές τους στο κοινωνικό σύνολο, μολονότι αυτό ούτε είχε ούτε θα έχει ποτέ μερίδιο στα κέρδη τους. Ένας άλλος ιστορικός, σύγχρονος αυτός, ο Ρόμπερτ Πάξτον, υποστηρίζει πως ο αντικαπιταλισμός του φασισμού ήταν εξαιρετικά επιλεκτικός: ο εθνικοσοσιαλισμός του στρεφόταν μόνο κατά του ξένου ή εχθρικού κεφαλαίου. Κάτι μας θυμίζει κι αυτό, καθώς οι ισχυρές χώρες της εποχής μας αρχίζουν να ορθώνουν καθεμιά το δικό της φρούριο για να οχυρωθούν από την κρίση. Για όλους αυτούς τους λόγους δεν είναι λοιπόν καθόλου παράδοξο να αναζητούμε σήμερα στα βάθη της Ιστορίας εκλεκτικές συγγένειες με το χθες, όσο κι αν είναι αυτές εφιαλτικές.



Στις κοινωνικές...

... σχέσεις, οι φασίστες ήταν οπαδοί του κοινωνικού δαρβινισμού: πίστευαν στην επικράτηση των ισχυρών και στην εξαφάνιση των αδυνάτων. Στην οικονομική πράξη, αυτό σήμαινε την προώθηση των συμφερόντων των επιτυχημένων επιχειρηματιών και τη διάλυση των οργανωμένων συμφερόντων των εργαζομένων. Οι ομοιότητες με τον νεοφιλελευθερισμό αρχίζουν να γίνονται πολλές, σε μια περίοδο που τόσο αυτός όσο και η δημοκρατία του βρίσκονται σε βαθιά κρίση. Στη μεγαλύτερη δυτική δημοκρατία, ο πρόεδρός της εκλέγεται μόλις από το 25% του πληθυσμού της, ενώ στην Ευρώπη οι ψηφοφόροι ψηφίζουν χωρίς να έχουν τη δυνατότητα να αλλάξουν τους πιο αποφασιστικούς θεσμούς της. Οι Βρετανοί σύντομα θα χαρούν να διώξουν τον πρωθυπουργό που τους χρεοκόπησε. Πώς να διώξουν όμως οι Ευρωπαίοι ψηφοφόροι τους κεντρικούς τραπεζίτες που κρατούν στα χέρια τους τη ζωή τους; Το δημοκρατικό έλλειμμα μαζί με το κοινωνικό έλλειμμα συνθέτουν ένα ανησυχητικό μείγμα.



Με μεγάλη...

... ευκολία η δυτική πολιτική επιστήμη συνέδεσε τον Στάλιν με το «έλλειμμα» του κομμουνιστικού συστήματος, αλλά δυσκολεύτηκε πολύ να αποδεχτεί- αν το αποδέχτηκε ποτέ πραγματικά- πως ο Χίτλερ υπήρξε ένα υποπροϊόν της κρίσης του καπιταλιστικού συστήματος. Κι αυτό σίγουρα δεν αποτελεί την καλύτερη εγγύηση για το μέλλον.

---

Σημ.: η εικονογράφηση του κειμένου έγινε με ευθύνη της Stavrovelonias

Από stavrosx1 @ Παρασκευή, 17 Ιουλίου 2009 0:02 πμ Permalink
Σχόλια

Tags: νεοφιλελευθερισμός , καπιταλισμός , φασισμος , πολιτική , οικονομία

Πέμπτη, 12 Μαρτίου 2009

... να ανατρέψουμε το παλιό σύστημα ...

Βασ. Μουλόπουλος

***

*
Μας ματιάσανε ...

