Τρίτη 31 Αυγούστου 2010

Το χρέος της Ελλάδας: ποιο σύνθημα πρέπει να υπερασπιστούμε; του François Chesnais*

| |
Το χρέος της Ελλάδας: ποιο σύνθημα πρέπει να υπερασπιστούμε;

του François Chesnais*

27 Μαΐου 2010

Όσον αφορά το χαρακτηρισμό του ελληνικού χρέους και τα συνθήματα που το αφορούν, οι οργανώσεις και τα κόμματα του αντικαπιταλιστικού και αντιπαγκοσμιοποιητικού κινήματος δείχνουν υπερβολική επιφυλακτικότητα, που φτάνει στα όρια της ατολμίας. Θα προσπαθήσω να εξηγήσω γιατί το σύνθημα που επιβάλλεται σήμερα είναι η καταγγελία (όρος καλύτερος από την ακύρωση) του χρέους της από την Ελλάδα. Η πιο αποτελεσματική υποστήριξη των μισθωτών των άλλων χωρών της Ευρώπης στους έλληνες νεολαίους και εργαζομένους θα ήταν ότι κάνουν κι αυτοί το ίδιο. Η καταγγελία αρμόζει σε όλα τα δημόσια χρέη. Είναι ο μόνος τρόπος για να μπει ένα τέλος στη «δικτατορία των αγορών», που θα ήταν καλύτερο να αποκαλέσουμε «εθελούσια υποταγή» των κυβερνήσεων, καθώς είναι τόσο κραυγαλέα η πλήρης παραίτησή τους απέναντι στις τράπεζες και στα ταμεία χρηματιστικών τοποθετήσεων, η αποδοχή τους να μεταβληθούν σε υπηρέτες και εκτελεστικά όργανα των μέτρων που εκείνα θέλησαν.

Το παράδειγμα της Γαλλίας επιτρέπει να εξηγήσουμε τους τοκογλυφικούς μηχανισμούς εξυπηρέτησης των τόκων του χρέους, κεντρικός άξονας των οποίων είναι τα Κράτη. Το χρέος του δημοσίου πηγάζει από το χαμηλό επίπεδο και την ασθενή προοδευτικότητα της άμεσης φορολογίας (φόροι επί του εισοδήματος, του κεφαλαίου και των κερδών των επιχειρήσεων) και τη φοροδιαφυγή. Ο μηχανισμός είναι απλός: οι κυβερνήσεις αρχίζουν δανειζόμενες από εκείνους που αυτές αποφασίζουν να μην φορολογήσουν, πριν τους προστατεύσουν ανοιχτά από τους φόρους όπως ο Σαρκοζί. Η εξυπηρέτηση των τόκων προκαλεί κατόπιν μια μεταφορά πλούτου προς όφελος των κατόχων τίτλων του χρέους ενισχύοντας κάθε φορά περισσότερο την οικονομική και πολιτική τους δύναμη. Οι «αγορές», όρος φετιχοποιημένος πίσω από την ανωνυμία του οποίου κρύβονται εντελώς συγκεκριμένοι χρηματιστικοί θεσμοί, μεγάλες τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρίες και ταμεία χρηματιστικών τοποθετήσεων, μπορούν να υπαγορεύσουν τη πολιτική του κεφαλαίου στις κυβερνήσεις που μπορούν να κρυφτούν πίσω από «την ηθική υποχρέωση να αποπληρώσουν τα χρέη».
Η αύξηση του χρέους συμβάδισε με το κίνημα της χρηματιστικής απελευθέρωσης. Βλέπουμε ότι εκτινάσσεται από τη δεκαετία του 1980. Στη Γαλλία, στις μεταπολεμικές πολιτικές και θεσμικές συνθήκες, η προσφυγή στο δημόσιο χρέος ήταν πολύ περιορισμένη. Όλα αλλάζουν με τη χρηματιστική απελευθέρωση. Το γεγονός που έκανε το χρέος να κάνει άλμα είναι η εισαγωγή από το 1982-83, υπό τις κυβερνήσεις της Ένωσης της Αριστεράς με τον Φαμπιούς και τον Μπερεγκοβουά στην οικονομία, μέτρων που επέτρεπαν τη τοποθέτηση τίτλων που εξέδιδε το υπουργείο Οικονομικών (αυτό που αποκαλούμε «τιτλοποίηση») στην ειδικευμένη αγορά ομολόγων. Πέρασε από το 20% του ΑΕΠ το 1980 στο 35% το 1990, πριν επιταχυνθεί η αύξησή του από το 1991 και πέρα μέχρι να φτάσει το 60% υπό τη κυβέρνηση Ζυπέ και σχεδόν το 64% το 2007. Το φαινόμενο ξεκίνησε η αποζημίωση για τις εθνικοποιήσεις του 1980-81, ένα δώρο στους μεγάλους ομίλους οι προγενέστερες ζημιές των οποίων κοινωνικοποιούνταν από το Κράτος που προχωρούσε στη αναδιάρθρωσή τους πριν τους καταστήσει πολύ αποδοτικούς για τον ιδιωτικό τομέα. Κατόπιν ήλθαν οι δαπάνες του νόμου Στρατιωτικού Προγραμματισμού 1987-1992 (τα Rafales και λοιπά πυρηνικά αεροπλανοφόρα και υποβρύχια) που έδωσαν νέα ώθηση στο χρέος. Από την ύφεση του 1991, η συνδυασμένη επίπτωση των υψηλών πραγματικών επιτοκίων και της αργής ανάπτυξης, που ήδη οφειλόταν επίσης στην εισαγωγή του ευρώ, φέρνει την εξυπηρέτηση των τόκων του χρέους σε ένα πολύ υψηλό επίπεδο. Η εξυπηρέτηση των τόκων αποτελεί τη δεύτερη δαπάνη του Κράτους, αμέσως μετά την εθνική εκπαίδευση (εκτός πανεπιστημίων) και πριν από όλα τα άλλα υπουργεία, συμπεριλαμβανομένης και της άμυνας.

Η αυξανόμενη χρηματιστική απορύθμιση και χρηματιστική ευφορία της δεκαετίας του 2000 ενέτεινε τις συνέπειες της ευνοϊκής για το κεφάλαιο φορολογίας, τη φοροδιαφυγή προς τους φορολογικούς παραδείσους –την Ελβετία, το Λουξεμβούργο, κατόπιν στους πιο εξωτικούς φορολογικούς παραδείσους- και τη συστηματική μετακόμιση των κοινωνικών εδρών των επιχειρήσεων. Η έκθεση Pebereau του 2007 παρουσιάζει το φορολογικό ανταγωνισμό ως τη φυσιολογική συνέπεια της απελευθέρωσης των αγορών, απέναντι στον οποίο οι κυβερνήσεις δεν έχουν άλλη επιλογή από το να προσαρμοστούν σε αυτόν (…) Το χρέος κατέχεται από τις τράπεζες, τις ασφαλιστικές εταιρίες και τα ταμεία χρηματιστικών τοποθετήσεων (τα Hedge Funds). Στα τέλη του 2003, οι Γάλλοι επενδυτές κατείχαν το 56% του χρέους και οι ξένοι το 40%. Το 2006, οι αριθμοί αντιστράφηκαν. Στα τέλη του 2009 το μερίδιο που κατείχαν τα ξένα ταμεία ήταν το 69,8%.





Βλέπουμε ότι το επίπεδο του χρέους ήταν ήδη πολύ υψηλό πριν εκτοξευθεί στα ύψη εξαιτίας της διάσωσης από τον Σαρκοζί των τραπεζών και των επιχειρήσεων το 2008. Στα τέλη του 2009, το γαλλικό δημόσιο χρέος αντιπροσώπευε το 68% του ΑΕΠ (όπως το δείχνει ο πίνακας, κοντά στο μέσο όρο της ευρωζώνης) και το 12% του κρατικού προϋπολογισμού. Το 2009, όπως ο καθένας μπορεί να το δει στη γραφική παράσταση στη συμπληρωματική επιστολή του υπουργείου Οικονομικών στο έντυπο της φορολογικής δήλωσης, η εξυπηρέτηση του χρέους στις τράπεζες και στα ταμεία τοποθέτησης (43 δισεκατομμύρια ευρώ), απορρόφησε σχεδόν το σύνολο του φόρου επί του εισοδήματος και ήταν υψηλότερη από τα έσοδα του φόρου επί των εταιριών (35 δισεκατομμύρια). Η εξυπηρέτηση του χρέους βαραίνει σχεδόν αποκλειστικά τους μισθωτούς. Το 2010, η Agence France Tresor (του υπουργείου Οικονομικών) έχει ήδη τοποθετήσει στην αγορά τίτλους του δημόσιου χρέους για 120 δισεκατομμύρια ευρώ, από τα οποία τα 60 δισεκατομμύρια για μόνο το μήνα Μάρτιο.



Στην Ελλάδα, τα χαρακτηριστικά αυτού του «απεχθούς χρέους» είναι: μαζική διαφθορά, αγορές όπλων, δαπάνες ολοκληρωτικά αντιπαραγωγικές.

Εξαιτίας του τριπλού γεγονότος,

της άρνησης να φορολογήσει τα υψηλά εισοδήματα, τα περιουσιακά στοιχεία και τα κέρδη και στην εγκαθίδρυση της «βαθμιαίας μείωσης του φόρου» (όσο περισσότερα κερδίζουμε, τόσο λιγότερα πληρώνουμε)
των πολύ στενών σχέσεών της με τους φορολογικούς παραδείσους και με το «φορολογικό ανταγωνισμό» μεταξύ χωρών
του προορισμού ενός τμήματος των δαπανών (αγορά όπλων, στρατιωτικές επιχειρήσεις στην Αφρική και στο Αφγανιστάν, καταστολή στα προάστια), το γαλλικό δημόσιο χρέος μπορεί να χαρακτηριστεί πολιτικά ως άνομο. Αν το κάνουμε, τότε πρέπει να ενεργήσουμε ανάλογα. Να μπούμε, όπως το κάνουν τόσοι αριστεροί οικονομολόγοι, στη συζήτηση κατά πόσο το χρέος είναι υπερβολικά υψηλό ή όχι, να συζητάμε με ποιο τρόπο πρέπει να το διαχειριστούμε, σημαίνει είτε το θέλουμε είτε όχι ότι το νομιμοποιούμε (…)
Άνομο στη Γαλλία, το χρέος αποκτά στη περίπτωση της Ελλάδας τα χαρακτηριστικά «απεχθούς χρέους». Ο πίνακας δείχνει ότι το 2007, την παραμονή της έκρηξης της παγκόσμιας οικονομικής και χρηματιστικής κρίσης, το ελληνικό χρέος ήταν ήδη υψηλό με όρους ποσοστού επί του ΑΕΠ (94,8%), με το ποσοστό της Ιταλίας να είναι όμως μεγαλύτερο. Ο βασικός μηχανισμός είναι εκείνος που υπενθυμίσαμε για τη Γαλλία. Οι φορολογικές πολιτικές μείωσης των φόρων (επί του εισοδήματος, της περιουσίας και των εταιριών), περιόρισαν τα δημόσια έσοδα και δημιούργησαν ένα δημόσιο έλλειμμα που χρηματοδοτήθηκε από το χρέος. Όμως, το ελληνικό χρέος έχει χαρακτηριστικά «απεχθούς χρέους, για να χρησιμοποιήσουμε το χαρακτηρισμό που δόθηκε στο χρέος χωρών που τις κατατάσσαμε άλλοτε όλες μαζί με το όνομα του Τρίτου κόσμου. Τα ποσά που δανείστηκε χρησίμεψαν για να οργανωθεί η διαφθορά σε πολύ μεγάλη κλίμακα. Γνωρίζουμε σήμερα εδώ και πολλούς μήνες ότι η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και ο προηγούμενος πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής φαλκίδεψαν τις στατιστικές με το διπλό στόχο να κρύψουν την έκταση των πελατειακών τους σχέσεων και να διασώσουν την οικονομική εικόνα της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στην ΕΚΤ και στους επενδυτές. Ωστόσο, δεν ασκήθηκε καμιά δίωξη κατά του Καραμανλή. Εκεί όπου είναι γνωστό σε τι χρησίμεψαν τα ποσά (αν και δεν είναι γνωστές οι μίζες που τα συνόδευσαν), έχουμε να κάνουμε με πολύ υψηλές δαπάνες για τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων το 2004 και κυρίως, για αγορές όπλων.

Οι αγορές όπλων παραπέμπουν πλήρως στη προβληματική των απεχθών χρεών. Τα προκαταρκτικά δεδομένα της έκθεσης 2010 του SIPRI της Στοκχόλμης, που είναι η πιο σημαντική πηγή δεδομένων για αυτό το θέμα, αποκαλύπτουν ότι η Ελλάδα ήταν ένας από τους πέντε σημαντικότερους εισαγωγείς όπλων στην Ευρώπη ανάμεσα στο 2005 και στο 2009. Μόνον η αγορά μαχητικών αεροπλάνων αντιπροσωπεύει το 38% του όγκου αυτών των εισαγωγών, ειδικά με την αγορά 26 F-16 (ΗΠΑ) και 25 Mirages 2000 (Γαλλία), με αυτό το τελευταίο συμβόλαιο να φτάνει τα 1,6 δισεκατομμύρια ευρώ. Όμως, ο κατάλογος των γαλλικών εξοπλισμών που πουλήθηκαν στην Ελλάδα δεν σταματάει εδώ, περιλαμβάνει επίσης θωρακισμένα οχήματα (70 VBL), ελικόπτερα ΝΗ90, πυραύλους MICA, Exocet, Scalp και τηλεκατευθυνόμενο κατασκοπικό αεροπλάνο (drone) Sperwer. Οι αγορές της Ελλάδας την έκαναν το τρίτο πελάτη της γαλλικής βιομηχανίας άμυνας στη διάρκεια της δεκαετίας που τελειώνει. Το 2008, αυτές οι αγορές έφτασαν τα 261 εκατομμύρια ευρώ. Στο μπλογκ του στη Liberation, ένας άλλος εμπειρογνώμονας των πωλήσεων όπλων, ο Jean-Dominique Merchet, εξηγεί ότι «η Ελλάδα ήταν σε προχωρημένες διαπραγματεύσεις με τη Γαλλία και την Dassault για να αγοράσει τα Rafale για 50 εκατομμύρια ευρώ το κομμάτι. Σήμερα, με τη παρούσα κατάσταση, όλα αυτά θα καταλήξουν σε μια τρύπα στο νερό». Η Γαλλία δεν είναι ο μόνος από τους μεγάλους παραγωγούς όπλων (συναντάμε επίσης τις ΗΠΑ, τη Ρωσία, τη Μ. Βρετανία και τη Γερμανία) που πουλάει όπλα στην Ελλάδα και κατά συνέπεια, την πιέζει να αυξήσει το χρέος της. Η Γερμανία π.χ. της πούλησε κι αυτή ανάμεσα στο 2005 και στο 2009 εξοπλισμούς για πολλά δισεκατομμύρια ευρώ (τανκς Leopard, υποβρύχια Type 214, πυρομαχικά).

Ακόμα κι αν όλα αυτά συμβαίνουν στην Ευρώπη και όχι στην Αφρική ή στη Λατινική Αμερική, ο εξωτερικός δανεισμός από τράπεζες και ταμεία τοποθετήσεων που ανήκουν στις ίδιες χώρες με τις επιχειρήσεις που σας πουλάνε όπλα, παραπέμπει σε ένα είδος υποταγής χαρακτηριστικής του ιμπεριαλισμού. Το πρακτορείο Public Debt Management Agency, που αναφέρεται από τη Natixis-Flash 2010-118, σελίδες 5 και 6, παραθέτει λεπτομερώς ποιος κατέχει το χρέος της Ελλάδας κατά εθνικότητα και είδος του θεσμού. Λίγο πιο διαφορετικοί αριθμοί δημοσιεύτηκαν από τη βρετανική τράπεζα HSBC και άλλοι ακόμα από άλλες γαλλικές πηγές, γεγονός που δείχνει πόσο αδιαφανή είναι τα πράγματα. Εδώ χρησιμοποιούμε εκείνους της υπηρεσίας που διευθύνει στη Natixis ο Patrick Artus, τα δεδομένα του οποίου δίκαια αναφέρουμε συχνά. Κατά εθνικότητα οι έλληνες επενδυτές κατέχουν λοιπόν το 29% του χρέους, ακολουθούμενοι από τους βρετανούς (23%), τους γάλλους (11%) και τους γερμανούς (9%). Το μερίδιο των αμερικανών δεν θα αντιπροσώπευε παρά το 3%. Κατά είδος των επενδυτών, τα ταμεία χρηματιστικών τοποθετήσεων (Hedge Funds, διαχειριστές ενεργητικών και ταμεία συντάξεων) αντιπροσωπεύουν το 58% του συνόλου, μπροστά από τις τράπεζες (45%), και σε μεγάλη απόσταση από τις κεντρικές τράπεζες (5%).

Τα γαλλικά ΜΜΕ τονίζουν πάρα πολύ, στη περίπτωση του ελληνικού χρέους, «τη μεγάλη έκθεση σε κίνδυνο των επενδυτών». Το ελληνικό χρέος ανέρχεται σε 300 δισεκατομμύρια ευρώ το 2010. Ως μέτρο σύγκρισης, οι απώλειες το 2008 από τις συνέπειες των «subprimes» που οι κεντρικές τράπεζες και οι κυβερνήσεις κάλυψαν χωρίς δισταγμό, πλησίασαν τα 700 δισεκατομμύρια ευρώ. Διαπιστώνουμε μια μεγάλη αντίθεση ανάμεσα σε αυτά τα νούμερα που δημοσιεύτηκαν για να «δικαιολογήσουν» στα μάτια των Γάλλων το σχέδιο λιτότητας που επιβλήθηκε στην Ελλάδα και στα νούμερα πολύ χαμηλής έκθεσης σε κίνδυνο που δημοσίευσε κάθε τράπεζα χωριστά: για την BNP Paribas, πέντε δισεκατομμύρια ευρώ, στα οποία προστίθενται τρία δισεκατομμύρια εμπορικών δεσμεύσεων πάνω σε ελληνικές ιδιωτικές επιχειρήσεις. Για τη Société Générale τρία δισεκατομμύρια ευρώ συν μια συμμετοχή 54% στην ελληνική τράπεζα Geniki. Για το Crédit Agricole 850 εκατομμύρια ευρώ, από τα οποία τα 600 για τη θυγατρική της Emporiki. Για την ΑΧΑ 500 εκατομμύρια ευρώ. Ως μέτρο σύγκρισης, τον Οκτώβριο του 2008 το υπουργείο Οικονομικών χρηματοδότησε τη διάσωση των γαλλικών τραπεζών και μεγάλων επιχειρήσεων με 320 δισεκατομμύρια ευρώ.



Μήπως ο κοινωνικός πόλεμος ενάντια στους εργαζομένους και η νέα φάση της κρίσης επιβάλλουν τη καταγγελία του χρέους τόσο στη Γαλλία όσο και στην Ελλάδα ή στη Ρουμανία;



Πέρα από τους αριθμούς και τις ενδεχόμενες διαφορές τους, η ουσία είναι αλλού. Είναι στο μηχανισμό χρηματοδότησης της «βοήθειας στον ελληνικό λαό» που το Σοσιαλιστικό κόμμα είναι «υπερήφανο» που ψήφισε σε ένδειξη «αλληλεγγύης» καθώς και στη κτηνωδία του σχεδίου λιτότητας που οι σοσιαλιστές βουλευτές και γερουσιαστές στήριξαν με τη ψήφο τους. Τα ΜΜΕ διαλάλησαν ότι «η Γαλλία βοηθάει την Ελλάδα». Ο υπουργός Προϋπολογισμού Μπαρουέν διευκρίνισε αμέσως ότι «αυτή η βοήθεια δεν θα κοστίσει τίποτα στους γάλλους φορολογούμενους». Πράγματι, πρόκειται για χρήματα που το υπουργείο Οικονομικών βρήκε στις αγορές με επιτόκιο γύρω στο 3% και που θα δανειστούν στην Ελλάδα με 5%. Αυτό το επιτόκιο θα είναι χαμηλότερο από εκείνο που πλήρωσε η Ελλάδα στα τέλη Απριλίου και ξεπερνούσε το 11%. «Η βοήθεια» με «αλληλεγγύη» θα πλουτίσει λοιπόν ακόμα περισσότερο τους χρηματιστικούς επενδυτές και θα ενισχύσει και πάλι τη κοινωνική και πολιτική τους εξουσία.

Είναι μέσα στην ακραία ωμότητα των μέτρων που αποφασίστηκαν και που η κυβέρνηση έχει ως αποστολή να προσπαθήσει να επιβάλει κάτω από τη διαρκή επιτήρηση των ξένων ελεγκτών, που αναδεικνύονται ίσως περισσότερο από ο,τιδήποτε τα χαρακτηριστικά απεχθούς χρέους που έχει το ελληνικό χρέος, καθώς και η εντελώς ιμπεριαλιστική σχέση μεταξύ οφειλέτριας χώρας και πιστωτών που αποκρυσταλλώνει ο ρόλος του ΔΝΤ. Τα μέτρα που «διαπραγματεύτηκε» η ελληνική κυβέρνηση με το ΔΝΤ και την ΕΚΤ περιλαμβάνουν το πάγωμα μισθών και συντάξεων του δημόσιου τομέα για πέντε χρόνια και τη κατάργηση δυο μισθών για τους δημόσιους υπαλλήλους. Όσον αφορά τις συντάξεις, η νόμιμη ηλικία, σήμερα στα 65 χρόνια για τους άνδρες και στα 60 για τις γυναίκες, θα συνδεθεί με τη μέση προσδόκιμη ηλικία. Τα χρόνια εργασίας για να έχεις δικαίωμα σε πλήρη σύνταξη θα αυξηθούν προοδευτικά από τα 37 στα 40 χρόνια το 2015. Η βάση του υπολογισμού θα λάβει υπόψη το μέσο μισθό του συνόλου των ετών εργασίας, και όχι πια το τελευταίο μισθό. Ο κύριος συντελεστής του ΦΠΑ αφού πέρασε από 19% σε 21%, αυξάνεται στο 23%.Οι φόροι στα καύσιμα, στο οινόπνευμα και στο καπνό αυξάνουν για δεύτερη φορά σε ένα μήνα κατά 10%. Το Κράτος θα περιορίσει τις δαπάνες λειτουργίας του (υγεία, εκπαίδευση) κατά 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ. Η φιλελευθεροποίηση των αγορών των μεταφορών και της ενέργειας θα ενταθεί καθώς και το «άνοιγμα στον ανταγωνισμό» των κλειστών επαγγελμάτων. Στον ιδιωτικό τομέα, η κυβέρνηση θα αναθεωρήσει τη νομοθεσία που απαγορεύει στις εταιρίες να απολύουν πάνω από το 2% του προσωπικού τους κάθε μήνα. Η ελαστικοποίηση της εργασίας θα ενισχυθεί και οι αποζημιώσεις των απολυμένων θα μειωθούν.

Ο χαρακτήρας απεχθούς χρέους που αποκαλύπτουν αυτά τα μέτρα σχετίζεται τόσο με την εξαθλίωση εκατομμυρίων Ελλήνων που θα προκαλέσουν σύντομα, όσο και με τη βεβαιότητα που έχουν οι έστω και ελάχιστα ανεξάρτητοι οικονομολόγοι για το «φιλο-κυκλικό» χαρακτήρα τους. Θα πυροδοτήσουν μηχανισμούς ύφεσης «συμπληρωματικούς» σε εκείνους που η Ευρωπαϊκή Ένωση ήδη γνωρίζει, οι συνέπειες των οποίων θα είναι τόσο ισχυρές ώστε δεν θα μειωθεί ποτέ πραγματικά το ποσό των τόκων που είναι απαραίτητοι για να εξασφαλιστεί η εξυπηρέτηση του χρέους. Θα πρέπει αργά ή γρήγορα να περάσουμε σε μια «διευθέτηση» για να αποφύγουμε τη παύση πληρωμών. Τα δεινά που θα υποστούν οι μισθωτοί, η νεολαία και τα λαϊκά στρώματα έχουν άρα για στόχο να αρπάξουν ό,τι μπορούν όσο αυτό είναι δυνατό καθώς και να κάνουν επίδειξη της πολιτικής δύναμης των πιστωτών. Τέλος, τα μέτρα που επιβάλλονται στην Ελλάδα μέσω του ΔΝΤ και της ΕΚΤ αποτελούν για το χρηματιστικό κεφάλαιο μια επίδειξη της οικονομικής και πολιτικής ισχύος του που, τουλάχιστον προς το παρόν, ενίσχυσε η χρηματιστική κρίση και η οικονομική ύφεση.

Στην αρχή του άρθρου, χρησιμοποίησα τις λέξεις επιφυλακτικότητα και ατολμία. Πάρα πολλά άρθρα παίζουν, μου φαίνεται, στο γήπεδο των ευρωπαϊκών θεσμών, του ευρώ («έξοδος από το ευρώ», «ενιαίο νόμισμα» ή «κοινό νόμισμα»), της μετατροπής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, κλπ. Και άλλα κείμενα, όπως η διακήρυξη των τριών CADTM, προτείνουν «τη φορολόγηση των μεγάλων πιστωτών (τράπεζες, ασφαλιστικές, κερδοσκοπικά ταμεία…αλλά και εύπορα άτομα) στο ύψος των χρεών που κατέχουν», αλλά χωρίς αυτά τα χρέη να ακυρώνονται ή να καταγγέλλονται. Οι CADTM (Επιτροπές για την Ακύρωση του Χρέους του Τρίτου Κόσμου) αγωνίζονται για «την ακύρωση του δημόσιου εξωτερικού χρέους των αναπτυσσόμενων χωρών», αλλά όχι για την ακύρωση εκείνου της Ελλάδας. Η (εφημερίδα του ΝΡΑ) Tous est a nous δημοσιεύει ένα άρθρο που καλεί «να αρνηθούμε το «σχέδιο διάσωσης» χωρίς να αναφέρει τις λέξεις ακύρωση ή καταγγελία, υπενθυμίζοντας απλώς ότι «οι Ισλανδοί αρνήθηκαν να πληρώσουν για μια χρεοκοπία που δεν είναι η δικιά τους, στο δημοψήφισμα του περασμένου Μάρτη. Πρέπει να αρνηθούμε να πληρώσουμε για τα χρέη χωρίς έλεγχο (audit), διαφάνεια και συζήτηση πάνω σε αυτά τα χρέη». Η δήλωση της Ευρωπαϊκής Ριζοσπαστικής Αριστεράς τη Πρωτομαγιά δεν λέει τίποτα για αυτό. Στη προκήρυξή του «Ενάντια στη τυραννία των χρηματιστών» που δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα του A l’encontre, το MPS (Mouvement Pour le Socialisme) προτείνει το στόχο της «αναστολής της εξόφλησης του δημοσίου χρέους» (αυτό που λέμε επίσης μορατόριουμ). Υποστήριξα αυτή τη θέση στην l’Humanité πριν από τρία χρόνια σε σχέση με τη Γαλλία, αλλά σήμερα μου φαίνεται πολύ άτολμη και ανεπαρκής. Το μορατόριουμ δεν σβήνει το χρέος, μεταθέτει την πληρωμή του για αργότερα. Ο Κέινς το σύστησε για τη Τουρκία και τα βαλκανικά Κράτη στη δεκαετία του 1920. Το ΔΝΤ είναι πάντα έτοιμο να κάνει αυτό που αποκαλείται «χρονικός αναπροσδιορισμός» ή «αναδιάρθρωση» του χρέους για να αποφύγει τη μη αποπληρωμή του.

Άνοιξε μια νέα φάση της παγκόσμιας οικονομικής και χρηματιστικής κρίσης που άρχισε το 2007. Και της κοινωνικής πάλης επίσης, ειδικά στην Ευρώπη. Η έκταση των διαδηλώσεων και η βιαιότητα των συγκρούσεων στην Ελλάδα, καθώς και η εξαγγελία σε όλο και περισσότερες χώρες, στη Πορτογαλία, Ισπανία, Γαλλία, Ουγγαρία, Ρουμανία σχεδίων δραστικών περικοπών των δημοσιονομικών δαπανών, θα έπρεπε να παρακινήσουν την αντικαπιταλιστική και επαναστατική αριστερά να ξανακάνει δικό της το παλιό σύνθημα της καταγγελίας του χρέους, της άρνησης να το πληρώσει. Ήταν το παραδοσιακό σύνθημα του εργατικού κινήματος. Η καταγγελία του χρέους που είχε συνάψει το τσαρικό Κράτος από την Οκτωβριανή επανάσταση του έδωσε στη δεκαετία του 1920 σημαντικό κύρος. Η παρούσα παγκόσμια κρίση μας έφερε πιο κοντά σε ορισμένες πλευρές της κρίσης του 1929. Γιατί η καταγγελία και όχι η ακύρωση; Ο όρος ακύρωση ταιριάζει στο χρέος χωρών πολύ φτωχών και πολύ ευάλωτων. Η έκκληση για ακύρωση απευθύνεται στους πιστωτές. Όταν πρόκειται σήμερα για το χρέος π.χ. της Αϊτής, είναι το σωστό σύνθημα. Στην Ευρώπη, λίκνο του ιμπεριαλισμού όπου δεν είναι μόνο στην Ελλάδα που μισθωτοί και τομείς της νεολαίας έδειξαν ότι είναι έτοιμοι για δράση, το σύνθημα που επιβάλλεται είναι εκείνο που εκφράζει καλύτερα τη διαδικασία στην οποία οι εργαζόμενοι ξεσηκώνονται ενάντια στο κεφάλαιο και στις κυβερνήσεις που αποδέχονται τις εντολές του. Στην Ευρώπη, σε όλες τις χώρες όπου η πληρωμή του χρέους θα μεταφραστεί, όταν δεν μεταφράζεται ήδη, σε δραστικά σχέδια λιτότητας, επιβάλλεται η άρνηση πληρωμής. Στις 10 Μαΐου στη περίπτωση της Ρουμανίας, το ΔΝΤ ανάγγειλε την «υποστήριξή» του στα μέτρα που εξαγγέλθηκαν από τη κυβέρνηση, μεταξύ των οποίων μια μείωση κατά 25% των μισθών στο δημόσιο τομέα και 15% των συντάξεων και των επιδομάτων ανεργίας.

Να γιατί πιστεύω ότι η αντικαπιταλιστική και επαναστατική αριστερά πρέπει να αγωνιστεί για τη καταγγελία του χρέους. Αυτό θα σήμαινε την εξαφάνιση της αγοράς των τίτλων του δημόσιου χρέους, ένα αποφασιστικό βήμα προς το κλείσιμο των χρηματιστηρίων που θα συνοδευόταν από τη κοινωνικοποίηση της πίστης σε ευρωπαϊκή κλίμακα.



* Ο Francois Chesnais (Φρανσουά Σενέ) είναι οικονομολόγος, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Paris 13. Μετέχει στο Επιστημονικό Συμβούλιο της Attac. Στο παρελθόν ήταν μέλος της ομάδας του Κορνήλιου Καστοριάδη που εξέδιδε το περιοδικό «Σοσιαλισμός ή Βαρβαρότητα», και επί δεκαετίες ηγετικό στέλεχος της οργάνωσης OCI και κατόπιν PCI (Λαμπερτιστές). Από το 1995, διευθυντής του περιοδικού Carre Rouge. Σήμερα, είναι μέλος του Νέου Αντικαπιταλιστικού Κόμματος (ΝΡΑ)

Το πείραμα της ελληνικής οπισθοδρόμησης θα επεκταθεί

Κυριακή, 15 Αυγούστου 2010
Το πείραμα της ελληνικής οπισθοδρόμησης θα επεκταθεί




ΠΗΓΗ: ΕλευθεροτυπίαΤου ΜΩΥΣΗ ΛΙΤΣΗ«Η Ελλάδα αποτελεί για το κεφάλαιο ένα αληθινό εργαστήρι του κοινωνικού πισωγυρίσματος που προορίζεται να γενικευτεί στις πλούσιες χώρες της Ε.Ε.» τονίζει σε συνέντευξή του μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στην «Ε» ο Πασκάλ Φρανσέ, αντιπρόεδρος του γαλλικού τμήματος της Επιτροπής για την Ακύρωση του Χρέους του Τρίτου Κόσμου (CADTM).
«Εργαστήρι κοινωνικού πισωγυρίσματος» χαρακτηρίζει την ελληνική κρίση χρέους ο 55χρονος αντιπρόεδρος της γαλλικής CADTM, Πασκάλ Φρανσέ




Γερμανοί και Γάλλοι βιομήχανοι επιδίωκαν την ένταξη της Ελλάδας και άλλων χωρών της περιφέρειας στην ευρωζώνη «ως ένα συμπληρωματικό άνοιγμα για τα εμπορικά τους πλεονάσματα. Σήμερα είναι οι ίδιες που κερδοσκοπούν σε βάρος του ελληνικού χρέους...» συνεχίζει, καλωσορίζοντας τη δημιουργία ελληνικής επιτροπής ενάντια στο χρέος που θα συνεργάζεται με το διεθνές δίκτυο της CADTM.