*

Αν υπάρχει μια λέξη που έχει χάσει πλήρως το νόημά της αυτόν τον καιρό είναι η λέξη «σύστημα», με όλες τις παραλλαγές της. Οπως οι μάγισσες, οι καφετζούδες και οι χαρτορίχτρες ανακαλύπτουν (π.χ. η Γεωργία Βασιλειάδου στην ταινία «Η κυρά μας η μαμμή») ότι για όλα τα κακά των χωριανών τους φταίει το «μάτιασμα», έτσι σήμερα οι μάγοι της οικονομίας του παγκόσμιου χωριού επικαλούνται όπου βρεθούν και όπου σταθούν τις «ευθύνες του συστήματος». Το να κατηγορείς το σύστημα είναι ένας έξυπνος τρόπος να πεις ότι για αυτά που συμβαίνουν στην οικονομία δεν ευθύνεται κανένας. Οτι η κρίση οφείλεται (όπως το μάτιασμα) σε υπερφυσικές δυνάμεις. Ετσι, ο σύμβουλος του Ομπάμα, Ρόμπερτ Ρούμπιν, υπερασπιζόμενος τη δεκαετή θητεία του στη Citigroup (από την οποία αμείφθηκε με 115 εκατ. δολάρια) είτε ότι η χρεοκοπία της τράπεζας δεν οφείλεται στις στρατηγικές επιλογές της, αλλά στην «κρίση του συστήματος». Για την ίδια κρίση του συστήματος, με διάφορες παραλλαγές, εξακολουθούν να μιλούν ο Σόρος, ο Μπράουν, ο Σαρκοζί... Το σύστημα γίνεται έτσι το τέλειο άλλοθι. Είναι απρόσωπο, αόριστο, άπιαστο. Μας περιλαμβάνει όλους και κανέναν. Οταν για όλα φταίει το σύστημα, είμαστε όλοι ένοχοι ή κανένας• και οι τραπεζίτες, οι χρηματιστές, τα «golden boys» των δομημένων, οι οικονομικοί σύμβουλοι, οι καθηγητές της Οικονομίας, οι πολιτικοί ηγέτες ουδεμία ευθύνη φέρουν.
Aλλά την ίδια ώρα που οι μάγοι του παγκόσμιου χωριού αποτάσσονται μετά βδελυγμίας το σύστημα, με τις βασκανίες τους προσπαθούν το σύστημα να διατηρήσει τη μεταφυσική του υπόσταση.
Κανένας από αυτούς δεν καταλήγει στο λογικό συμπέρασμα των λόγων τους: αν η κρίση είναι συστημική, συστημική θα είναι και η έξοδος από αυτήν. Φαίνεται ότι η λογική δεν περιλαμβάνεται στις επιστημονικές αποσκευές των ορθολογιστών, ή μάλλον δεν μπορούν να το πουν γιατί όλοι τους είναι συνυπεύθυνοι για το οικονομικό έγκλημα που ζούμε. Είναι οι ίδιοι που απορρύθμισαν τις χρηματοπιστωτικές αγορές, κατάργησαν τους ελέγχους, χειραγώγησαν και πλαστογράφησαν τα προϊόντα, πλαστογράφησαν τους ισολογισμούς, δημιούργησαν μιαν οικονομία βασισμένη στο αναπτυξιακό μοντέλο της αέναης αύξησης της κατανάλωσης. Από την κρίση δεν θα βγούμε με συνταγές βουντού. Ούτε το σύστημα θα αυτορρυθμιστεί από μόνο του.
Αν δεν υπάρξουν ανατροπές, είναι αναπόφευκτο οι εκπρόσωποι του ancien regime (παλιό σύστημα) να προσπαθήσουν να διασωθούν, να επιπλεύσουν για τα επόμενα τέσσερα-πέντε χρόνια που υπολογίζουν ότι θα διαρκέσει η κρίση και να επιστρέψουν στο ancien regime, αν υπάρχει πιθανότητα επιστροφής. Την επόμενη περίοδο οι μεταμορφώσεις που θα δούμε θα είναι πολλές. Και πολλοί θα βγουν από το κουκούλι του νεοφιλελευθερισμού και της απορρυθμισμένης αγοράς σαν χρυσαλλίδες της σοσιαλδημοκρατίας. Ωσπου να περάσει η μπόρα.

---

Σημ.: η εικονογράφηση του κειμένου έγινε με ευθύνη της Stavrovelonias

Από stavrosx1 @ Πέμπτη, 12 Μαρτίου 2009 0:29 πμ Permalink
Σχόλια

Tags: νεοφιλελευθερισμός , καπιταλισμός , τραπεζες , σκέψεις , οικονομία

Δευτέρα, 23 Φεβρουαρίου 2009

... "όσοι είναι να ζήσουν, θα ζήσουν ..." ...

Κωνστ. Τσουκαλάς

***

*

ΑΝΕΡΓΙΑ Ή ΕΛΑΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ;

*

Η κρίση των εργασιακών σχέσεων

.