«Κάντε το λογαριασμό»

Προτείνει ακόμη «να εξετάσει ο ελληνικός λαός τούς λογαριασμούς του χρέους και να αποφασίσει συλλογικά κατά πόσο αυτό βελτίωσε τη ζωή της χώρας, επέτρεψε να δημιουργηθούν θέσεις απασχόλησης και ανέπτυξε τις υπηρεσίες που προσφέρονται στο κοινό. Ή, αντίθετα, δεν ωφέλησε παρά εκείνους που έτυχαν φοροελαφρύνσεων, τους πρωταθλητές της φοροδιαφυγής και της φορολογικής απάτης που ενθαρρύνονταν από τις κυβερνήσεις των τελευταίων 30 ετών».
Η Επιτροπή για την Ακύρωση του Χρέους του Τρίτου Κόσμου (CADTM-www.cadtm.org) δημιουργήθηκε το 1990. Είναι ένα διεθνές δίκτυο που αποτελείται από μέλη και τοπικές επιτροπές στην Ευρώπη, την Αφρική, τη Λατινική Αμερική και την Ασία.
* Βρισκόμαστε μπροστά σε μια κρίση χρέους που πλήττει τις ασθενέστερες χώρες της ευρωζώνης. Πού οφείλεται;
«Δεν είναι τυχαίο ότι μετά την Ιρλανδία, τη Λετονία, τη Λιθουανία, την Ουγγαρία και την Ισλανδία, η κρίση του χρέους πλήττει τις πιο αδύναμες χώρες της ευρωζώνης, μεταξύ των οποίων και την Ελλάδα. Αυτή η κατάσταση συνδέεται στενά με τη φύση της Ευρωπαϊκής Ενωσης και την αδυναμία του καπιταλισμού να βγει από τη συνολική παγκόσμια κρίση.
Προς όφελος Γαλλίας, Γερμανίας
»Η οικοδόμηση της Ε.Ε. έγινε προς όφελος της Γαλλίας και της Γερμανίας που αποφάσισαν τα κριτήρια του "συμφώνου σταθερότητας" (χωρίς να τα σεβαστούν οι ίδιες) σε βάρος της νότιας περιφέρειας της ευρωζώνης η οποία μεταβλήθηκε σε "αδύναμο κρίκο". Η νομισματική ένωση και οι συνταγματικές συνθήκες περιόρισαν τις δημοσιονομικές πολιτικές και κατάργησαν τη νομισματική ανεξαρτησία των κρατών. Η φορολόγηση των επιχειρήσεων και των εύπορων νοικοκυριών μειώθηκε στο έπακρον προκαλώντας σημαντικά δημοσιονομικά ελλείμματα, τα οποία βρίσκονται με τη σειρά τους στην αφετηρία των μαζικών χρεών των κρατών.
Ο νεοφιλελευθερισμός ευνόησε εδώ και 30 χρόνια τη χρηματιστική κερδοσκοπία σε βάρος της πραγματικής οικονομίας, με αποτέλεσμα να πληγούν σημαντικά η βιομηχανία και οι θέσεις απασχόλησής της. Καταστράφηκαν εκατομμύρια βιομηχανικές θέσεις εργασίας και η παραγωγική μηχανή είναι σήμερα ανίκανη να απαντήσει στις απαιτήσεις κερδοφορίας των ίδιων των διευθυντικών στελεχών της. Η ανάκαμψη (μεταξύ άλλων, με τα χρήματα του Δημοσίου των σχεδίων διάσωσης) της κερδοσκοπικής τρέλας αποτελεί την τέλεια εγγύηση ότι δημιουργούνται νέες φούσκες που θα προκαλέσουν συνεχείς κρίσεις και που κινδυνεύουν πολύ να βυθίσουν τον κόσμο σε ένα βάραθρο χωρίς προηγούμενο. Προς το παρόν, το ζητούμενο για τους έχοντες και κατέχοντες είναι να κάνουν τους μισθωτούς και τη συντριπτική πλειονότητα του πληθυσμού να πληρώσουν την κρίση.
Αν οι πρώτες χώρες που αναφέραμε χρησίμεψαν σαν "τεστ" γι' αυτή τη στρατηγική, η Ελλάδα αποτελεί για το κεφάλαιο ένα αληθινό εργαστήρι του κοινωνικού πισωγυρίσματος που προορίζεται να γενικευτεί στις πλούσιες χώρες της Ε.Ε.».
* Μέχρι πρότινος πολλά ΜΜΕ και οι ιθύνοντες της Ε.Ε. μιλούσαν αποκλειστικά για ελληνική κρίση που οφειλόταν σε λογιστικά μαγειρέματα κ.λπ. Πώς κρίνετε τη στάση της Ε.Ε. απέναντι στην Ελλάδα;
Ηξεραν τις «ζαβολιές»
«Η Ε.Ε., που κατηγορεί το ελληνικό κράτος ότι απέκρυψε ένα μέρος του χρέους του, δείχνει μεγάλη υποκρισία. Καμώνεται, μέσω πειθήνιων ΜΜΕ, ότι ανακαλύπτει το 2009 ένα κόλπο που χρησιμοποιήθηκε το 2001 για να κρύψει την έκταση των ελληνικών δημοσιονομικών ελλειμμάτων. Οι εθνικοί λογαριασμοί της Ελλάδας έχουν ήδη γίνει αντικείμενο πολλών διορθώσεων από τη Eurostat το 2003, 2004 και 2005 και αυτή η διαδεδομένη στην Ευρώπη πρακτική είχε ήδη καταγγελθεί το 2005 από τον τότε Ελληνα υπουργό Οικονομικών. Οι υπουργοί Οικονομικών της Ε.Ε., ήδη από το 2000, αρνούνταν να δημοσιεύονται οι προσφυγές στα παράγωγα προϊόντα. Αυτή η "ζαβολιά" (να αποκρύπτεις τα δάνεια πίσω από μια νομισματική ψευδο-συναλλαγή) ήταν συνηθισμένη για πολλές ευρωπαϊκές χώρες και δεν είχε τίποτα το ιδιαίτερα μυστικό.
Η Ε.Ε., και πιο συγκεκριμένα οι Γερμανοί και Γάλλοι βιομήχανοι, είχαν επίσης συμφέρον να ενταχθούν στην ευρωζώνη η Ελλάδα και άλλες "περιφερειακές" χώρες. Αυτές οι δύο δεσπόζουσες χώρες της Ε.Ε. εμπνεύστηκαν αυτή την ένταξη ως ένα συμπληρωματικό άνοιγμα για τα εμπορικά τους πλεονάσματα. Σήμερα είναι οι ίδιες που κερδοσκοπούν σε βάρος του ελληνικού χρέους...».
* Τελευταία έχει αρχίσει μια συζήτηση για ενδεχόμενη «παύση πληρωμών». Είναι λύση;
«Η CADTM δεν αντιμετωπίζει ως δόγμα την ακύρωση του χρέους. Θεωρεί ότι οι πολίτες πρέπει να γνωρίζουν σε τι χρησίμεψαν τα δάνεια των κρατών τους, να μπορούν να πουν με ακρίβεια αν αυτά τα δανεισμένα χρήματα και η αποπληρωμή τους είχαν για στόχο τη βελτίωση των κοινωνικών συνθηκών των χωρών τους ή όχι. Σε τελική ανάλυση είναι οι φορολογούμενοι εκείνοι που πληρώνουν τους άμεσους και τους έμμεσους φόρους για να καλύψουν το λογαριασμό.
Μονομερές μορατόριουμ αποπληρωμής
»Εμείς προτείνουμε ένα μονομερές μορατόριουμ (χωρίς τους καθυστερούμενους τόκους) της αποπληρωμής του χρέους, ώστε να υπάρξει χρόνος για να γίνει ένας δημόσιος έλεγχος (audit) των δανείων που συνάφθηκαν. Στη βάση των αποτελεσμάτων αυτού του ελέγχου επαφίεται στους πολίτες να αποφασίσουν αν αυτό το χρέος είναι στο σύνολό του ή εν μέρει άνομο και σε αυτή την περίπτωση να κηρυχθεί η ακύρωσή του.
Εμείς λέμε να εξετάσει ο ελληνικός λαός τους λογαριασμούς του χρέους και να αποφασίσει συλλογικά κατά πόσο αυτό βελτίωσε τη ζωή της χώρας, επέτρεψε να δημιουργηθούν θέσεις απασχόλησης και ανέπτυξε τις κοινωνικές υπηρεσίες. Ή, αντίθετα, δεν ωφέλησε παρά εκείνους που έτυχαν φοροελαφρύνσεων, τους πρωταθλητές της φοροδιαφυγής και της φορολογικής απάτης που ενθαρρύνονταν από τις κυβερνήσεις των τελευταίων 30 ετών».
* Υπάρχει σήμερα η δυνατότητα να αναπτυχθεί ένα κίνημα για τη διαγραφή του ελληνικού χρέους ή των χρεών όλων των «προβληματικών» χωρών της ευρωζώνης κατά τα πρότυπα ανάλογων κινήσεων για παραγραφή του χρέους του Τρίτου Κόσμου τη δεκαετία του '90;
«Μια ελληνική Επιτροπή ενάντια στο Χρέος ιδρύθηκε στις αρχές Ιουλίου 2010 στην Αθήνα. Αποτελείται από μέλη κομμάτων και κοινωνικών κινημάτων που προέρχονται από ένα ευρύ φάσμα της ελληνικής αριστεράς. Η ελληνική Επιτροπή ενάντια στο Χρέος ανακοίνωσε τη βούλησή της να συνεργαστεί με το διεθνές δίκτυο της CADTM.
Η δραστική λιτότητα που έχει επιβληθεί στην Ελλάδα έχει πρότυπο τις πολιτικές διαρθρωτικής προσαρμογής που επιβλήθηκαν από το ΔΝΤ στις χώρες του Νότου μετά την κρίση του χρέους που πυροδότησε η άνοδος των επιτοκίων από τη Fed το 1982. Κατά το πρότυπο των χωρών του Τρίτου Κόσμου από τη δεκαετία του 1980, στην Ελλάδα επιβάλλεται ένα πρόγραμμα δραστικής οικονομικής και κοινωνικής προσαρμογής, που εκφράζει την τριτοκοσμοποίησή της και προαναγγέλλει εκείνη άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Η δημιουργία της ελληνικής επιτροπής ενθαρρύνει την οικοδόμηση απαντήσεων στη κρίση τόσο στην Ελλάδα όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη». *


Αναρτήθηκε από You Pay Your Crisis στις 8:49 π.μ.
Ετικέτες ΑΡΘΡΑ / ΧΡΕΟΣ, ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ / Φρανσέ Π.

Ελληνική Επιτροπή ενάντια στο χρέος : Ιδρυτική διακήρυξη της Ελληνικής Επιτροπής ενάντια στο Χρέος

Δευτέρα, 16 Αυγούστου 2010
Ελληνική Επιτροπή ενάντια στο χρέος



Ιδρυτική διακήρυξη της Ελληνικής Επιτροπής ενάντια στο Χρέος
http://www.contra-xreos.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=22:idritiki-diakiriksi&catid=6:poioi-eimaste
Στην παρούσα ιστορικών διαστάσεων επίθεση του κεφαλαίου ενάντια στην εργασία, στους μισθωτούς, στις γυναίκες, στους νέους αλλά και σε όλη τη κοινωνία, το ζήτημα του δημόσιου χρέους παίζει – όχι άδικα – τον κεντρικό πρωταγωνιστικό ρόλο. Πράγματι, είναι στο όνομα του χρέους και της αντιμετώπισής του που «δικαιολογούνται»… όχι μόνο όλες οι πρωτοφανείς περικοπές μισθών, συντάξεων και επιδομάτων ανεργίας αλλά και η ουσιαστική διάλυση της κοινωνικής ασφάλισης, η μεθοδικά προγραμματισμένη κατάρρευση και ιδιωτικοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών, η έκρηξη των τιμών των βασικών καταναλωτικών αγαθών σαν αποτέλεσμα των απανωτών αυξήσεων του ΦΠΑ, οι μαζικές απολύσεις, η πλήρης εγκατάλειψη και επιδείνωση του περιβαλλοντικού και κλιματικού προβλήματος, η ακραία ελαστικοποίηση του εργαζομένου, η απορρύθμιση της αγοράς εργασίας που μεταβάλλεται σε αληθινή ζούγκλα, η κατάργηση των εργασιακών δικαιωμάτων, η άρνηση των πιο στοιχειωδών δημοκρατικών δικαιωμάτων και ελευθεριών… η υπονόμευση ακόμα και της ίδιας της (αστικής) κοινοβουλευτικής δημοκρατίας…
Πρόκειται για έναν ανήκουστο εκβιασμό που ασκούν οι (ελάχιστοι) υπεύθυνοι της κρίσης στα αμέτρητα, και εντελώς αθώα και αμέτοχα, θύματα αυτής της κρίσης! Έναν εκβιασμό που είναι ανήκουστος επειδή στοχεύει να ενοχοποιήσει τους αθώους ώστε να τους κάνει να δεχτούν να πληρώσουν για ένα έγκλημα στο οποίο όχι μόνο δεν έχουν τη παραμικρή ανάμειξη, αλλά και που διαπράχθηκε, αποκλειστικά και μόνον, εναντίον τους!

Ωστόσο, οι πάντες γνωρίζουν πολύ καλά τι και ποιοι ευθύνονται για το διογκωμένο δημόσιο χρέος: οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές των δεξιών και σοσιαλδημοκρατικών κυβερνήσεων των τελευταίων δεκαετιών, που όχι μόνο επιτρέπουν αλλά και ενθαρρύνουν, επιβραβεύουν και νομιμοποιούν τους έχοντες και κατέχοντες να μην πληρώνουν φόρους! Με τα δημόσια έσοδα να μειώνονται απελπιστικά, δεν είναι λοιπόν παράδοξο ότι τα ελλείμματα διογκώνονται και τροφοδοτούν ένα δημόσιο χρέος σε συνεχή άνοδο. Μια άνοδο που είδαμε να παίρνει τρομακτικές διαστάσεις με το ξέσπασμα της τελευταίας καπιταλιστικής κρίσης, που είναι όμως κι αυτή γέννημα θρέμμα της ίδιας νεοφιλελεύθερης πολιτικής.
Το μεγάλο κεφάλαιο και οι εύπορες τάξεις δεν κερδίζουν όμως μόνο μια φορά σε βάρος όλης της υπόλοιπης κοινωνίας. Κερδίζουν και άλλη μια καθώς το δημόσιο χρέος, που οι ίδιοι δημιούργησαν, αποδεικνύεται πηγή πρόσθετου εύκολου πλουτισμού τους: η φορολογική πολιτική των νεοφιλελεύθερων κυβερνήσεων τους επιτρέπει να επενδύουν τα υπερκέρδη τους στην αγορά των περίφημων κρατικών ομολόγων και να θησαυρίζουν με τα εξωφρενικά υψηλά επιτόκιά τους, με τα οποία το Κράτος ευελπιστεί να χρηματοδοτήσει το χρέος του. Να λοιπόν γιατί το δημόσιο χρέος και η αποπληρωμή του είναι ένας μηχανισμός μεταφοράς εισοδημάτων από τους «από κάτω» στους «από πάνω», δηλαδή ένα βασικό εργαλείο για τη δραστική αναδιανομή του πλούτου υπέρ των ήδη πλούσιων που γίνονται πλουσιότεροι και σε βάρος των μισθωτών και των λαϊκών τάξεων που γίνονται φτωχότεροι!
Αυτή η ληστεία του αιώνα πρέπει όμως να σταματήσει! Και για να σταματήσει δεν υπάρχει παρά μια προοπτική: να διαμορφώσουμε όλοι μαζί, ενωτικά και χωρίς αποκλεισμούς, εκείνο το κοινωνικό και πολιτικό συσχετισμό δυνάμεων που δεν θα αφήνει στη σημερινή άρχουσα τάξη και στους διεθνείς συμμάχους της κανένα περιθώριο να συνεχίσουν την ίδια απάνθρωπη και βάρβαρη πολιτική.
Η δημιουργία της Επιτροπής ενάντια στο Χρέος είναι ένα πρώτο μικρό αλλά αποφασιστικό βήμα προς αυτή τη κατεύθυνση. Για να πετύχουμε στο κοινό στόχο μας, θα πρέπει όμως να ακολουθήσουν πολλά ακόμα βήματα. Όχι μόνο στη χώρα μας, αλλά και –τουλάχιστον- σε όλη την Ευρώπη, επειδή το πρόβλημα είναι κοινό και, απέναντι σε ένα ενωμένο και συντονισμένο διεθνή ταξικό εχθρό, δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί παρά μόνο από κοινού με ένα μαζικό διεθνές κίνημα αμφισβήτησης και ακύρωσης του χρέους τόσο στο Νότο όσο –πια- και στο Βορρά. Από αυτή την άποψη, η στενή συνεργασία της ελληνικής Επιτροπής ενάντια στο Χρέος με τη CADTM (Επιτροπή για την Ακύρωση του Χρέους του Τρίτου Κόσμου), που εδώ και 20 χρόνια αγωνίζεται σε όλο το πλανήτη για να απαλλάξει τη πάμφτωχη συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων από το βραχνά του χρέους που τους καταδικάζει στην υπανάπτυξη και στην εξαθλίωση, σηματοδοτεί την πρόθεσή της να συμβάλει ενεργά στη δημιουργία ενός μαζικού και ριζοσπαστικού διεθνούς κινήματος ενάντια στο χρέος στα Βαλκάνια και σε όλη την Ευρώπη. Ενός κινήματος που ναι μεν θα μάχεται ενάντια στο χρέος στο Βορρά, αλλά θα βάζει στη πρώτη γραμμή των προτεραιοτήτων του και την έμπρακτη αλληλεγγύη στους λαούς του Τρίτου Κόσμου που παλεύουν εδώ και δεκαετίες ενάντια στο χρέος στο Νότο.
Πρώτος στόχος της Επιτροπής πρέπει λοιπόν να είναι η καταπολέμηση της καθημερινής προπαγάνδας ότι το χρέος είναι κάτι σαν «φυσικό φαινόμενο», ότι είναι ταμπού και δεν μπορεί να αμφισβητηθεί. Εμείς πιστεύουμε όχι μόνο το αντίθετο, αλλά και ότι η αμφισβήτηση του χρέους αποτελεί την αρχή της απαλλαγής της κοινωνίας από αυτό το βραχνά. Αυτό σημαίνει κάτι πολύ απλό και συνάμα στοιχειωδώς δημοκρατικό: ότι οι πολίτες έχουν δικαίωμα αλλά και καθήκον να απομυθοποιήσουν και να ελέγξουν αυτό το χρέος, να το «ξεσκονίσουν» ερευνώντας σε βάθος από πού προέρχεται, τι χρηματοδότησε, ποιοι το δημιούργησαν και ποιοι κερδίζουν από αυτό. Με άλλα λόγια, πού πήγαν όλα αυτά τα τεράστια ποσά και τι σκοπούς εξυπηρέτησαν, ποιοι είναι οι υπεύθυνοι και ποιοι πρέπει να πληρώσουν για αυτό. Κι αυτό επειδή κανείς άλλος εκτός από τους πολίτες δεν έχει το δικαίωμα και συνάμα το καθήκον να αποφασίζει για το παρόν και το μέλλον τους!
Δεν έχουμε την παραμικρή αμφιβολία ότι οι αποκαλύψεις που υπόσχεται αυτός ο έλεγχος του χρέους από τους κινητοποιημένους πολίτες (audit), θα συμβάλουν αποφασιστικά στη λαϊκή κινητοποίηση που θα οδηγήσει στη δημιουργία μαζικού κινήματος που θα κάνει σημαία του το αίτημα να ακυρωθεί τουλάχιστον το τμήμα του χρέους που θα έχει αποδειχθεί άνομο, προκλητικό και σκανδαλώδες. Και αν κρίνουμε από τα λίγα που με το σταγονόμετρο μας αφήνουν να γνωρίσουμε μέσα από τη χιονοστιβάδα των σκανδάλων που έρχονται τώρα στο φως της δημοσιότητας, αυτό το άνομο χρέος κινδυνεύει στη χώρα μας να είναι τεράστιο…
Σε στενή λοιπόν συνεργασία με την Επιτροπή για την Ακύρωση του Χρέους του Τρίτου Κόσμου (CADTM), η ελληνική Επιτροπή ενάντια στο Χρέος φιλοδοξεί να συμβάλει ενεργά, μαζί με άλλα κοινωνικά κινήματα, στη δημιουργία ενός μαζικού κινήματος μέσα και έξω από τη χώρα μας που, με το σύνθημα «δεν πληρώνουμε τη κρίση σας», παλεύει ενάντια στο χρέος και στις αιτίες της παρούσας κρίσης.
Όσοι και όσες εκτιμούν ότι συμφωνούν με τις βασικές αρχές της παραπάνω διακήρυξης, καλούνται να μεταφράσουν αυτή τη συμφωνία τους σε αγωνιστική συνεργασία πυκνώνοντας τις γραμμές της.
Αναρτήθηκε από You Pay Your Crisis στις 3:20 μ.μ.
Ετικέτες ΑΡΘΡΑ / ΧΡΕΟΣ

ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΜΕΝΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ-ΛΕΗΛΑΣΙΑ ΔΙΧΩΣ ΤΕΛΕΙΩΜΟ, Πηγή: Δρόμος της Αριστεράς (28/8)

Τρίτη, 31 Αυγούστου 2010
ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΜΕΝΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ-ΛΕΗΛΑΣΙΑ ΔΙΧΩΣ ΤΕΛΕΙΩΜΟ


Πηγή: Δρόμος της Αριστεράς (28/8)
Τεύχος 28


Δόθηκε στη δημοσιότητα η «επικαιροποιημένη» εκδοχή του Μνημονίου (δηλαδή τα πρόσθετα μέτρα που παίρνονται ή το Μνημόνιο II όπως αποκαλείται) που δείχνουν ότι τίποτα δεν συγκρατεί την όρεξη τρόικας και κυβέρνησης να κτυπήσουν κι άλλο το λαϊκό εισόδημα, να κατεδαφίσουν κατακτήσεις, να «απελευθερώσουν» την αγορά εργασίας οδηγώντας τη χώρα στη βαθιά, μη ανατάξιμη, ύφεση.


Μια «πραγματικά ανόητη» επιλογή όπως λέει και Ο Στίνγκλιτς, ο νομπελίστας οικονομολόγος, άτυπος σύμβουλος του ΓΑΠ. Μια επιλογή που εκτοξεύει από τώρα κιόλας το χρέος πάνω από 135%, για να το οδηγήσει σε αστρονομικά κι απροσδιόριστα ύφη τα αμέσως επόμενα χρόνια υποθηκεύοντας για πάντα τις οικονομικές προοπτικές της χώρας.
Στο μεταξύ τα αναμενόμενα μέτρα δεν είναι ασήμαντη προσθήκη αλλά πολύ σοβαρές αντιδραστικές ρυθμίσεις σε πολλούς τομείς:



• Ανοίγει διάπλατα το δρόμο για την καθιέρωση ατομικών συμβάσεων εργασίας, σχεδόν καταργώντας τις συλλογικές συμβάσεις
• Περικόπτει σημαντικά το επίδομα ανεργίας
• Μειώνει κι άλλο σημαντικά τις αμοιβές των δημοσίων υπαλλήλων
• Καταργεί κάθε περιορισμό για την εξάπλωση της μερικής εργασίας
• Επιβάλλει νέες αυξήσεις στον ΦΠΑ, διευρύνει τη φορολογική αφαίμαξη
• Δίνει νέες παροχές στο μεγάλο κεφάλαιο (25 δισ. ξανά στις τράπεζες που θα δοθούν στις μεγάλες επιχειρήσεις μέσα από τον αναπτυξιακό νόμο)
• Ακριβαίνει τα εισιτήρια και τα τιμολόγια σε τομείς στρατηγικής σημασίας όπως οι μεταφορές και η ενέργεια.
Αυτά τα μέτρα, που έχουν αρχίσει να προκαλούν αντιδράσεις μέχρι και εντός του αστικού στρατοπέδου (π.χ. ο Μίχαλος κριτικάρει το Μνημόνιο και την επικαιροποίησή του, το Βήμα ανακαλύπτει «γκάφες» και ο Μπόμπολας αρχίζει να γκρινιάζει στα ΜΜΕ του), παίρνονται μαζί με άλλα με μια πρωτοφανή φόρα και ταχύτητα.
Ο Γ. Παπανδρέου,και το επιτελείο του διακατέχονται από μια εντελώς αλαζονική και υπερφίαλη συμπεριφορά. Η ψυχολογία τους έχει αλλάξει εντελώς από τους προηγούμενους μήνες και από την «άμυνα» περνούν στη διαρκή επίθεση.
Δεν υπάρχει καμιά αντιπολίτευση, το ΠΑΣΟΚ παίζει μόνο του, η ΝΔ έχει τα χάλια της και η Αριστερά μάλλον το ίδιο και χειρότερα... Έτσι οι κυβερνώντες αισθάνονται ότι έχουν μεγάλα περιθώρια και φουλάρουν σε όλα τα μέτωπα.
Έρχεται αμέσως ο νέος εκλογικός νόμος, οι αποκρατικοποιήσεις σε μεταφορές και ενέργεια, νέος νόμος για τα πανεπιστήμια...
Αυτή η αλαζονική συμπεριφορά ξεχνά ή θέλει να ξεχνά τη συσσωρευμένη λαϊκή οργή. Δεν μπορεί να αντιληφθεί πόσο βράζει το καζάνι και πόσο εύκολο είναι να τιναχθεί το καπάκι. Εφησυχάζει με το ότι οι αντιδράσεις δεν εμπόδισαν την ψήφιση κρίσιμων νομοσχεδίων. Λησμονεί ότι ο «αφελληνισμός» όχι μόνο της οικονομικής αλλά πλέον και της πολιτικής ζωής (πραγματικός κυβερνήτης η τρόικα, η βουλή σε εντελώς συμβολικό ρόλο, όλο και περισσότεροι ξένοι σύμβουλοι και παράγοντες σε θέσεις κλειδιά της οικονομίας και της πολιτικής) λειτουργεί περίεργα στη συνείδηση του λαού.


Επιχαίρει μεν γιατί μπορεί να ισχυριστεί ότι δεν τη στηρίζει πλέον μόνο το ΛΑΟΣ αλλά και η Αριστερά (το «κόμμα» του Φ. Κουβέλη) που θεωρεί αναγκαία τα μέτρα και ζητά συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ, αλλά δεν «ακούει» πια τη δυσφορία και την οργή του λαού που γιγαντώνεται. Σχεδιάζει μάλιστα να εμφανίσει κάποια επιτυχία στις αυτοδιοικητικές σαν επιβράβευση της πολιτικής του και της λαϊκής στήριξης που έχει το πρόγραμμα του. Μέσα στην αλαζονεία του ξεχνά τα «κραξίματα» που έφαγαν πολλά πρωτοκλασάτα στελέχη όπου κι αν εμφανίστηκαν το καλοκαίρι. Μέσα στην αλαζονία του ξεχνά, ότι σε λίγες μέρες ανοίγουν τα σχολεία, τελειώνει το "διάλειμμα" του καλοκαιριού και ο κόσμος δεν ανέχεται την πολλή και χοντρή κοροϊδία και θα το εκφράσει παντοιοτρόπως ...


"Σπιράλ θανάτου"


Με αυτόν τον τΙτλο ο Σπίγκελ, το περιοδικό της γερμανικής ολιγαρχίας, χαρακτήρισε την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Ταυτόχρονα, σχεδόν, πληροφορηθήκαμε το Νο2, το επικαιροποιημένο, ούτε αυτοί ξέρουν πώς να το ονομάσουν, Μνημόνιο. Τα πειραματόζωα αποδείχθησαν ανθεκτικά στην πρώτη -ανιχνευτική;- δόση. Μπορεί λοιπόν να αυξηθεί.


Ο σκοπός του, κατ' ευφημισμόν αποκαλούμενου "μηχανισμού στήριξης" δεν είναι άλλος από την ανακύκλωση της ελεγχόμενης χρεοκοπίας της χώρας. Το "ξέπλυμα" του χρέους και η διάσωση των χρηματοπιστωτικών κολοσσών, των "συμμάχων πιστωτών" μας, περνάει μέσα από τον αργό θάνατο της ελληνικής κοινωνίας.


Το ζητούμενο δεν είναι η "επίτευξη των στόχων" οι «αποκλίσεις» και όλη η στερεότυπη φρασεολογία των ασυνάρτητων οικονομολογούντων σχολιαστών σε μικρόφωνα και εφημερίδες. Οι «στόχοι» τίθενται μόνο και μόνο για να προσδίδουν στα προγράμματα, τον χαρακτήρα του απαρέγκλιτου, του αδυσώπητου, του απαραίτητα υποχρεωτικού.


Η αναμενόμενη διάψευση της επίτευξης τους δεν έχει κανένα άλλο συνεπακόλουθο από την εκπόνηση ενός νέου κλωνοποιημενού μνημονίου. Στα συστατικά του, πλέον, δεν είναι μόνο οι δαπάνες και οι μισθοί, αλλά θεμελιώδεις παραγωγικές δομές και σχέσεις.


Ακόμα πιο βάρβαρο χτύπημα


Η ΔΕΗ και ο ΟΣΕ είναι στο στόχαστρο, σε μία απόπειρα τεμαχισμού και ξεπουλήματος, συρρίκνωσης και μαζικών απολύσεων, αντίστοιχα. Θα αποτελέσουν τις πρώτες δοκιμές για όσα ακολουθήσουν σε ύδρευση, ταχυδρομεία και τράπεζες.


Στα σχολεία και τα νοσοκομεία υγειονομικοί και εκπαιδευτικοί θα υποστούν μετά την ηθικολογικού σωφρονισμού επίθεση και την άμεση επέμβαση στα εργασιακά δικαιώματα τους, παράλληλα με τη συμπίεση των μισθών τους. Θα είναι και εδώ τα πρότυπα για ολόκληρο το δημόσιο τομέα.


Με όχημα τον «Καλλικράτη» σχολεία, κέντρα υγείας, νοσοκομεία θα κλείσουν ή θα συγχωνευτούν, το ίδιο δημοτικές υπηρεσίες και δομές πρόνοιας, χιλιάδες υπάλληλοι θα βρεθούν στο δρόμο, ενώ η εμπορευματοποίηση, που ήδη νομιμοποιείται στο ΕΣΥ, θα γενικευτεί και θα σημάνει άμεσο χαράτσωμα των πολιτών για υγεία, παιδικούς σταθμούς, καθαριότητα, παιδεία, συγκοινωνίες.


Η ΓΣΕΕ φρόντισε να υπογράψει συλλογική σύμβαση, όλοι χειροκρότησαν, τώρα ξέρουμε γιατί, αφού το νέο Μνημόνιο μας πληροφορεί, έξω από τα δόντια, ότι οι κλαδικές συμβάσεις υπερτερούν των συλλογικών, ενώ των κλαδικών υπερτερούν -προφανώς- οι ....ατομικές!


Ακόμα: επεκτείνεται η χαριστική για τους εργοδότες περίοδος νεοπροσλαμβανόμενων «μαθητευόμενων», μειώνονται -να μην κακομαθαίνουμε- τα επιδόματα του ΟΑΕΔ, ετοιμάζεται νέα αναλογιστική μελέτη που θα αποδείξει πιθανώς την πλήρη αχρηστία του ασφαλιστικού συστήματος και το απίθανο, σε ακρίβεια προβλέψεων, επιτελείο των Τροικανών περιορίζει στο 10% τους εργαζόμενους στα βαρέα και ανθυγιεινά.


Η παράδοση ολόκληρων τομέων της οικονομίας σε μονοπωλιακά συμφέροντα στο όνομα της «απελευθέρωσης», η νέα άγρια φορομπηξία μέσω ΦΠΑ, μετά την «επιτυχία» της πρώτης δόσης, (μείωση εσόδων και εκτόξευση πληθωρισμού) και οι επιπλέον χαριστικές εγγυήσεις 25 δισ.(!) στις τράπεζες, αυτά ολοκληρώνουν τα βασικά επεισόδια του σεναρίου από τον Σεπτέμβρη.


Διαχείριση και κοινωνική πραγματικότητα


Έχει ενδιαφέρον η πολιτική διαχείριση . « Όχι, δεν είναι το Νο2, είναι το επικαιροποιημένο μνημόνιο», μας καθησυχάζει ο καλοκάγαθος Πεταλωτής. Τώρα ηρεμήσαμε και δεν μας τρομοκρατεί κανένας κινδυνολόγος που ισχυρίζεται ότι έχουμε το... Νο2! Δεν φταίμε, αυτή είναι η πολιτική αντιπαράθεση που διεξάγεται.


Κάποιοι εκσυγχρονιστές, από κούνια δημοσιογράφοι, όπως ο Γ. Λακοπουλος στο Βήμα, μας ενημερώνουν ότι θα ήταν καλύτερα για όλους ένα μνημόνιο «ελληνοποιημένο». Να τι ξεχάστηκε στη συνταγή. Και βέβαια, όπως πάντα, στα πολιτικά αδιέξοδα η συνήθης επικέντρωση στο Μαξίμου, όπου κάτι δεν πάει καλά, ίσως ο συντονισμός, μία απαραίτητη αλλαγή προσώπων...


Εδώ, τώρα έχουμε και -τι πρωτότυπο- τους ξένους φωστήρες, για να μας τακτοποιήσουν αναλόγως στα κυβερνητικά καθήκοντα. Τους φέραμε, τους πληρώσαμε, θα υλοποιήσουμε τη συγκέντρωση της απόλυτης εξουσίας στο αδιαπέραστο πρωθυπουργικό κέντρο, να ξέρουν και οι «σύμμαχοι» με ποιους θα κάνουν τους λογαριασμούς τους.
Μέσα σε όλα αυτά, ο Α, Σαμαράς αισθάνεται να βρίσκει πεδίο εύκολης αντιπολίτευσης στο «αντιλαϊκό ανάλγητο μνημόνιο και την ανίκανη κυβέρνηση». Είναι φτηνό και εύκολο, όμως η Ν.Δ. είναι οργανικό υλικό του σάπιου πολιτικού κόσμου. Το αδιαμφισβήτητο δεδομένο παραμένει η ραγδαία φθορά μίας κυβέρνησης που εγκλωβίζεται στη δίνη της οικονομικής κατάρρευσης και των αδύναμων σεναρίων ανασχηματισμού.
Η κρίση του πολιτικού συστήματος, η κατοχή της τρόικας που βυθίζει τη χώρα στη μαύρη τρύπα της χρεοκοπίας και η λαϊκή οργή, αυτά αποτελούν τους κόμβους.
Η κατανόηση της σύνδεσης τους, το εκρηκτικό μείγμα της σύνθεσης τους μπορεί να οδηγούν
Αναρτήθηκε από You Pay Your Crisis στις 11:58 π.μ.
Ετικέτες αρθρα ''ΔΡΟΜΟΣ'', ΜΝΗΜΟΝΙΟ

Ηττοπαθής λογική και διαχειριστική Αριστερά, ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΑΥΡΟΕΙΔΗΣ

Κυριακή, 22 Αυγούστου 2010

Ηττοπαθής λογική και διαχειριστική Αριστερά

Σε συνέντευξη του στην Αυγή (1/8/2010) ο Π. Λαφαζάνης, με χαρακτηριστική άνεση, εντάσσει τη συγκρότηση του ‘Αριστερού Bήματος Διαλόγου και Kοινής Δράσης στον πολιτικό στόχο της ενίσχυσης του ΣΥΡΙΖΑ, αναφέροντας επί λέξει: «Χρειάζεται να δώσουμε μια δεύτερη ώθηση στην υπόθεση της συμπαράταξης όλων των δυνάμεων της Aριστεράς και να αναζωογονήσουμε, στο πλαίσιο αυτό, τον ΣΥΡΙΖΑ. Σ' αυτή την κατεύθυνση μπορεί να συμβάλει το πρόσφατα συσταθέν Βήμα Διαλόγου και Kοινής Δράσης της Aριστεράς – και όχι μόνο αυτό!». Πέρα από την απαράδεκτη λογική του «καπέλου» που ρίχνει –που δεν είναι βέβαια χωρίς σημασία– αξίζει να σταθούμε στην πολιτική ουσία αυτής της συνοπτικής και μεστής παρέμβασης.


ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΑΥΡΟΕΙΔΗΣ



Ποιος είναι ο πρώτος πολιτικός στόχος του «νέου» αριστερού ρεύματος του ΣΥΝ (μιας και το «παλιό» κατέληξε υποστηρικτικός μηχανισμός του Αλέξη Τσίπρα); Η ενίσχυση του ΣΥΡΙΖΑ! Αυτή είναι η αγωνία όλου του κόσμου φαίνεται και όχι ένα κίνημα ανατροπής της επίθεσης. Κατά τα άλλα, περιέργως, πολλοί εύκολα κατηγορούν μόνο το ΚΚΕ για κομματικοκεντρική λογική.
Αντί για το στόχο της ανατροπής της επίθεσης, τίθεται ο κεντρικός πολιτικός στόχος «μιας ριζοσπαστικής προοδευτικής ανατροπής και αλλαγής στη χώρα». Μια «αλλαγή» ακαθόριστη, που θα γίνει μάλλον από τον ενισχυμένο ΣΥΡΙΖΑ ...απέναντι στο μνημόνιο, το οποίο κατά ένα μαγικό τρόπο αποσυνδέεται από την ΕΕ και γενικά από την καπιταλιστική αναδιάρθρωση. Μην κουράζεστε. Δεν θα βρείτε ούτε φραστικές αναφορές. Δεν υπάρχει ΕΕ, ούτε καπιταλισμός. Αν με τέτοια προσέγγιση πιστεύει κανείς πως θα αγγίξει το «σοσιαλιστικό χώρο», που αναπολεί σε ένα βαθμό τις σοβαρότερες διακηρύξεις της παπανδρεϊκής εποχής, είναι τουλάχιστον αφελής. Μάλλον πείθεται πως η Αριστερά δεν έχει καμιά σοβαρότητα και εγκλωβίζεται στο ΠΑΣΟΚ.