και οι συνταγές ομοιοπαθητικής

*

Περισσότερη ανεργία ή ακόμη πιο ευλύγιστες εργασιακές σχέσεις; Το ερώτημα βρίσκεται στα χείλη όλων, με τη μορφή επιτακτικού διλήμματος. Οι τραπεζίτες, οι εργοδότες και οι κατ΄ επάγγελμα φιλελεύθεροι το βροντοφωνάζουν με αυτάρεσκη βεβαιότητα, οι πολιτικοί άνδρες το υπαινίσσονται με εύλογη δυσφορία, οι συνδικαλιστές προσπαθούν να το αποφύγουν με ρητορικούς εξορκισμούς. Αλλά το ζήτημα είναι απαράκαμπτο, ως υπαρκτό. Στο μέτρο που το συνολικό «πακέτο» των κοινωνικά διαθέσιμων θέσεων εργασίας δεν «επαρκεί» για να «προσφερθεί» μισθωτή απασχόληση στο σύνολο του ενεργού πληθυσμού, δύο και μόνον μπορεί να είναι οι μορφές του κοινωνικού «επιμερισμού» των εργασιακών θέσεων. Είτε όλοι θα κληθούν να μοιρασθούν όσες θέσεις υπάρχουν ίσοις όροις είτε ορισμένοι θα εργασθούν ενώ άλλοι θα μείνουν κατ΄ ανάγκην εκτός νυμφώνος. Και οι κανόνες του πραγματιστικού ορθολογισμού επιτάσσουν, μας λένε, την επιλογή της πρώτης λύσης. Στο πλαίσιο ενός πρωτόγνωρου και νεοπροσδιοριζόμενου «συνεχούς της εξαθλίωσης», γίνεται αποδεκτό ότι η γενίκευση της υποαπασχόλησης με μορφή επισφαλούς, μερικής, προσωρινής ή εποχικής εργασίας είναι σε κάθε περίπτωση προτιμότερη από την ανεργία.

*

Τρεις προϋποθέσεις

*

Μολονότι άρτιος, όμως, ο συλλογισμός ισχύει μόνον υπό προϋποθέσεις.

Προϋπόθεση πρώτη. Η αγορά εργασίας είναι και οφείλει να παραμείνει απολύτως «ελεύθερη». Η πολιτεία δεν παρεμβαίνει ενεργά στη λειτουργία της, αλλά αρκείται στην άνωθεν εγγύηση των «αντικειμενικών» ετυμηγοριών του «αόρατου χεριού» που την κινεί και αποφασίζει για τα πάντα. Πριν και ανεξάρτητα από την μη κυρίαρχη πολιτική βούληση και την πάντα διαπραγματεύσιμη και ρευστή κοινωνική «ευαισθησία», ο οριστικός λόγος έχει δοθεί στην κυρίαρχη αγορά.
Προϋπόθεση δεύτερη. Το «Κοινωνικό Κράτος» δεν ασχολείται με τους απόβλητους παρά μόνο ρητορικά και «κατ΄ οικονομίαν». Πληρώνει μόνο στοιχειώδη και βραχυπρόθεσμα επιδόματα ανεργίας, περιορίζει δραστικά τη δημόσια απασχόληση και αρκείται στο να διατυπώνει αλυσιτελή ευχολόγια με στόχο τη συντήρηση, ή τουλάχιστον για τη μη ραγδαία μείωση των θέσεων εργασίας στον ιδιωτικό τομέα. Κατά τα άλλα, και εις πείσμα των διάτρητων «δικτύων ασφαλείας» που εξακολουθεί να θεσπίζει προς το θεαθήναι, στην πράξη φαίνεται να ακολουθεί τη συνταγή του βικτωριανού κοινωνικού δαρβινιστή Χέρμπερτ Σπένσερ: «Οσοι είναι να ζήσουν, θα ζήσουν, και όσοι δεν τα καταφέρουν θα πεθάνουν, και καλά θα κάνουν να πεθάνουν».
Προϋπόθεση τρίτη, και συνακόλουθη. Η εργασιακή δύναμη αντιμετωπίζεται σαν ένα εμπόρευμα όπως όλα τα άλλα. Και όπως όλα τα εμπορεύματα, οφείλει να υπόκειται στους «αντικειμενικούς» κανόνες της προσφοράς και της ζήτησης. Το «εργατικό δίκαιο» που δημιουργήθηκε με στόχο να προστατεύσει όσους αναγκάζονται να εμπορευθούν τον μόχθο τους λειτουργεί μόνον ως μάθημα στις νομικές σχολές. Η ιστορική του σημασία εξέλιπε μαζί με την εποχή όπου το επίκεντρο των κανονιστικών ρυθμίσεων ήσαν ακόμη οι άνθρωποι. Την εποχή δηλαδή όπου με την πρόταξη του αιτήματος για πλήρη απασχόληση και τη θέσπιση της μόνιμης διά βίου εργασίας σε ένα πλαίσιο ελευθερίας, η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία υλοποιούσε τη σημαντικότερη από καταβολής κόσμου κατάκτηση των εργαζομένων. Δεν καταργήθηκαν βέβαια ούτε η φτώχεια ούτε η εκμετάλλευση. Αλλά για πρώτη φορά στην ιστορία οι εργαζόμενοι ήσαν και ένιωθαν προστατευμένοι και ασφαλείς.
Από τότε, οι πολιτικές προτεραιότητες δεν άλλαξαν απλώς, κυριολεκτικά αντιστράφηκαν. Ως πρόοδος δεν θα νοηθεί πλέον η συνεχής ουσιαστική βελτίωση των συνθηκών ζωής της πλειονότητας των εργαζομένων ανθρώπων, αλλά η μεγιστοποίηση της χρηματοπιστωτικής συσσώρευσης, και μαζί τους των κερδών. Θα ήταν βέβαια ευκταίο, μας λένε, οι δύο αυτές προοπτικές να μπορεί να συμβαδίσουν. Και «κανονικά», εις πείσμα των ιστορικών εμπειριών- θυμίζω ότι σε απόλυτους πραγματικούς όρους το επίπεδο διαβίωσης των λιγότερο ευνοημένων Αμερικανών δεν σταμάτησε να πέφτει από το 1975-, θα «έπρεπε» να συμβαδίζουν, αφού «κάποτε» ο αυξανόμενος πλούτος είναι μοιραίο να κυλήσει προς τα «κάτω» (αυτή είναι η θεωρία του «trickledown effect»). Και αν όμως ακόμη, για οποιουσδήποτε λόγους και για μια σύντομη, ελπίζεται, περίοδο, η ευημερία των αριθμών δεν συνεπιφέρει την ευημερία των ανθρώπων, η διόγκωση της οικονομίας θα πρέπει εν τούτοις και δίχως άλλο να προταχθεί. Στο μέτρο που η πρώτη θεωρείται προϋπόθεση της δεύτερης (αυτή είναι η θεωρία της διογκούμενης «πίτας»), οι έλλογοι εργαζόμενοι οφείλουν να περιμένουν την αναστροφή των τάσεων ή την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος (αυτή είναι η θεωρία της αναγκαίας μονόπλευρης λιτότητας).