Το αίτημα για «διαγραφή του χρέους», διόλου αθώα αντικαθίσταται από τη «ριζοσπαστική επαναδιαπραγμάτευση» και αυτό βέβαια συνδεδεμένο με ένα «προοδευτικό πρόγραμμα διεξόδου από την κρίση», το οποίο ούτε καν φραστικά δεν οριοθετείται σε αντικαπιταλιστική κατεύθυνση. Αν πιστεύει κανείς ότι αυτά αποτελούν μια σοβαρή βάση για να προβληματιστεί κόσμος της βάσης του ΚΚΕ, τότε είναι βαθιά νυχτωμένος.

Η κατώτερη των περιστάσεων (τουλάχιστον) πολιτική εικόνα της καλύτερης εκδοχής (του μεταρρυθμιστικού τμήματος) της διαχειριστικής Αριστεράς, ασφαλώς και αποτελεί σημαντικό πρόβλημα για το ζητούμενο της λαϊκής αφύπνισης και της ανατροπής των μέτρων.
Ακόμη όμως σοβαρότερο, είναι να το μη συζητηθεί και κατανοηθεί από τον αριστερό κόσμο αυτό το πρόβλημα. Να θεωρηθεί από τμήματα της βάσης της κομμουνιστικής Aριστεράς και «αρετή». Να αποδοθούν και από ορισμένες τάσεις της εύσημα «πλατιάς και αντισεχταριστικής γραμμής» σε αυτή την αναιμική παλαιάς κοπής ηττοπαθή ρεφορμιστική λογική. Να διεκδικηθεί μερτικό από τη «δόξα» της. Ετοιμάζοντας όχι απλά μια νέα ήττα, αλλά μια άδοξη ταπεινωτική ήττα, που γεννά μόνο απογοήτευση.

Δυστυχώς φαίνεται πως ο πρώτος γύρος του κινήματος, με τα τεράστια πολιτικά ελλείμματα και τα μεγάλα ερωτήματα που ανέδειξε για το εργατικό κίνημα και την Αριστερά, δεν προβλημάτισε όπως έπρεπε τις ηγεσίες της διαχειριστικής Αριστεράς. Ίσως γιατί έχουν παύσει να αναπνέουν μέσα σε αυτό και έχει κολλήσει η ματιά και το μυαλό στον κοινοβουλευτισμό και τις ανακατατάξεις (όχι στην βάση, αλλά στην κορυφή) του ΠΑΣΟΚ. Πώς αλλιώς μπορεί να εξηγηθεί άλλωστε το γεγονός, ότι δεν χάνουν ευκαιρία να καταγγέλλουν τα «αυθόρμητα ξεσπάσματα» του Δεκέμβρη (τελευταίο παράδειγμα η πρόσφατη αναφορά της Παπαρήγα στα Χανιά), αλλά εύκολα να ξεχνούν να αναφερθούν στον υποταγμένο συνδικαλισμό των ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ (τυπικό για τις πρωτοβουλίες του ΣΥΡΙΖΑ).

Το ΝΑΡ, οι δυνάμεις της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ο ευρύς μάχιμος λαός της αντικαπιταλιστικής και ευρύτερης Αριστεράς, δεν πρόκειται να κάνουν σε κανένα τη χάρη. Ο δεύτερος γύρος της λαϊκής εργατικής αντίστασης θα είναι μια μεγάλη στιγμή της αγωνιστικής ταξικής ενότητας στο εργατικό κίνημα και του αντικαπιταλιστικού αντιΕΕ προσανατολισμού στους στόχους πάλης. Στην προσπάθεια μας αυτή, όχι μόνο δεν θεωρούμε «περιοριστικό κορσέ» την αναζήτηση μιας ανατρεπτικής αντικαπιταλιστικής γραμμής και μιας σύγχρονης κομμουνιστικής προοπτικής, αλλά αντίθετα, αναγκαίο όπλο και ατού των αγωνιστών της σημερινής εποχής. Ο κομμουνισμός, πράγματι αποτελεί αχρείαστο κουσούρι, μα και απόδειξη ενοχής από την οποία μάταια θα θέλουν να απαλλαγούν, μόνο γι’ αυτούς που ο «κομμουνισμός» τους φτάνει ως τον Μπρέζνιεφ, τον Τσαουσέσκου και τον Μπερλιγκουέρ. Η συνολική αντικαπιταλιστική πολιτική, που θα υπερβαίνει τις κινηματικές μάχες και την άσφαιρη καταγγελιολογία του μνημονίου, αποτελεί πράγματι δύσμορφη καμπούρα, αλλά μόνο για όσους ταύτισαν την Αριστερά με το κοινοβούλιο, την πολιτική τακτική με το μορατόριουμ με το ΠΑΣΟΚ και τον τζανετακισμό, την ιδεολογική διαπάλη με την υμνολογία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που σήμερα πληρώνουμε. Αλλά, τα προβλήματα αυτά, δεν αφορούν τον κόσμο της Αριστεράς και τη ζητούμενη κοινή δράση του. Κανείς δεν δικαιούται να μιλάει ασυλλόγιστα στο όνομά του. Επιτρέπεται, (και ενθαρρύνεται), η -μη εμπορική- αναπαραγωγή των κειμένων του www.prin.gr με παράκληση να υπάρχει και μια αναφορά (link) στην πηγή
at 4:35 μ.μ.
Κατηγορία: Απόψεις

Δευτέρα 30 Αυγούστου 2010

Η επανάσταση της βαρβαρότητας, Γιάννης Κιμπουρόπουλος

Σάββατο, 14 Αυγούστου 2010

Η επανάσταση της βαρβαρότητας


ΠΗΓΗ: Δρόμος
Γιάννης Κιμπουρόπουλος


Μια ιστορική οπισθοδρόμηση πασπαλισμένη με τη χρυσόσκονη των όρων και της ιδεολογικής σύγχυσης.
Διαβάσαμε την περασμένη Κυριακή στα σχοινοτενή δημοσιεύματα του Αυγούστου (που ως γνωστόν, δεν έχει ειδήσεις): «Ανατροπές παντού», «το νέο μεγάλο αφήγημα του Γιώργου», «αλλάζουν όλα σε κράτος, διοίκηση, οικονομία». Ένας εκ των τροϊκανών, ο Πόλ Τόμσεν, σε μια από τις πολλές συνεντεύξεις που έδωσε στα διψασμένα για «αποκλειστικότητες» ΜΜΕ, μίλησε για «πραγματική επανάσταση» που συντελείται στην Ελλάδα. Ο Γ. Παπανδρέου, επίσης, έχει κάνει προ πολλού λόγο για «επανάσταση του αυτονόητου» στη χώρα, κλισέ που έχει χρησιμοποιήσει πανομοιότυπο και ο Αντώνης Σαμαράς.

Τι ακριβώς μας συμβαίνει; Ένα μεταρρυθμιστικό τσουνάμι; Μια επανάσταση; Εκ πρώτης όψεως οι βαρύγδουποι όροι προκαλούν θυμηδία όταν συγκρίνονται με τα καταστρεπτικά αποτελέσματα του Μνημονίου στην κοινωνία και την οικονομία. Ωστόσο, η χρήση και κατάχρηση των λέξεων δεν είναι ιδεολογικά ανώδυνη. Το παράδοξο είναι δε, πως ο τρόπος που τοποθετούν κυβέρνηση, τρόικα και ΜΜΕ τις «μεταρρυθμίσεις» δίπλα στην «επανάσταση» καταργεί και το σχετικό ιστορικό δίλημμα της αριστεράς που άνοιξε χάσμα ανάμεσα στις ρεφορμιστικές και τις επαναστατικές συνιστώσες της. Θυμάστε τι απαντούσε η Ρόζα Λούξεμπουργκ στον Μπερνστάιν μέσω του κειμένου της «Μεταρρύθμιση ή επανάσταση»; «Δεν υπάρχει τέτοιο δίλημμα…
Για τη σοσιαλδημοκρατία ο καθημερινός πρακτικός αγώνας για κοινωνικές μεταρρυθμίσεις, για τη βελτίωση της θέσης του εργαζόμενου λαού και μέσα στα πλαίσια ακόμη του υφιστάμενου καθεστώτος, αποτελεί τον μοναδικό δρόμο καθοδήγησης της ταξικής πάλης του προλεταριάτου και επίτευξης του τελικού σκοπού, που είναι η κατάκτηση της πολιτικής εξουσίας και η κατάργηση του συστήματος της μισθοδουλείας». Στην αποστροφή αυτή υπάρχει ήδη το αδρό περίγραμμα τόσο της μεταρρύθμισης όσο και της επανάστασης από τη σκοπιά των υποτελών τάξεων. Ωστόσο, και οι δύο όροι που εμπεριέχουν την αποδυνάμωση και ανατροπή της καθεστηκυίας τάξης πραγμάτων έχουν στο πέρασμα του χρόνου υποστεί μια επικίνδυνη στρέβλωση.

Από τη δεκαετία του ’80, οπότε μεσουρανούσαν τα άστρα της Θάτσερ και του Ρήγκαν και οι πολιτικές συντριβής της μισθωτής εργασίας, εδραιώθηκε η φιλολογία οικονομολόγων και πολιτικών (νεοφιλελεύθερης και νεοσυντηρητικής κοπής) περί «συντηρητικής επανάστασης». Βασικό της περιεχόμενο ήταν μια σειρά θεσμικές παρεμβάσεις στην κατεύθυνση αποδέσμευσης του κεφαλαίου από περιορισμούς που είχαν θεσπιστεί τα μεταπολεμικά χρόνια, στο πλαίσιο του λεγόμενου κεϊνσιανού συμβιβασμού, που εξασφάλιζε την αναγκαία για την ανάπτυξη του καπιταλισμού κοινωνική ειρήνη. Οι παρεμβάσεις αυτές ονομάστηκαν «μεταρρυθμίσεις», αν και βασική τους λειτουργία ήταν η απορύθμιση των αγορών κεφαλαίου και εργασίας. Και από την άποψη της τύχης που επεφύλασσαν για τις εργαζόμενες τάξεις ήταν μια σαφής οπισθοδρόμηση στο πεδίο των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων. Άλλη αγαπημένη φράση των ειδικών γι’ αυτές της «μεταρρυθμίσεις» είναι οι διαρθρωτικές αλλαγές.

Στον αστερισμό μιας «επανάστασης» διαρθρωτικών (ή εξαρθρωτικών) αλλαγών βρισκόμαστε και σήμερα. Η κυβέρνηση, η επιχειρηματική ελίτ, οι ευρωκράτες, οι τεχνοκράτες του ΔΝΤ και των αγορών μπερδεύουν γλυκά και απονήρευτα υπαρκτά προβλήματα εκσυγχρονισμού του κράτους, της δημόσιας διοίκησης και των υπηρεσιών που παρέχουν με τα κεφαλαιώδη αιτήματα του κεφαλαίου, και δη του χρηματοπιστωτικού για περισσότερη ελευθερία κινήσεων, απεριόριστη πρόσβαση στον κοινωνικό πλούτο, ασφυκτικότερο έλεγχο της πολιτικής εξουσίας και μεγαλύτερα περιθώρια υπερεκμετάλλευσης της εργασίας. Το μόνο αυτονόητο στην «επανάσταση του αυτονόητου» είναι ότι υπηρετείται η καπιταλιστική αδηφαγία στην πιο αντιδραστική, οπισθοδρομική και καταστροφική εκδοχή της. Σχεδόν το σύνολο των «μεταρρυθμίσεων» που προωθούνται, είτε απορρέουν από την ατζέντα της τρόικας είτε υπηρετούν επιθυμίες της εγχώριας ιθύνουσας τάξης, ξεφεύγουν ακόμα κι απ’ αυτή τη γραμμική αντίληψη της προόδου, μια και μεταφράζονται σε παραγωγική παρακμή της χώρας, συρρίκνωση της δημοκρατίας, διάλυση του κοινωνικού ιστού και επιστροφή των όρων εκμετάλλευσης και αναπαραγωγής της εργασίας στα ζοφερά χρόνια της βικτοριανής εποχής.

Δεν υπάρχει, λοιπόν, ίχνος μεταρρύθμισης και πολύ περισσότερο επανάστασης σ’ αυτήν την τεράστια μετατόπιση ισχύος στην πιο αντιδραστική και καταστρεπτική δύναμη της εποχής. Αντιθέτως, υπάρχει μια ευθεία, θρασύτατη, σχεδόν σκοταδιστική απάντηση στο άλλο δίλημμα που ετέθη ειλικρινά πριν 90 χρόνια (πάλι από τη Ρόζα) και υποκριτικά πριν από ένα χρόνο: «Σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα;» Ποια είναι η απάντηση δεν χρειάζεται να το πούμε.
Αναρτήθηκε από You Pay Your Crisis στις 8:55 μ.μ.
Ετικέτες ΑΡΘΡΑ / Κιμπουρόπουλος

Ο παπανδρεϊκός τέταρτος δρόμος ,του Γιώργου Ρούσση

Κυριακή, 29 Αυγούστου 2010

Ο παπανδρεϊκός τέταρτος δρόμος


Πηγή: ΕΛΕΥΘΕΤΟΤΥΠΙΑ
Του Γιώργου Ρούσση


Είναι προφανές ότι όταν ο Μαρκούζε αναφερόταν στη δεκαετία του εξήντα στη χρησιμοποίηση μιας σειράς εννοιών όπως π.χ. δημοκρατία, ειρήνη, σοσιαλισμός... για να υποδηλωθεί το ακριβώς αντίθετο από εκείνο που πραγματικά σηματοδοτούσαν, δεν είχε κατά νου τον Γιώργο Παπανδρέου και την πρότασή του για 4ο δρόμο προς τον σοσιαλισμό.


Οταν εδώ και λίγες μέρες διάβασα τη συνέντευξη του πρωθυπουργού στην «Christian Science Monitor»(1) στην οποία περιέγραφε το περιεχόμενο αυτού του 4ου δρόμου, που πρέπει πια να ακολουθηθεί, επιβεβαίωσα για πολλοστή φορά την εκτίμησή μου ότι δεν έχει κανένα πρόβλημα να διατυπώνει με τη μεγαλύτερη ευκολία το μεγαλύτερο ψέμα.


Θυμίζω πολύ σύντομα και συνεπώς σχηματικά, ότι αρχικά ο σοσιαλισμός όπως αυτός είχε προσδιοριστεί από τους κλασικούς του μαρξισμού ήταν μια κατώτερη φάση της κομμουνιστικής αταξικής, μη κρατικής κοινωνίας. Ηταν μια μεταβατική προς την ανώτερη κομμουνιστική κοινωνία περίοδος, κατά την οποία επικρατούσε η εξουσία της εργατικής τάξης και κατά την οποία το μισοκράτος, ή η κομμούνα αυτής της τάξης, θα έπρεπε να τείνει προς την απονέκρωσή του και προς τη διαμόρφωση μιας αυτοδιευθυνόμενης κοινωνίας, στην οποία θα κυριαρχούσε η ανεμπόδιστη δημιουργική δραστηριότητα απέναντι στην καταναγκαστική εργασία και τον οικονομικό καταναγκασμό.



Είναι γνωστό ότι στη συνέχεια αυτό το περιεχόμενο του σοσιαλισμού παραχαράχτηκε από το ρεφορμιστικό ρεύμα και αρχικά τον Μπερνστάιν, για τον οποίο ο τελικός κομμουνιστικός στόχος εξαφανίστηκε παντελώς. Θεωρήθηκε ότι «ο τελικός σκοπός δεν είναι τίποτα, το κίνημα είναι το παν», ή με άλλα λόγια ότι έπρεπε να αποκηρυχτεί η επαναστατική ταξική πάλη και μέσω μιας διαδικασίας μεταρρυθμίσεων να οδηγηθούμε σε μια όσο γίνεται ορθολογικότερη και δικαιότερη διαχείριση του καπιταλισμού.


Στη συνέχεια το περιεχόμενο του σοσιαλισμού διαστρεβλώθηκε βάναυσα τόσο κατά τη διάρκεια του «υπαρκτού» σοσιαλισμού, οπότε αντί της απονέκρωσης του κράτους ως ξέχωρου, πάνω από την κοινωνία μηχανισμού είχαμε την ενίσχυσή του, όσο και από τα σοσιαλιστικά κόμματα στη Δύση, τα οποία, ξεκινώντας από το να ταυτίζουν το σοσιαλισμό με το κράτος πρόνοιας κι έναν δήθεν πιο ανθρώπινο καπιταλισμό, κατέληξαν τα τελευταία χρόνια να πρωτοστατούν στην εφαρμογή νεοφιλελεύθερων πολιτικών.


Απ' όσο όμως τυχαίνει να γνωρίζω, κανένας άλλος σύγχρονος σοσιαλιστής ηγέτης δεν είχε το παπανδρεϊκό θράσος να υποστηρίξει ότι αυτές οι πολιτικές αποτελούν τον 4ο δρόμο προς το σοσιαλισμό!


Αφού λοιπόν προηγουμένως ο πρωθυπουργός ορίζει παντελώς αυθαίρετα, ακόμη και σε σχέση με την κυρίαρχη σοσιαλοδημοκρατική αντίληψη, τον τρίτο δρόμο ως «πίστη στην ικανότητα της αγοράς, να αυτορυθμίζεται», ταυτίζοντας έτσι πλήρως σοσιαλισμό και νεοφιλελευθερισμό, εμφανίζει το νέο 4ο δρόμο, ως δρόμο που «θα επιτρέπει στις αγορές [διάβαζε στο κεφάλαιο] να αναπτύσσονται, αλλά όχι εις βάρος της δημοκρατίας»!!! και ως μια διεθνή διακυβέρνηση όπου «ο ρόλος των διεθνών οργανισμών [...] θα θέτει τη διεθνή αλληλεγγύη πάνω από εθνικά συμφέροντα».