*

Ο κίνδυνος και η ελπίδα

*
Τα παραπάνω δεν συμβάλλουν βέβαια στην επίλυση του διλήμματος που τέθηκε στην αρχή. Είτε το θέλουμε είτε δεν το θέλουμε η περίοδος κρίσης που διατρέχουμε είναι προφανώς έκτακτη και πρέπει να αντιμετωπισθεί με έκτακτα μέτρα. Και με αυτήν την έννοια το άμεσο και κραυγαλέο ζήτημα της προϊούσας ανεργίας δεν είναι δυνατόν ούτε να παρακαμφθεί ούτε να αποσιωπηθεί. Ως κατ΄ ανάγκην και κατ΄ επιταγήν υπεύθυνοι, οι υπεύθυνοι πολιτικοί είναι υποχρεωμένοι να βρουν τις προσωρινές εκείνες λύσεις που θα καταστήσουν την προϊούσα εξαθλίωση λιγότερο γενικευμένη και δυσβάσταχτη. Και ως εξ υποθέσεως πρόθυμοι, οι οικονομολόγοι είναι υποχρεωμένοι να επινοήσουν προσωρινές λύσεις και αυτοσχέδιους μηχανισμούς που θα αμβλύνουν τα διαφαινόμενα αδιέξοδα. Και τα δύο αυτά θα γίνουν, με επιτυχία μεγαλύτερη (αλλού) ή μικρότερη (κατά πάσαν πιθανότητα στα καθ΄ ημάς).
Το πρόβλημα όμως έγκειται αλλού. Η πλήρης αποτυχία και αναξιοπιστία του νεοφιλελεύθερου συστήματος ιδεών εγγυάται ότι, αν δεν ανατραπεί πλήρως το σύστημα των πολιτικών προτεραιοτήτων, τα προβλήματα θα παραμείνουν τα ίδια ακόμη και μετά την έξοδο από την κρίση. Με αυτήν την έννοια, λοιπόν, για να έχουν μακρόπνοο αποτέλεσμα οι προοιωνιζόμενες «θεραπείες» των κοινωνικών δεινών θα πρέπει να είναι προληπτικές και όχι απλώς κατασταλτικές. Και πρόληψη δεν μπορεί παρά να σημαίνει παρέμβαση στη ρίζα των αιτίων που οδήγησαν τον κόσμο στο χείλος της καταστροφής. Εδώ ακριβώς ελλοχεύει ο μείζων κίνδυνος. Τόσο από επίσημα όσο και από ανεπίσημα χείλη, πολλές από τις συνταγές που προτείνονται φαίνεται να εμπνέονται από τις κομπογιαννίτικες αρχές της «ομοιοπαθητικής». Τα αδιέξοδα της ελεύθερης αγοράς θα λυθούν με την περαιτέρω απελευθέρωσή της, οι δυσκαμψίες της αγοράς εργασίας με τη θέσπιση της πλήρους ευλυγισίας των εργασιακών σχέσεων, οι δυσπραγίες του πιστωτικού συστήματος με την περαιτέρω ενίσχυση της ασυδοσίας του. Και κατ΄ επέκτασιν η σώρευση της αγοραίας αθλιότητας με τη «δίκαια αγοραία κατανομή» της ανάμεσα σε όλους. Η μακρόπνοη προοπτική είναι σαφής. Υπό τους όρους αυτούς οψέποτε λήξει η κρίση το αγοραίο περιβάλλον θα είναι ακόμη πιο πρόσφορο για τη σώρευση υπερκερδών. Μαζί με τον κίνδυνο αυτόν, όμως, ανατέλλει και η ελπίδα. Εμπλεγμένη στους κυκεώνες των πολλαπλών αδιεξόδων η κυρίαρχη γνώμη καλείται να αποστρέψει το πρόσωπό της από τις ψευδολόγες σειρήνες των άνευ όρων μεγιστοποιών-κερδοσκόπων. Είναι η πρώτη φορά που είναι δυνατόν να γίνει ευρέως αντιληπτό ότι το ζήτημα της ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων έπεται και δεν προηγείται του ζητήματος της εξομάλυνσης των παραγωγικών σχέσεων. Η τρέχουσα κρίση μπορεί να οδηγήσει στην πολιτική συνείδηση ότι η ευημερία των αριθμών δεν έχει νόημα αν δεν στηρίζεται στην ευημερία εκείνων που παράγουν τον πλούτο. Το διακύβευμα, δε, αυτό δεν είναι μόνον ηθικό. Είναι επίσης και οικονομικό. Το δίλημμα που τίθεται δεν εντοπίζεται μόνο στο βραχυχρόνιας εν τέλει σημασίας ζήτημα των όρων υπό τους οποίους είναι δυνατή η έξοδος από την παρούσα κρίση. Επεκτείνεται στο μακροπρόθεσμης σημασίας ζήτημα των όρων υπό τους οποίους είναι δυνατόν να εξασφαλισθεί ότι η τρέχουσα κρίση θα είναι η τελευταία.

---

Ο κ. Κωνσταντίνος Τσουκαλάς είναι ομότιμος καθηγητής Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

---

Σημ.: η εικονογράφηση του κειμένου έγινε με ευθύνη της Stavrovelonias

Από stavrosx1 @ Δευτέρα, 23 Φεβρουαρίου 2009 9:36 πμ Permalink
Σχόλια

Tags: νεοφιλελευθερισμός , καπιταλισμός , ανεργία , εργασία , σκέψεις , οικονομία

Κυριακή, 22 Φεβρουαρίου 2009

... εργαζόμενος - εμπόρευμα που έληξε ...

Τασ. Καραϊσκάκη

***

*

Ασημοι, αδύναμοι, αναλώσιμοι

.

*

Μέσα στο μήνα Νοέμβριο (2008) στην ανεργία βγήκαν, σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία, 17.784 άνθρωποι. Μέσα στο Δεκέμβριο, σύμφωνα πάντα με την ΕΣΥΕ, χωρίς δουλειά έμειναν άλλα 53.078 άτομα. Μέσα στο 2009, εκτιμούν, θα απολυθούν 100.000 με 150.000 εργαζόμενοι - στην Ευρώπη συνολικά 3,5 εκατ. θα γίνουν θυσία στις ελίτ, θα πληρώσουν την απομυθοποίηση της αγοράς, θα αναλωθούν στον πανικό της επιβίωσης. Για να αναχαιτιστεί το κύμα των απολύσεων (χωρίς εργαζόμενους παραγωγή δεν υφίσταται) η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνέστησε όχι ομαδικές απολύσεις, αλλά «προσωρινή ανεργία» και ευέλικτα ωράρια εργασίας.

Εβδομάδα 3 ή 4 ημερών προτάθηκε (και προσωρινά απορρίφθηκε) και στην Ελλάδα. Για να μη βάλει λουκέτο μια επιχείρηση, ας εφαρμοστεί η εβδομάδα των 32 ωρών, με έως 40% μείωση αποδοχών. Αντί να επιβαρυνθεί ο εργοδότης, ας πληρώνει από το ταμείο ανεργίας ο ΟΑΕΔ. Το έκανε η Volkswagen το 90, σε περίοδο κρίσης. Το κάνει σήμερα η Fiat, λίγο διαφορετικά -απέλυσε, προσωρινά, για δύο εβδομάδες μέσα στο Φεβρουάριο 1.800 υπαλλήλους.