Ετσι λοιπόν ο παπανδρεϊκός σοσιαλισμός, που από δρόμος προς το σοσιαλισμό μετατρέπεται και σε περιεχόμενο αυτού του τελευταίου, από τη μια ταυτίζεται με την ανάπτυξη του κεφαλαίου, και από την άλλη με αυτό που συμβαίνει σήμερα στην Ελλάδα, δηλαδή την υποταγή της στα διεθνή συμφέροντα του ΔΝΤ και της Ε.Ε.


Ολα αυτά όχι μόνον δεν έχουν καμιά σχέση ούτε με τον πραγματικό σοσιαλισμό αλλά ούτε καν με τον κλασικό ρεφορμισμό, ή έστω με μια επιστροφή στον κεϊνσιανισμό και το κράτος πρόνοιας. Ταυτίζουν ξεδιάντροπα το σοσιαλισμό με τον πιο ακραίο νεοφιλελευθερισμό, μια που δηλωμένος τους στόχος είναι πια η ανάπτυξη του κεφαλαίου, μια ανάπτυξη μάλιστα, η οποία υποστηρίζεται ότι μπορεί να είναι συμβατή με τη δημοκρατία.




Θράσος ατελεύτητο, σε μια εποχή που όπως θα έλεγε ο Ροβεσπιέρος «κυριαρχεί η ορδή των απατεώνων».(2)




(1) Βλέπε http://www.csmonitor.com/Commentary/Global-Viewpoint/2010/0810/Prime-minister-of-Greece-There-is-real-danger-in-global-austerity
(2) Τελευταίος λόγος του Ροβεσπιέρου, στο «Μαρά-Σεν-Ζιστ-Ροβεσπιέρος». Κείμενα, επιλογή-μετάφραση-προλογικά: Μάριος Βερέτας, «Σύγχρονη Εποχή», 1989, σελίδα 291.


Αναρτήθηκε από You Pay Your Crisis στις 10:19 μ.μ.
Ετικέτες ΑΡΘΡΑ / Ρούσης Γ.

Ο κόσμος του Γ.Α.Π. , του Νικόλα Σεβαστάκη*

Δευτέρα, 30 Αυγούστου 2010

Ο κόσμος του Γ.Α.Π.





ΠΗΓΗ: ΕΠΟΧΗ (29-8)
Του
Νικόλα Σεβαστάκη*

Η πρόσφατη φήμη ότι ο Γιώργος Παπανδρέου θα μπορούσε να είναι ένας επόμενος γραμματέας του ΟΗΕ δεν θα έπρεπε να προκαλεί καμία έκπληξη. Η διεθνής κοινότητα χρειάζεται ασφαλώς την αξιοθαύμαστη «συνδυαστική» την οποία ενσαρκώνουν άνθρωποι όπως ο Έλληνας πρωθυπουργός: το ευγενές χαρμάνι της ιδεαλιστικής ψευδο-οραματικής γλώσσας με την πολιτική ασυνειδησία που αγνοεί τα συμπτώματά της. Κάπως έτσι έχει συμβεί εδώ και χρόνια: προοδευτικός είναι εκείνος που κάνει τα πιο «εξτρεμιστικά» (φιλελεύθερα) πράγματα με τον μειλίχιο και γλυκανάλατο τρόπο ενός οπαδού του Δαλάι-Λάμα ή μιας μπαλάντας του Έλτον Τζον. Ένα τέτοιο είδος σύγχρονου PR (δημοσίων σχέσεων) πολιτικού προορίζεται στα αλήθεια για ανάλογες καριέρες κύρους: διαλέξεις κάπου στους τροπικούς για την παγκόσμια διακυβέρνηση –πολλών χιλιάδων ευρώ έκαστη–, ηλιόλουστα αιγαιακά workshops για την κλιματική αλλαγή, συμβουλευτική για την επίλυση συγκρούσεων που δεν επιλύονται ή για τη ρύθμιση συστημάτων που δεν ρυθμίζονται με παχιά λόγια. Το πεδίο για ανθρώπους όπως ο σημερινός πρωθυπουργός είναι κυριολεκτικά αχανές. Με όπλο την απτόητη αισιοδοξία του τεχνομανιακού σε πρόσμιξη με τον «προοδευτικό μεταρρυθμιστή» μπορεί να σπέρνουν μικρές και μεγάλες καταστροφές, να διαλύουν κόμματα, να κάνουν τη μέρα νύχτα, να σταδιοδρομούν ως ευαγγελιστές των αξιών προωθώντας συγχρόνως τον σκληρό πυρήνα ενός «Μνημονίου» που εκβαρβαρώνει τις ήδη κλονισμένες κοινωνικές συνθήκες στη χώρα.
Η φιγούρα του μελιστάλαχτου global ανθρωπιστή χαίρει ασυλίας. Γιατί θέλει να είναι η έσχατη ενσάρκωση της θετικής ενέργειας της παγκοσμιοποίησης ακόμα και το 2010 που έχουν αποκαλυφτεί τεράστια ρήγματα στο κατασκεύασμα της πλανητικής ψηφιακής-καπιταλιστικής «οικουμένης». Ποιος άλλος πολιτικός παραμένει γοητευμένος από τις ανοησίες του τρίτου δρόμου έστω με το όνομα ενός απίθανου τέταρτου δρόμου; Ο προοδευτικός μας επιμένει να είναι ο τελευταίος που θα κλείσει την πόρτα της μεγάλης φιλελεύθερης επανάστασης των τελευταίων δεκαετιών, ο πιο πείσμων, ο πιο φορτικός εραστής των καινοτομιών που τείνουν να διαλύσουν ολόκληρα τμήματα των μεσαίων και λαϊκών τάξεων, του ίδιου του ακροατηρίου που κράτησε εν ζωή το νεκρό πλέον σοσιαλδημοκρατικό όνειρο.


Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Από πού άραγε προέρχεται αυτή η ονείρωξη του διεθνικού ανθρωπιστή, του ευαγγελιστή των αξιών με την ευόδωση/ ολοκληρωτική περαίωση του καπιταλισμού στην Ελλάδα; Προσωπικά δεν μπορώ να βρω μια ικανοποιητική απάντηση. Νομίζω, εντέλει, ότι δεν έχουμε να κάνουμε με τη γνωστή και οικεία σοσιαλδημοκρατική διγλωσσία, το φαινόμενο της αριστερής γλώσσας και της δεξιόστροφης πρακτικής κ.λπ. Ίσως μια απάντηση να δόθηκε έμμεσα από τον διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδας όταν αναφέρθηκε σε έναν «ενάρετο κύκλο». Ο πρωθυπουργός είναι η τέλεια ανθρωπολογική απεικόνιση μιας ορισμένης «ποπ ιδεολογίας» στην οποία μια ηδύτητα που ξεγελά μπορεί και πολιτεύεται με σκληρότητα, η έλλειψη ιδεών γίνεται brainstorming, οι γλυκανάλατες αρμονίες συγκυβερνούν με τον πιο ωμό πραγματισμό. Ο πελιδνός θετικισμός του πρώτου εκσυγχρονισμού (Σημίτης) ήταν αδύνατο να αγγίζει ένα τέτοιο επίπεδο τέλειας προσποίησης, αυτό τον βαθμό προσομοίωσης του σύγχρονου κενού: συνδεόταν ακόμα με την μυθολογία του ανεκπλήρωτου αστικού εκσυγχρονισμού/ εξευρωπαϊσμού, με τα μεγάλα έργα, με την ύλη. Στη τωρινή περίπτωση δεν ζητείται απλώς η ύλη των ανθρώπων αλλά και η ψυχή τους, δεν ζητείται η προσαρμογή αλλά η ηθική-θρησκευτική τους «μεταστροφή» (conversion) σε μια επιφοίτηση.


Αυτό το οποίο ζούμε τώρα και μάλλον περισσότερο τους μήνες που έρχονται είναι λοιπόν κάτι τελείως διαφορετικό. Ο Παπανδρέου και οι άνθρωποί του δεν είναι Ευρωπαίοι αλλά «πλανητικοί» και συγχρόνως υπερεπαρχιώτες. Με απίστευτη άνεση μπορεί να γίνουν Κινέζοι, Αμπου-νταμπιανοί, Ισραηλινοί και Λίβυοι συγχρόνως. Ειρηνιστές και συνάμα εμποράκοι στο όνομα της «κινητικότητας» του κενού. Μέσα στο ίδιο απόγευμα να είναι Κάπτεν-Γου, Νετανιάχου και Τζόζεφ Στίγκλιτζ ταυτόχρονα και εναλλάξ. Έχουν το ελεύθερο να μην έχουν προσδιορισμό, να αρπάζουν τη μια μάσκα μετά την άλλη υποστηρίζοντας με τον πιο αναιδή τρόπο ότι υπακούν σε μια ανώτερη, εθνικοπαγκόσμια αναγκαιότητα. Και με τον διάβολο θα συμμαχήσουν αρκεί να περάσει η σωτηριολογία τους. Αυτό εξηγεί ότι στο σύστημα σκέψης τους χωράνε τόσο τα φρουτάκια του τζόγου όσο και τα πιστοποιητικά ενεργειακής απόδοσης κτιρίων, τόσο η δικτυακή διαφάνεια όσο και η κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας.


Υπάρχει φυσικά και η ένσταση όλων όσοι ζητούν «βήμα»-«βήμα προσέγγιση, υπεύθυνη αξιολόγηση του κάθε μεμονωμένου άρθρου ή μέτρου. Αλλά τούτο ακριβώς θα ήταν η βαθύτερη αγαλλίαση της κυβερνώσας παρέας: σπέρνοντας κόκκους αυτονόητου να εξαγοράζουν πολιτική ανοχή για την πιο εκτεταμένη και πολυεπίπεδη «φιλελεύθερη» μεταλλαγή που γνώρισε ως τώρα αυτή η χώρα.


Το ερώτημα του ερχόμενου χειμώνα είναι αν ο θίασος θα αφεθεί απερίσπαστος στο έργο του ή όχι. Και ενδεχομένως η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα λύσει και τις υπόλοιπες απορίες που γεννούν οι καιροί του Μνημονίου.


*Ο Νικόλας Σεβαστάκης είναι πανεπιστημιακός.
Αναρτήθηκε από You Pay Your Crisis στις 9:13 π.μ.
Ετικέτες ΑΡΘΡΑ / Σεβαστάκης Ν.

Ο καπιταλισμός της καταστροφής: Μέλανι Κλάιν

Δευτέρα, 30 Αυγούστου 2010
Ο καπιταλισμός της καταστροφής: Μέλανι Κλάιν


ΠΗΓΗ: ΕΠΟΧΗ 29/7


Ναόμι Κλάιν είναι γνωστή στους αναγνώστες της «Εποχής». Τόσο για την κινηματική δράση της στην απέναντι ακτή του Ατλαντικού, όσο και από τα γραπτά της που πολλές φορές έχουμε μεταφράσει και δημοσιεύσει. Αυτή τη φορά, με το βιβλίο της «Το δόγμα του σοκ: Η άνοδος του καπιταλισμού της καταστροφής» κάνει ένα βήμα πιο πέρα. Επιχειρεί να συνδέσει τη γνωστή φριντμανική θεωρία της θεραπείας σοκ με την τακτική του ασύδοτου καπιταλισμού να εκμεταλλεύεται -ακόμη και να ευνοεί ή και να προκαλεί- καταστροφές, που στη συνέχεια αξιοποιεί ως «ευκαιρίες» για τη διάλυση κάθε ίχνους δημόσιας σφαίρας ή κοινωνικών υπηρεσιών, κάθε τύπου συλλογικότητας, προς όφελος της επέλασης του ιδιωτικού κεφαλαίου, της αχαλίνωτης αγοράς και της φοβισμένης ατομικότητας.
Οι αναλύσεις της Ναόμι Κλάιν δεν έχουν μόνο γενικό ενδιαφέρον για τους αναγνώστες της χώρας μας. Έχουν και ειδικότερο. Δεν είναι μήπως η καλλιέργεια της καταστροφολογίας και της τρομοκρατίας περί πτώχευσης, κατάρρευσης και τα παρόμοια που προηγήθηκε της βίαιης επιβολής των μέτρων, του μνημονίου και της κηδεμονίας της τρόικας; Δεν είναι όλο και πιο σαφής ο στόχος της διάλυσης κάθε ίχνους κοινωνικού δικαιώματος και δημόσιου αγαθού με σκοπό την επιβολή των συνταγών του ΔΝΤ, που είναι και συνταγές ιδιωτικοποίησης των πάντων;


Το βιβλίο της Ν. Κλάιν έχει ήδη κυκλοφορήσει στην αγγλική γλώσσα και έχει καταλάβει τη θέση του στον κατάλογο των ευπώλητων των «Νιου Γιορκ Τάιμς». Στην Ελλάδα θα κυκλοφορήσει σε μετάφραση μέσα στο φθινόπωρο από τις εκδόσεις Λιβάνη. Στη σημερινή «Εποχή» δημοσιεύουμε αποσπάσματα από την εισαγωγή του βιβλίου, που προδιαθέτει για το ενδιαφέρον περιεχόμενό του.


Tης


Ναόμι Κλάιν


Γνώρισα τον Τζαμάρ Πέρυ το Σεπτέμβριο του 2005, στο μεγάλο καταυλισμό του Ερυθρού Σταυρού στο Μπατόν Ρουζ, της Λουϊζιάνας. Στεκόταν στην ουρά περιμένοντας το συσσίτιο, που μοίραζαν νεαροί Σαϊεντολόγοι χαμογελώντας σαρδόνια. Χώθηκα στην ουρά του συσσιτίου πίσω από τον Πέρυ και του ζήτησα να μου μιλήσει σαν να είμαστε παλιοί φίλοι, κάτι που είχε την ευγενική καλοσύνη να κάνει.
Γεννημένος και μεγαλωμένος στη Νέα Ορλεάνη είχε φύγει πριν από μία βδομάδα από την πλημμυρισμένη πόλη. Περίμενε ατέλειωτες ώρες με την οικογένειά του τα λεωφορεία της εκκένωσης. Όταν είδε ότι δεν έρχονταν ξεκίνησαν με τα πόδια κάτω από τον καυτό ήλιο. Τελικά κατέληξαν εδώ, σε ένα αχανές συνεδριακό κέντρο κατακλυσμένο με πλήθη οργισμένων και εξουθενωμένων ανθρώπων που επιτηρούσαν στρατιώτες της Εθνικής Φρουράς, άρτι αφιχθέντες από το Ιράκ.
Οι ειδήσεις διαδίδονταν στο καταφύγιο με ταχύτητα φωτός. Εκείνη τη μέρα ο ρεπουμπλικανός Ρίτσαρντ Μπέικερ, μέλος του Κογκρέσου, είχε πει στους «λομπίστες»: «Τελικά ξεκαθαρίστηκε το ζήτημα της δημόσιας στέγασης των φτωχών στη Νέα Ορλεάνη. Εμείς δεν μπορούσαμε να το κάνουμε, αλλά ο Θεός το έκανε». Και ο Τζόζεφ Κανιζάρο, μεγαλοεργολάβος της Νέας Ορλεάνης, πρόσθεσε: «Σκέφτομαι ότι ξεκινάμε από μηδενική βάση και έτσι μας δίνονται τεράστιες ευκαιρίες». Όλη εκείνη τη βδομάδα στο Μπατόν Ρουζ συνωστίζονταν οι επιχειρηματίες –συνεργάτες των πολιτικών- προκειμένου να αρπάξουν και να εξασφαλίσουν αυτές τις μεγάλες ευκαιρίες: χαμηλότεροι φόροι, λιγότεροι νόμοι, φτηνά εργατικά χέρια και μια «μικρότερη, ασφαλέστερη πόλη» -πράγμα που σημαίνει μειωμένα προγράμματα στέγασης. Ακούγοντας κανείς τα λόγια περί «νέας αρχής» και «μηδενικής βάσης» μπορούσε σχεδόν να ξεχάσει το τοξικό μείγμα των ερειπίων, χημικών λυμάτων και νεκρών σωμάτων που βρίσκονταν λίγα μόλις χιλιόμετρα πέρα από τη λεωφόρο.
Στο καταφύγιο, ο Τζαμάρ δεν μπορούσε να σκεφτεί τίποτε άλλο. «Ειλικρινά δεν βλέπω να γίνεται εκκαθάριση της πόλης. Αυτό που βλέπω είναι ότι πολλοί σκοτώθηκαν εκεί. Άνθρωποι που δεν έπρεπε να πεθάνουν».
Μιλούσε χαμηλόφωνα, ωστόσο ένας ηλικιωμένος άντρας που καθόταν στην ουρά μπροστά μας τον άκουσε και μας είπε απότομα: «Μα τι συμβαίνει με αυτούς τους ανθρώπους του Μπατόν Ρουζ; Δεν πρόκειται για ευκαιρία αλλά για μια καταραμένη τραγωδία. Είναι τυφλοί;». Μία μητέρα με δυο παιδιά συμφώνησε: «Δεν είναι τυφλοί, είναι διαβολικοί. Μια χαρά βλέπουν».