Οι εργαζόμενοι σε Ελλάδα και Ευρώπη αντιδρούν. Διότι προσωρινή ανεργία σημαίνει αλλαγή στην ατομική σύμβαση εργασίας, «παράθυρο» στην ανασφάλιστη ή μειωμένης ασφάλισης εργασία. Εκπτωση. Απαξίωση. Σημαίνει, για άλλη μια φορά στη νεότερη ιστορία, ώθηση της εργασίας στο περιθώριο της οικονομίας. Για να επιβιώσουν οι τράπεζες, να διατηρηθεί ένα κατεστημένο (πολιτικοί, τεχνοκράτες σε υψηλά αξιώματα) που προτιμά να αποφεύγει παρά να αντιμετωπίζει τα προβλήματα.

Η επισφαλής εργασία, η ανεργία, το σημαντικότερο πρόβλημα των κοινωνιών, αφού δεν πλήττει μόνο άτομα αλλά το σύνολο, ιεραρχείται χαμηλά στις προτεραιότητες των οικονομικών παρεμβάσεων, και την ευθύνη της απόλυσης φέρει ο ίδιος εργαζόμενος. Αυτός φταίει και η μικρής αναγκαιότητας εργασία του. Η κακή του τύχη -ένα απρόσωπο νούμερο ανάμεσα σε χιλιάδες, χωρίς ανθρώπινο περιεχόμενο. Απλό εμπόρευμα, που «έληξε». Ετσι, αυτός, δέσμιος του Παράλογου ως μοναδικού τρόπου εξήγησης της «ατυχίας» του, μένει να κοιτά το ζυγό της «τύχης», να ζυγίζει μόνο αρνητικά δεδομένα...



Με την ύφεση, αλλά και πριν από αυτήν (με την τεχνολογική επανάσταση και την παγκόσμια εξάπλωση της αγοράς) δεν κινούνται πια όλα προς την ίδια κατεύθυνση. H βίαιη ταλάντευση του (οικονομικού) εκκρεμούς υποβίβασε την αξία και τροποποίησε το περιεχόμενο της εργασίας. Δεν διαθέτουμε δείκτες κοινωνικής ποιότητας. Εχουμε μόνο έναν ποσοτικό χονδροειδή δείκτη αγοραίας παραγωγής. Η ευμάρειά μας συνδέεται μόνο με το ΑΕΠ. Καμιά παράμετρος δεν ερευνά τα βάθη της ψυχής, την προσωπική ευτυχία. Ετσι ο εργαζόμενος σε επισφαλή θέση, ο άνεργος, συντετριμμένος, αδύναμος, αναγκάζεται να πνίξει την απελπισία του, να ισοπεδώσει τις αβύσσους του. Να λουφάξει. Να αποδεχτεί την «ενοχή» του. Σε ένα προχωρημένο βαθμό δυστυχίας κάθε παρρησία είναι απρεπής. Για πόσο, άραγε;

---

Σημ.: η εικονογράφηση του κειμένου έγινε με ευθύνη της Stavrovelonias

Από stavrosx1 @ Κυριακή, 22 Φεβρουαρίου 2009 12:46 πμ Permalink
Σχόλια

Tags: κερδοσκοπία , νεοφιλελευθερισμός , καπιταλισμός , ανεργία , εργασία , κράτος , πολιτική

Δευτέρα, 16 Φεβρουαρίου 2009

... να σωθεί το Σύστημα - με κάθε θυσία ...

Ρ. Βρανάς

***

*

ΔΡΟΜΟΙ του Συστήματος

.

*

Το σύνθημα...

...για μια νέα μάχη για την επανίδρυση του συστήματος δίνει η κυβέρνηση των Βρυξελλών, πριν καλά καλά ξεθωριάσει η πεισματώδης μάχη την οποία διεξήγε εναντίον των τραπεζών που ευθύνονται για την οικονομική κρίση. Με μια ηρωική χειρονομία τις είχε προμηθεύσει με τα δισεκατομμύρια που ήταν απαραίτητα για να διασώσουν τα κέρδη τους, αποσπώντας όμως ταυτόχρονα σοβαρότατα ανταλλάγματα: οι τραπεζίτες υποχρεώνονταν να παραιτηθούν από τα υπέρογκα πριμ τους και να δηλώσουν μετάνοια.