Η φυσική καταστροφή


ως ευκαιρία


Ο Μίλτον Φρίντμαν, μεγάλος διανοητής του αχαλίνωτου καπιταλισμού και ο άνθρωπος που συνέταξε το «βιβλίο κανόνων» της σύγχρονης υπερκινητικής παγκόσμιας οικονομίας, συγκαταλέγεται σε όσους θεώρησαν τις πλημμύρες της Νέας Ορλεάνης ως ευκαιρία. Παρά τα 93 χρόνια του και την εύθραυστη υγεία του, ο «θείος Μίλτυ», όπως τον αποκαλούν οι οπαδοί του, βρήκε τη δύναμη να είναι ο συντάκτης του πρωτοσέλιδου της εφημερίδας «Γουόλ Στριτ», τρεις μήνες μετά την κατάρρευση των φραγμάτων: «Η πλειοψηφία των σχολείων της Νέας Ορλεάνης είναι συντρίμμια», παρατήρησε ο Φρίντμαν, «όπως και τα σπίτια των μαθητών Τα παιδιά είναι τώρα διασκορπισμένα σε όλη τη χώρα. Αυτό είναι μία τραγωδία. Είναι, όμως, και μια ευκαιρία».
Σύμφωνα με τη ριζοσπαστική άποψη του Φρίντμαν η κυβέρνηση, αντί να επενδύσει δισεκατομμύρια δολάρια στην επανοικοδόμηση και βελτίωση του δημόσιου εκπαιδευτικού συστήματος της Νέας Ορλεάνης, θα έπρεπε να παρέχει εκπαιδευτικά κουπόνια, που θα εξαργυρώνονταν σε ιδιωτικά εκπαιδευτικά ιδρύματα.
Στον αντίποδα του ρυθμού χελώνας με το οποίο επισκευάζονται τα φράγματα και επανέρχεται το ηλεκτρικό ρεύμα, το εκπαιδευτικό σύστημα της Νέας Ορλεάνης πλειοδοτήθηκε με στρατιωτική ταχύτητα και ακρίβεια. Μέσα σε 19 μήνες και ενώ οι άποροι κάτοικοι ήταν ακόμα εξόριστοι από τη πόλη τους, το δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα της Νέας Ορλεάνης είχε σχεδόν αντικατασταθεί από «ανάδοχα σχολεία»* (charter schools).
Το Φριντμανικό Αμερικάνικο Επιχειρηματικό Ινστιτούτο αναφώνησε: «Ο τυφώνας Κατρίνα κατάφερε μέσα σε μία μέρα… αυτά που οι μεταρρυθμιστές του εκπαιδευτικού συστήματος της Λουιζιάνας δεν κατάφεραν ύστερα από χρόνια προσπαθειών». Οι δημόσιοι εκπαιδευτικοί, αποκάλεσαν το σχέδιο του Φρίντμαν «σχέδιο απαλλοτρίωσης της εκπαίδευσης». Όλες αυτές τις ενορχηστρωμένες επιδρομές εναντίον του δημοσίου συστήματος ύστερα από καταστροφικά συμβάντα, συνδυασμένες με την αντιμετώπιση των καταστροφών ως δελεαστικές ευκαιρίες για την αγορά, τις αποκαλώ «καπιταλισμό της καταστροφής».


Η στρατηγική


του συγκεντρωτικού
πλήγματος


Η ιδιωτικοποίηση του δημόσιου εκπαιδευτικού συστήματος μιας μεσαίου μεγέθους αμερικανικής πόλης φαντάζει σαν μια μετριοπαθής ενασχόληση, για έναν άνθρωπο που χαίρει της μεγαλύτερης απήχησης των τελευταίων 50 χρόνων ανάμεσα στους οικονομολόγους. Η αποφασιστικότητά του να εκμεταλλευτεί την κρίση στη Νέα Ορλεάνη προκειμένου να εξελίξει μία φονταμενταλιστική εκδοχή του καπιταλισμού αποτελεί επίσης ένα παράδοξο. Για περισσότερο από τρεις δεκαετίες, ο Φρίντμαν και οι ισχυροί οπαδοί του τελειοποιούσαν αυτή τη στρατηγική: περίμεναν την έξαρση μίας μεγάλης κρίσης και κατόπιν ξεπουλούσαν περιουσία του δημοσίου σε ιδιώτες την ίδια στιγμή που οι πολίτες βρίσκονταν ακόμα σε κατάσταση σοκ.
Σε ένα από τα σημαίνοντα κείμενά του ο Φρίντμαν αποτύπωσε τον κύριο κορμό της τακτικής τού σύγχρονου καπιταλισμού, αυτό που αποκαλώ «δόγμα του σοκ». Υπογράμμιζε ότι «μόνο μία κρίση –φυσική ή τεχνητή- φέρει πραγματική αλλαγή». Όταν εξελίσσεται μια τέτοια κρίση, οι περαιτέρω ενέργειες αντιμετώπισης εξαρτώνται από τις ιδέες που έχουν αναπτυχθεί εκείνη τη περίοδο. Ορισμένοι άνθρωποι προετοιμάζονται για παν ενδεχόμενο εξασφαλίζοντας αποθέματα τροφίμων και νερού. Οι οπαδοί του Φρίντμαν εξασφαλίζουν αποθέματα ιδεών για τη δημιουργία ελεύθερης αγοράς. Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Σικάγου ήταν πεπεισμένος πως όταν μια κρίση ήταν πια παρούσα, το πιο σημαντικό ήταν να δράσει κάποιος αστραπιαία, προκειμένου να επιβάλει στην κλονισμένη από την κρίση κοινωνία άμεσα και αμετάκλητα την αλλαγή, προτού επανέλθει στη «τυραννία του καθεστώτος». Μια από τις πιο άκαμπτες στρατηγικές του Φρίντμαν, είναι η παραλλαγή της προτροπής του Μακιαβέλι, να συγκεντρώνονται όλα τα «πλήγματα» ταυτόχρονα.
Ο Φρίντμαν έμαθε για πρώτη φορά πώς να εκμεταλλεύεται ένα σοκ ή μια κρίση στα μέσα της δεκαετίας του ’70, όταν συμβούλεψε το δικτάτορα στρατηγό Αουγκούστο Πινοσέτ. Τότε όχι μόνο οι Χιλιανοί βρίσκονταν σε κατάσταση σοκ, αλλά και ολόκληρη η χώρα είχε πληγεί από τον υπερπληθωρισμό. Ο Φρίντμαν προέτρεψε τον Πινοσέτ να επιβάλει ένα μετασχηματισμό – αστραπή της οικονομίας: μειώσεις φόρων, ελεύθερο εμπόριο, ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών, περικοπές στις κοινωνικές παροχές και απελευθέρωση των τιμών.
Αυτή η κίνηση έγινε γνωστή ως επανάσταση της «Σχολής του Σικάγου» -αφού οι οικονομολόγοι του Πινοσέτ αποτέλεσαν μαθητές του Φρίντμαν- και αποτέλεσε την πιο ακραία καπιταλιστική αναδόμηση που επιχειρήθηκε ποτέ. Ο Φρίντμαν ονόμασε αυτή την επίπονη τακτική οικονομική «θεραπεία με σοκ». Στις επόμενες δεκαετίες, όποτε οι κυβερνήσεις επέβαλαν μεταρρυθμίσεις με σκοπό την επιβολή της ελεύθερης αγοράς, επέλεξαν τη στρατηγική των «ταυτόχρονων πληγμάτων» ή «θεραπεία σοκ».


Η ολοκλήρωση


της καταστροφής
αντί της διάσωσης


Ξεκίνησα να μελετώ την εξάρτηση της ελεύθερης αγοράς από την τακτική του σοκ πριν από τέσσερα χρόνια, όταν ξεκίνησε η επιχείρηση κατάληψης στο Ιράκ. Από τη Βαγδάτη έγραψα αναφορές για τις αποτυχημένες απόπειρες της Ουάσινγκτον να προκαλέσουν «σοκ και δέος» μέσω της θεραπείας του σοκ –μαζικές ιδιωτικοποιήσεις, ολοκλήρωση του ελεύθερου εμπορίου, 15% φόρο, δραματική αποδυνάμωση της κυβέρνησης. Κατόπιν ταξίδεψα στη Σρι Λάνκα, λίγους μήνες ύστερα από το καταστροφικό τσουνάμι του 2004, όπου είδα μια ακόμα εκδοχή της ίδιας στρατηγικής: ξένοι επενδυτές και διεθνείς πιστωτές σε πλήρη συγχορδία εκμεταλλεύονταν τον πανικό των πολιτών, για να μεταβιβάσουν ολόκληρη την πανέμορφη ακτή στους επιχειρηματίες, οι οποίοι έχτισαν τεράστιες ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις, εξοστρακίζοντας εκατοντάδες – χιλιάδες ψαράδες που ήθελαν να ξαναχτίσουν τα χωριά τους. Όταν χτύπησε ο τυφώνας Κατρίνα τη Νέα Ορλεάνη, ήταν πλέον έκδηλο ότι αυτή ήταν η επίλεκτη μέθοδος για την επίτευξη των αναπτυξιακών σχεδίων, χρησιμοποιώντας στιγμές συλλογικών τραυμάτων για την επιβολή ριζικής κοινωνικής και οικονομικής αναδόμησης.
Οι περισσότεροι επιζήσαντες μιας καταστροφής επιζητούν το ακριβώς αντίθετο από μια εκκαθάριση: θέλουν να περισώσουν ό,τι μπορούν και να επιδιορθώσουν οτιδήποτε δεν καταστράφηκε ολοσχερώς. «Όταν ξαναχτίζω την πόλη, νιώθω σαν να ξαναχτίζω τον εαυτό μου», μου είπε η Κασσάνδρα Άντριους, κάτοικος της Νέας Ορλεάνης, καθώς απομάκρυνε τα χαλάσματα ύστερα από την καταιγίδα. Ωστόσο, οι καπιταλιστές της καταστροφής δεν ενδιαφέρονται να επανέλθουν στην πρότερη κατάσταση. Στο Ιράκ, τη Σρι Λάνκα και τη Νέα Ορλεάνη η παραπλανητική διαδικασία της «ανοικοδόμησης» ξεκίνησε με την ολοκλήρωση της φυσικής καταστροφής ισοπεδώνοντας ό,τι είχε διασωθεί από τη δημόσια περιουσία.
Όταν ξεκίνησα αυτή την έρευνα αναζητώντας το σημείο τομής ανάμεσα στα υπερκέρδη και τις μεγάλες καταστροφές, νόμιζα ότι θα διαπίστωνα τη ριζική αλλαγή προς την παγκόσμια «απελευθέρωση» των αγορών. Όντας ενεργό μέλος του κινήματος ενάντια στις πολυεθνικές και την καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση, που έκανε την πρώτη του παγκόσμια εμφάνιση στο Σιάτλ το 1999, ήμουν πλέον εξοικειωμένη με τις φιλικά προσκείμενες στους επιχειρηματίες πολιτικές που επιβλήθηκαν στις συνόδους κορυφής του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου ή από το ΔΝΤ μέσω των όρων για τη χορήγηση δανείων.


Πλήγμα πάνω στο πλήγμα
Όσο έψαχνα πιο βαθιά στην ιστορία του οικονομικού μοντέλου και πώς αυτό είχε διαμορφώσει έως τώρα την υφήλιο, ανακάλυψα ότι η ιδέα της εκμετάλλευσης της κρίσης και της καταστροφής αποτέλεσε από την αρχή το modus operandi) του Φρίντμαν και των υποστηρικτών του. Αυτή η φονταμενταλιστική μορφή του καπιταλισμού στηριζόταν πάντα στις καταστροφές για να εξελιχθεί. Ότι συνέβη στο Ιρακ και τη Νέα Ορλεάνη δεν αποτέλεσε μια –μετά την 11η Σεπτέμβρη- ανακάλυψη. Αντιθέτως, αυτά τα δυο παραδείγματα αποτέλεσαν το αποκορύφωμα της, επί τρεις δεκαετίες, εξέλιξης του δόγματος του σοκ.
Ανατρέχοντας στα τελευταία 35 χρόνιαη ανάγνωση της ιστορίας, υπό το πρίσμα αυτού του δόγματος, είναι τελείως διαφορετική. Μερικές από τις πιο επαίσχυντες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων αυτής της περιόδους, που μέχρι τώρα ερμηνεύονταν ως σαδιστικές πράξεις αντιδημοκρατικών καθεστώτων, τελικά αποτελούσαν είτε πράξεις με πρόθεση την τρομοκράτηση των πολιτών είτε πράξεις που προετοίμαζαν το έδαφος για τις ριζικές «μεταρρυθμίσεις» υπέρ της ελεύθερης αγοράς. Στην Κίνα το 1989 το σοκ από τη σφαγή στη πλατεία Τιενανμέν και τη σύλληψη δεκάδων χιλιάδων ήταν που επέτρεψε στο Κομμουνιστικό Κόμμα να μετατρέψει τη χώρα σε ζώνη εξαγωγών, κατακλυσμένη από εργαζόμενους που φοβούνται να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους. Ο πόλεμος των Φοκλαντς το 1982 εκπλήρωσε το σκοπό της Μάργκαρετ Θάτσερ: χάρη στην αναταραχή που επικρατούσε από τον πόλεμο, η Θάτσερ μπόρεσε να αποδυναμώσει βίαια τους απεργούς μεταλλωρύχους και να επιβάλει τις πρώτες αθρόες ιδιωτικοποιήσεις σε μια δυτική δημοκρατία.
Εν κατακλείδι, προκειμένου να επιβληθεί χωρίς περιορισμούς η οικονομική θεραπεία με σοκ απαιτείται ένα επιπλέον συλλογικό τραύμα. Το οικονομικό μοντέλο του Φρίντμαν μπορεί να επιβληθεί και σε καιρούς δημοκρατίας –τρανό παράδειγμα η διακυβέρνηση του Ρίγκαν στις ΗΠΑ- αλλά για την ολοκληρωτική εφαρμογή του απαιτούνται αυταρχικές ή σχεδόν αυταρχικές συνθήκες.


Η οικονομία του τρόμου
Μέχρι πρόσφατα αυτές οι συνθήκες δεν υπήρχαν στις ΗΠΑ. Η 11η Σεπτεμβρίου του 2001 αποτέλεσε την ευκαιρία να επιστρέψουν στη γενέτειρά τους οι ιδεολογίες που διαμορφώθηκαν στα αμερικάνικα πανεπιστήμια και ενδυναμώθηκαν στην Ουάσιγκτον. Ο χειρισμός του Μπους διαμορφώθηκε υπό την καθοδήγηση των αρχών του Φρίντμαν και τις συμβουλές του στενού φίλου τού Φρίντμαν, Ντόναλντ Ραμσφελντ. Στηρίχτηκε στο γενικευμένο φόβο, προκειμένου να ξεκινήσει όχι μόνο τον «πόλεμο εναντίον του τρόμου», αλλά και για να εξασφαλίσει την ανάκαμψη της οικονομίας των ΗΠΑ με την ανάπτυξη μίας κερδοφόρας επιχείρησης, της πολεμικής βιομηχανίας. Δημιούργησε έτσι αυτό που αποκαλείται «σύμπλεγμα του καπιταλισμού των καταστροφών». Πρόκειται για ένα παγκόσμιο πόλεμο, στον οποίο εμπλέκονται ιδιωτικές επιχειρήσεις που καρπώνονται κονδύλια του δημοσίου στο όνομα της προστασίας της μητέρας πατρίδας των ΗΠΑ καθώς και της εξάλειψης του «κακού» στο εξωτερικό.
Μέσα σε λίγα χρόνια τα πλοκάμια του «συμπλέγματος» απλώθηκαν από την καταπολέμηση της τρομοκρατίας στη «διασφάλιση» της ειρήνης, στην αστυνόμευση, στην άμεση ανταπόκριση στις όλο και συχνότερες φυσικές καταστροφές. Ο υπέρτατος στόχος των εταιριών, που βρίσκονται στο πυρήνα του «συμπλέγματος», είναι να υιοθετηθεί το μοντέλο της κυβέρνησης που κερδοσκοπεί, το οποίο αναπτύσσεται ταχύτατα σε ειδικές περιστάσεις αποδιαρθρώνοντας το κράτος και ιδιωτικοποιώντας την κυβέρνηση.
Αν το δούμε σε κλίμακα, το σύμπλεγμα του καπιταλισμού των καταστροφών είναι ισάξιο με τις «αναπτυσσόμενες αγορές» και την εξέλιξη της τεχνολογίας της πληροφόρησης στη δεκαετία του ’90. Βρίσκεται υπό τον έλεγχο αμερικάνικων εταιριών αλλά εξαπλώνεται παγκόσμια. Οι βρετανικές επιχειρήσεις συνεισφέρουν με την εμπειρία τους στις κάμερες ασφαλείας, οι ισραηλινές εξειδικεύονται στην ανέγερση σύγχρονων τειχών και φρακτών. Βλέποντας τα κέρδη των ασφαλιστικών εταιριών και των πετρελαϊκών επιχειρήσεων, μπορούμε να πούμε ότι η οικονομία των καταστροφών κατάφερε να σώσει την παγκόσμια αγορά από την κρίση που αντιμετώπιζε ύστερα από την 9/11.