Οι Ζορό...

...των Βρυξελλών, όμως, δεν σταμάτησαν σε αυτό. Δεν αρκέστηκαν μόνο σε αυτήν τη συμβολική νίκη. Και τράβηξαν μέσα από το μαγικό καπέλο τους έναν ακόμη λαγό (έτσι ακριβώς χαρακτήρισε την πρωτοβουλία τους ο Γάλλος δημοσιογράφος Ζαν-Πιερ Μαρτέν). Τα δισεκατομμύρια με τα οποία αποφάσισαν να βοηθήσουν τις επιχειρήσεις δεν είναι δώρο. Γιατί συνοδεύονται κι αυτά από πολλά ανταλλάγματα. Οι επιχειρήσεις που ενισχύονται αναλαμβάνουν την υποχρέωση να συμμαζέψουν το κόστος λειτουργίας τους, περιορίζοντας τις μισθολογικές δαπάνες. Το σχέδιο των Βρυξελλών, που επιγράφεται «Απολύστε περισσότερους για να κερδίσετε περισσότερα» (ελαστική ανεργία), έχει στόχο να απαλλάξει τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις από το δυσβάστακτο μισθολογικό κόστος που υπονομεύει τη θέση τους στον παγκόσμιο ανταγωνισμό. Στην εισηγητική έκθεση του σχεδίου αναφέρεται: «Κάθε επιχειρηματίας θα πρέπει να αναρωτηθεί. Έχω πράγματι ανάγκη όλους αυτούς τους εργαζόμενους; Δεν θα μπορούσα να κάνω τη δουλειά μου με λιγότερους; Καθένας πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες του. Επενδύουμε μαζικά σε αυτούς τους επιχειρηματίες για να ρίξουν τους μισθούς και να αποκτήσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι των Κινέζων. Αν δεν το κάνουν, δεν θα έχουν πια καμιά δικαιολογία». Και η έκθεση καταλήγει με μια προτροπή για τη θέσπιση μιας σύγχρονης εργατικής νομοθεσίας που θα απαλλάσσει τις ευρωπαϊκές χώρες από τον μπολσεβίκικο βραχνά του συνδικαλισμού.



Το σύστημα...

...πρέπει επιτέλους να αποκτήσει ένα ηθικό πρόσωπο. Γι΄ αυτό ακριβώς το κράτος σπεύδει να προσφέρει φοροαπαλλαγές (μια μικρή ώθηση στα κέρδη). Για να δείξει στους μετόχους πως ό,τι κι αν συμβεί, οι επενδύσεις τους δεν θα κινδυνέψουν. Το κράτος θα βρίσκεται στο πλευρό τους, ώστε να βγαίνουν πάντα κερδισμένοι. Γιατί το σύστημα πρέπει να σωθεί. Το κράτος όμως πρέπει να δώσει πρώτο το παράδειγμα. Ο παχυλός δημόσιος τομέας χρειάζεται αδυνάτισμα. Το ίδιο και η δημόσια εκπαίδευση. Μέχρι τα όρια της νευρικής ανορεξίας.



Στο κύμα...

...των δυσαρεστημένων που αδυνατούν να συλλάβουν το υψηλό νόημα αυτών των μεταρρυθμίσεων, το κράτος δεν σκοπεύει να παραμείνει αδρανές. «Σε καιρούς κρίσης είναι φυσικό να βγαίνουν στους δρόμους, αλλά εμείς θα ακούσουμε τη φωνή τους», δήλωσε πρόσφατα ο Γάλλος πρωθυπουργός, ανακοινώνοντας ταυτόχρονα την ανέγερση νέων φυλακών. Γιατί το σύστημα πρέπει να σωθεί, έστω κι αν οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες θα ζηλεύουν αύριο μεθαύριο την ηρεμία της Βαγδάτης.

---

Σημ.: η εικονογράφηση του κειμένου έγινε με ευθύνη της Stavrovelonias

Από stavrosx1 @ Δευτέρα, 16 Φεβρουαρίου 2009 10:57 πμ Permalink
Σχόλια

Tags: νεοφιλελευθερισμός , επιχειρήσεις , καπιταλισμός , ανεργία , ευρώπη , εργασία , κράτος , οικονομία

Τρίτη, 10 Φεβρουαρίου 2009

... Σαρκοζί - οι μάσκες έπεσαν ...

Ρούσσος Βρανάς

***

*

ΔΡΟΜΟΙ του Σαρκοζί

*



Το μόνιμο...

... όνειρο των επιχειρηματιών έχει αρχίσει εδώ και έναν χρόνο να παίρνει σάρκα και οστά στη Γαλλία. Βλέπουν κιόλας μπροστά τους ανοιχτές τις πύλες του παραδείσου, μετά την απόφαση του Σαρκοζί να αποποινικοποιήσει τις επιχειρηματικές δραστηριότητες. Και σαν να μην έφτανε αυτό, εκεί που οι εργαζόμενοι περίμεναν πώς και πώς να τους ελαφρύνει κάπως τα φορολογικά βάρη που σηκώνουν στους ώμους τους, ο Γάλλος πρόεδρος έδωσε μια μεγάλη φοροαπαλλαγή στους επιχειρηματίες.



Επιτέλους...,

... οι άνθρωποι που κρατούν στα χέρια τους την οικονομία της χώρας δεν θα χρειάζεται πια να φυγαδεύουν τα λεφτά τους στο Λιχτενστάιν, δεν θα αναγκάζονται πια να κάθονται στο ίδιο σκαμνί με κοινούς κλεφτοκοτάδες. Ακολουθώντας τα χνάρια του Μπερλουσκόνι που «μεταρρύθμισε» ολόκληρη την ιταλική Δικαιοσύνη για να αποφύγει τα σκάνδαλα της οικονομικής αυτοκρατορίας του, ο Σαρκοζί προχωρεί στη διαγραφή είκοσι οικονομικών αδικημάτων από τον κώδικα που διέπει τις δραστηριότητες των επιχειρήσε- ων. Δεν είναι παρά μόνο η αρχή για την αποποινικοποίηση ολόκληρου του εμπορικού δικαίου. Γιατί οι καιροί είναι δύσκολοι, η κρίση είναι μεγάλη και οι επιχειρηματίες πρέπει να έχουν τα χέρια ελεύθερα για να σώσουν τη χώρα. Έστω κι αν αυτά τα χέρια είναι βρώμικα και χώνονται παντού, όπως πιστοποιούν οι φάκελοι των οικονομικών σκανδάλων που έχουν συσσωρευτεί στο δικαστήριο οικονομικών υποθέσεων του Παρισιού. Με δυο λόγια, η κατάχρηση εις βάρος του δημόσιου συμφέροντος θα καταργηθεί.



Η φύση...

... όμως απεχθάνεται το κενό, όπως θα έλεγαν και οι φιλόσοφοι. Γι΄ αυτό, οι νομοθέτες κάθησαν και σκέφτηκαν: Δεν είναι κρίμα ο όρος «κατάχρηση» να εκλείψει από τον ποινικό κώδικα; Και αποφάσισαν αμέσως να αποκαταστήσουν αυτόν τον όρο, ο οποίος τόσο είχε δεινοπαθήσει στα χέρια κακών δικαστών που κυνηγούσαν καλούς επιχειρηματίες. Ένας μάλιστα από αυτούς τους νομοθέτες, ο κυβερνητικός Φρεντερίκ Λεφέβρ, βρήκε τη λύση στην κατάχρηση του δικαιώματος της απεργίας: «Μπορούμε κάλλιστα να επιβάλλουμε οικονομικές κυρώσεις σε συνδικαλιστές που οι πράξεις τους προκαλούν βλάβες στη δημόσια ασφάλεια ή που έχουν οικονομικό κόστος στο κοινωνικό σύνολο. Μπορούν να θεωρηθούν προσωπικά υπεύθυνοι. Η καλύτερη προστασία του δικαιώματος της απεργίας είναι να φροντίσουμε να μη γίνεται κατάχρηση αυτού του δικαιώματος». Ύστερα από όλα αυτά, άραγε τι άλλο μας περιμένει; αναρωτιέται ο δημοσιογράφος Ζαν-Πιερ Μαρτέν. Και γράφει ειρωνικά: «Ίσως ένας νόμος για την κατάχρηση του δικαιώματος της εργασίας, το οποίο δένει τα χέρια των επιχειρήσεων που θέλουν να κάνουν απολύσεις».

Στα χρόνια...

... που ζούμε, ένα είναι βέβαιο: οι μάσκες πέφτουν. Τι άλλο θα δούμε ακόμη; Ίσως κυβερνήσεις που θα ψηφίζουν νόμους για την κατάχρηση του δικαιώματος ψήφου, που θα τιμωρούν με πρόστιμα και ποινές όσους ψηφοφόρους θα επιχειρούν να τις ανατρέψουν (επειδή θα παρεμποδίζουν έτσι τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις) και που θα καθορίζουν ένα κατώτατο όριο ψήφων τις οποίες θα πρέπει να παίρνει το κυβερνητικό κόμμα.