Η αντεπανάσταση


του Φρίντμαν


Στο εγκώμιο που γράφτηκε για τον Μ. Φρίντμαν, ελάχιστες αναφορές έγιναν στο ρόλο του σοκ και των κρίσεων για την εξέλιξη του κόσμου. Αντ’ αυτού οι οικονομολόγοι τον Νοέμβριο του 2006 ξανάγραψαν την ιστορία για το πώς οι ιδέες του για ριζοσπαστικό καπιταλισμό αποτέλεσαν κυβερνητική πολιτική σχεδόν σε κάθε γωνία του πλανήτη. Είναι μία «παραμυθένια» αφήγηση της ιστορίας, απόλυτα απαλλαγμένης από τη βία, που ήταν αναπόσπαστο μέρος αυτής της σταυροφορίας.
Έφτασε η ώρα αυτό να αλλάξει. Από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης έγινε κάθε δυνατή προσπάθεια απολογισμού των εγκλημάτων που διαπράχθηκαν στο όνομα του κομμουνισμού. Ωστόσο πότε θα γίνει αυτό και για τη σταυροφορία «απελευθέρωσης» των παγκόσμιων αγορών;
Δεν θεωρώ ότι κάθε μορφή εμπορίου απαιτεί άσκηση μεγάλης κλίμακας βίας. Μπορούμε να διαμορφώσουμε μια οικονομία που θα βασίζεται στην αγορά που δεν θα απαιτεί τέτοια βαρβαρότητα ή ιδεολογική καθαρότητα. Μία ελεύθερη αγορά από καταναλωτικά προϊόντα μπορεί να συνυπάρξει μ’ ένα ελεύθερο δημόσιο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης, με δημόσια σχολεία, με ένα μεγάλο μέρος της οικονομίας –όπως μία εθνική επιχείρηση πετρελαίου- στα χέρια του δημοσίου. Είναι εξίσου πιθανό να απαιτείται οι επιχειρήσεις να καταβάλλουν αξιοπρεπείς μισθούς, να σέβονται το δικαίωμα στην εργασία και το συνδικαλισμό, καθώς και οι κυβερνήσεις να φορολογούν και να αναδιανέμουν τα αγαθά προκειμένου να μειώσουν τις οξείες ανισότητες που συντηρεί ένα κορπορατιστικό κράτος. Οι αγορές πρέπει να είναι φονταμενταλιστικές.
Ο Τζον Μέιναρντ Κέινς πρότεινε αυτό το πρότυπο μεικτής, κανονιστικής οικονομίας ύστερα από τη Μεγάλη Ύφεση. Ήταν αυτό το σύστημα συμβιβασμών, ελέγχων και ισορροπιών που η αντεπανάσταση του Φρίντμαν καταπιάστηκε να ισοπεδώσει σε κάθε χώρα. Με αυτή την οπτική ο καπιταλισμός της Σχολής του Σικάγο φαίνεται να έχει κάτι κοινό με τις φονταμενταλιστικές ιδεολογίες: την επιθυμία για μία ανέφικτη αγνότητα.
Αυτή η επιθυμία για θεϊκές δυνάμεις δημιουργίας αντικατοπτρίζει την αιτία που οι ιδεολόγοι των ελεύθερων αγορών σύρονται στις κρίσεις και τις καταστροφές. Η μη αποκαλυπτική πραγματικότητα δεν περιλαμβάνεται στις φιλοδοξίες τους. Για 35 χρόνια, αυτό που επιδιώκει η αντεπανάσταση του Φρίντμαν είναι η προσέλκυση μιας μορφής ελευθερίας, που είναι διαθέσιμη μόνο σε στιγμές κατακλυσμών –τότε που οι επιπόλαιες συνήθειές των ανθρώπων και τα άκαμπτα θέλω τους παραγκωνίζονται- και για όσο η δημοκρατία φαντάζει πρακτικώς αδύνατο να εξασφαλιστεί. Οι υποστηρικτές του δόγματος του σοκ είναι πεπεισμένοι ότι μόνο μια μεγάλη ρήξη –πλημμύρα, πόλεμος, τρομοκρατική επίθεση- μπορεί να δημιουργήσει τις απέραντες λευκές σελίδες που ποθούν. Κατά τη διάρκεια αυτών των εύπλαστων στιγμών, που είμαστε ψυχολογικά ευάλωτοι και ξεριζωμένοι από τις κατοικίες μας, αυτοί οι καλλιτέχνες της κερδοσκοπίας πιάνουν δουλειά για την επανίδρυση του κόσμου.


Απόδοση από τα αγγλικά


Ιωάννα Δρόσου


* Τα «ανάδοχα σχολεία» είναι ιδιωτικά σχολεία με πλήρη αυτονομία στη πρόσληψη προσωπικού και στους τρόπους ανάπτυξης του αναλυτικού προγράμματος.


Αναρτήθηκε από You Pay Your Crisis στις 9:11 μ.μ.
Ετικέτες ΑΡΘΡΑ / Κλάιν Μ.

¨Ολοι φτύνουν την Ε.Ε! , ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΕΛΑΣΤΙΚ

¨Ολοι φτύνουν την Ε.Ε!

Ευρωβαρόμετρο: «Ποτέ άλλοτε η ΕΕ ή η ΕΟΚ δεν ήταν τόσο μισητές ή αντιπαθείς στους λαούς της Ευρώπης»

ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΕΛΑΣΤΙΚ


Δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία ότι μια δημοσκόπηση δεν αποτυπώνει τίποτα πε-ρισσότερο από τις διαθέσεις των ερωτηθέντων τη δεδομένη χρονική στιγμή στο πλαίσιο της συγκεκριμένης πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής συγκυρίας.
Το ευρωβαρόμετρο, η δημοσκόπηση που διενεργείται κάθε άνοιξη και φθινόπωρο από τη Γιούροστατ, δεν ξεφεύγει φυσικά από αυτόν τον κανόνα. Η εντυπωσιακή «εξαφάνιση» όμως των αποτελεσμάτων του ευρωβαρόμετρου προχθές από τον ελληνικό (πλην Ελευθεροτυπίας και Έθνους) και τον ευρωπαϊκό τύπο, δείχνει ότι καθόλου δεν άρεσαν τα δημοσκοπικά ευρήματα.
Είναι όντως πρωτοφανή σε ορισμένους τομείς. Ας αρχίσουμε όμως με τη στάση των Ελλήνων: Το... 98% (!!!) απάντησε ότι θεωρεί «κακή» την κατάσταση της οικονομίας και το 99% ότι θεωρεί «κακή» την κατάσταση στην αγορά εργασίας. Μάλιστα, το 70% των ερωτηθέντων απάντησε ότι αυτή η άθλια κατάσταση θα χειροτερέψει ακόμη περισσότερο τον επόμενο χρόνο, το 20% ότι θα παραμείνει στα ίδια χάλια και μόνο το 8% πιστεύει ότι θα καλυτερέψουν τα πράγματα. Εντελώς αντίθετη είναι η γνώμη των Ελλήνων από τους υπόλοιπους Ευρωπαίους σε ορισμένους τομείς. Το 63% π.χ. κρίνει κακή την κατάσταση των νοικοκυριών τους ενώ το 64% των άλλων της ΕΕ την κρίνει καλή. Το 56% των Ελλήνων περιμένει χειροτέρευση της κατάστασης και στον τομέα αυτόν τον επόμενο χρόνο, ενώ το ποσοστό αυτό ανέρχεται μόνο σε 20% στο σύνολο της ΕΕ. Το 49% των Ελλήνων κρίνει ως κακή την κατάσταση στην εργασία τους, ενώ το 52% στην ΕΕ τη θεωρεί καλή... Και να σκεφτεί κανείς ότι η δημοσκόπηση αυτή έλαβε χώρα τον Μάιο, πριν δηλαδή ανακοινωθούν όλα τα μέτρα της κυβέρνησης που έχουν ξεσηκώσει τους πάντες εναντίον της. Θα έχει ενδιαφέρον να δούμε τα αποτελέσματα της φθινοπωρινής δημοσκόπησης, αν φυσικά η Γιούροστατ δεν αλλάξει επίτηδες το δείγμα των ερωτωμένων ώστε να παρουσιάσει κάπως ευνοϊκότερα ευρήματα.
Πολύ ενδιαφέρον στοιχείο είναι η απότομη καταβαράθρωση του κύρους και της ελκτικής δύναμης της ΕΕ στις συνειδήσεις των Ελλήνων. Μόλις πριν από έξι μήνες, το φθινόπωρο του 2009, το 61% των ερωτηθέντων Ελλήνων είχε δηλώσει ότι θεωρεί τη συμμετοχή της Ελλάδας στην ΕΕ «καλό πράγμα». Το ποσοστό αυτό όμως είχε ήδη καταποντιστεί τον Μάιο στο 44%. «Ενώ ελήφθησαν ειδικά μέτρα για να βοηθήσουν να σταθεροποιηθεί η δημοσιονομική θέση της Ελλάδας, η έρευνα διαπιστώνει στην Ελλάδα τη μεγαλύτερη μείωση της υποστήριξης στη συμμετοχή στην ΕΕ μεταξύ αυτών που απάντησαν στη δημοσκόπηση (17 μονάδες). Η αναλογία των Ελλήνων που αισθάνονται ότι η χώρα τους έχει ωφεληθεί από τη συμμετοχή στην ΕΕ επίσης έχει πέσει απότομα (10 μονάδες)» σημειώνουν με εμφανή έκπληξη οι τεχνοκράτες της Γιούροστατ, οι οποίοι προφανώς νόμιζαν ότι οι Έλληνες θα έπρεπε να ήταν και... ευγνώμονες από πάνω στην ΕΕ για το καθεστώς υποτέλειας στο οποίο υπήγαγαν τη χώρα μας με την άμεση συνεργασία των «Τσολάκογλου» της κυβέρνησης Παπανδρέου. Εκπλήσσονται που διαπιστώνουν ότι δεν είναι όλοι οι Έλληνες εθελόδουλοι σαν τον Παπακωνσταντίνου, τον Λοβέρδο και το υπόλοιπο κυβερνητικό σκυλολόι «γενιτσάρων»!
Έχοντας ήδη πάρει μια πρώτη γεύση από τη στάση της ΕΕ απέναντι στη χώρα μας κατά τη φάση που προηγήθηκε της υπογραφής του επαίσχυντου μνημονίου υποτέλειας, οι Έλληνες δεν έχουν πλέον καμιά εμπιστοσύνη στην ΕΕ, όπως δήλωσε το 56% των ερωτηθέντων. Πρόκειται για το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό στις 27 χώρες, μετά την ακαταμάχητη Βρετανία που προηγείται με 68%. Μόνο το 42% των Ελλήνων δηλώνει ότι εμπιστεύεται πια την ΕΕ. Δεν γνωρίζουμε αν είναι η πρώτη φορά, αλλά πάντως και σε πανευρωπαϊκό πλέον επίπεδο το 47% των ερωτηθέντων πολιτών των «27» δηλώνει ότι δεν εμπιστεύεται την ΕΕ έναντι του 42% που την εμπιστεύεται. Έχουμε να κάνουμε δηλαδή με μια καθολική κρίση εμπιστοσύνης των ευρωπαϊκών λαών προς την ΕΕ, η οποία μάλιστα επεκτείνεται ακόμη και στον ηγεμονικό πυρήνα της: το 54% των Γερμανών δήλωσε ότι δεν εμπιστεύεται την ΕΕ έναντι μόλις του 37% που δήλωσε ότι εξακολουθεί να την εμπιστεύεται. Και το 51% των Γάλλων δεν εμπιστεύεται την ΕΕ έναντι του 39% που συνεχίζει να την εμπιστεύεται. Εντυπωσιακή είναι και η στάση των Ισλανδών που για πρώτη φορά συμπεριλήφθησαν στο Ευρωβαρόμετρο, καθώς στις 24 Φεβρουαρίου 2010 η Κομισιόν εισηγήθηκε τη χορήγηση στην Ισλανδία του καθεστώτος χώρας υποψήφιας προς ένταξη και μάλιστα με ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων εντός του 2011. Έπαθαν σοκ με τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης οι γραφειοκράτες των Βρυξελλών: Υπέρ της ένταξης στην ΕΕ τάσσεται μόνο το... 19%!!!
Το γενικό συμπέρασμα από όλα τα παραπάνω είναι ότι ποτέ άλλοτε η ΕΕ ή η ΕΟΚ δεν ήταν τόσο μισητές ή αντιπαθείς στους λαούς της Ευρώπης. Θα μεταφραστεί άραγε αυτό σε αντι-ΕΕ κινήματα; Ίδωμεν.

Η ύφεση, ο Κέυνς, ο Μαρξ , του Ηλία Ιωακείμογλου

Δευτέρα, 30 Αυγούστου 2010

Η ύφεση, ο Κέυνς, ο Μαρξ
.ΠΗΓΗ: ΕΠΟΧΗ


του Ηλία Ιωακείμογλου


Η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε ύφεση και εισέρχεται τώρα σε μια μακρά περίοδο υποβάθμισης του βιοτικού επιπέδου των εργαζόμενων τάξεων. Εάν δεν ανατραπούν τα σημερινά δεδομένα, που έχουν δημιουργήσει το ΔΝΤ, η κυβέρνηση, η ΕΚΤ και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπως αυτά συνοψίζονται στο μνημόνιο για την ενεργοποίηση του «μηχανισμού στήριξης της ελληνικής οικονομίας από τα κράτη μέλη της ΕΕ και το ΔΝΤ», η ύφεση που βρίσκεται σε πλήρη ανάπτυξη στην Ελλάδα, θα μετατραπεί σε πολύπλευρη καταστροφή που θα βυθίσει την χώρα σε παρατεταμένη περίοδο μαρασμού.
Η ακολουθούμενη πολιτική, που πολλοί αποκαλούν «εσωτερική υποτίμηση» ή «ανταγωνιστικό αποπληθωρισμό» είναι μια σωρευτική διαδικασία διαδοχικών κύκλων μείωσης των μισθών και των τιμών. Μέσω αυτών των μειώσεων, σύμφωνα με την κυρίαρχη οικονομική θεωρία, που καθοδηγεί τώρα τις αποφάσεις που λαμβάνονται για την τύχη της ελληνικής οικονομίας, θα ενισχυθεί, υποτίθεται, η ανταγωνιστικότητα της χώρας και θα αυξηθούν οι καθαρές εξαγωγές. Έτσι, θα βελτιωθεί το εξωτερικό έλλειμμα στο εμπόριο αγαθών και υπηρεσιών και η συνολική ζήτηση θα αρχίσει να ανακάμπτει. Στο τέλος της διαδικασίας, η οικονομία θα ισορροπήσει, υποτίθεται, σε ένα ποσοστό ανεργίας υψηλότερο και ένα επίπεδο παραγωγής χαμηλότερο από το σημερινό, πλην όμως, θα έχει επιτευχθεί σημαντική βελτίωση στο εμπορικό έλλειμμα αγαθών και υπηρεσιών εξαιτίας των χαμηλότερων τιμών των εγχωρίως παραγομένων προϊόντων.

Αυτή η διαδικασία είναι μακρά και για να επιταχυνθεί θα πρέπει, σύμφωνα πάντοτε με την κυρίαρχη οικονομική θεωρία, οι θεσμοί της αγοράς εργασίας που προστατεύουν (υπερβολικά, υποτίθεται) τους εργαζόμενους να μεταρρυθμιστούν στη γνωστή κατεύθυνση απελευθέρωσης των απολύσεων, αποδυνάμωσης των συλλογικών συμβάσεων κλπ. Σε αυτήν την ανάλυση των εξελίξεων μπορούμε λίγο-πολύ να συμφωνήσουμε όλοι στην (εκτός ΚΚΕ) Αριστερά. Από το σημείο αυτό και μετά, όμως, υπάρχουν δύο τρόποι για να καταλάβουμε τα πράγματα.


Κέυνς ή Μαρξ
Ο πρώτος τρόπος, ο τρόπος του Κέυνς, είναι να δούμε την ύφεση ως το αποτέλεσμα κακών χειρισμών εκ μέρους της κυβέρνησης, του ΔΝΤ, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της ΕΚΤ, ή ακόμη ως το αποτέλεσμα μιας λανθασμένης θεωρίας, την οποία έχουν υιοθετήσει όσοι χαράσσουν την οικονομική πολιτική. Τυφλωμένοι από το άμεσο, στενό συμφέρον τους, οι άρχουσες τάξεις της Ευρώπης και οι οικονομολόγοι, αυτό το θεολογικό τάγμα συμβούλων της εξουσίας, διαχειρίζονται την κρίση με τρόπο καταστροφικό για τους εργαζόμενους, αλλά σε τελευταία ανάλυση και για το ίδιο το σύστημα, ισχυρίζεται η ορθόδοξη κεϋνσιανή θεωρία. Διότι η βαθιά ύφεση που προκαλούν οι επιλογές της άρχουσας τάξης σε τελευταία ανάλυση καθίστανται επιζήμιες για τις ίδιες τις επιχειρήσεις, για την συσσώρευση κεφαλαίου, για το ίδιο το σύστημα.
Αυτός ο τρόπος να βλέπουμε τα πράγματα μάς οδηγεί απευθείας σε μια στάση αντιπολίτευσης έναντι του νεοφιλελεύθερου καθεστώτος. Ο κεϋνσιανός οικονομολόγος ή πολιτικός είναι ο αιρετικός σύμβουλος της εξουσίας, αυτός που εγκαλεί την οικονομική ορθοδοξία και την εξουσία στον δρόμο της λογικής και του γενικού συμφέροντος, που είναι ο δρόμος της οικονομικής μεγέθυνσης και της πλήρους απασχόλησης.
Ο δεύτερος τρόπος, ο τρόπος του Μαρξ, για να κατανοήσουμε τον χαρακτήρα και την ιστορική σημασία της ύφεσης είναι να δούμε την ύφεση ως το εργαλείο με το οποίο η τάξη των κεφαλαιοκρατών επιβάλλει τις απαιτήσεις της. Η ύφεση προβλέπεται, από την κυρίαρχη θεωρία, ως φυσιολογικό στάδιο της διαδικασίας προσαρμογής της οικονομίας σε εξωτερικές διαταραχές που αυτή έχει δεχτεί (σε καθεστώς νομισματικής ένωσης, άρα αδυναμίας υποτίμησης του νομίσματος). Η ύφεση οργανώνεται από την εξουσία ως μέσο για την πειθάρχηση των εργαζόμενων τάξεων, για να δεχθούν λιγότερες προστατευτικές ρυθμίσεις και χαμηλότερους μισθούς υπό την πίεση της ανεργίας και του διογκούμενου εφεδρικού εργατικού δυναμικού.
Ο Μαρξ είχε δείξει ότι η κεφαλαιοκρατική οικονομία τείνει αυθόρμητα στην ύφεση κάθε φορά που δεν ικανοποιούνται οι απαιτήσεις των κεφαλαιοκρατών, έτσι ώστε η ανεργία να πειθαρχήσει τις εργαζόμενες τάξεις και να αποκαταστήσει μια πιο ευνοϊκή διανομή του εισοδήματος υπέρ του κεφαλαίου. Αυτό που είναι καινούργιο, σε σχέση με αυτήν την διαπίστωση του Μαρξ, είναι ότι η κυρίαρχη οικονομική θεωρία έχει πλέον ενσωματώσει, ως συνειδητό καθήκον της εξουσίας, την οργάνωση της ύφεσης, τον περιορισμό της ισχύος των εργατικών συνδικάτων και την αποδιάρθρωση του θεσμικού πλαισίου που προστατεύει τους εργαζόμενους.
Μπορούμε να θεωρήσουμε ως ορόσημο αυτής της νέας περιόδου, την θεωρητική επανάσταση που έφερε στην ανάλυση της αγοράς εργασίας το βιβλίο που δημοσίευσε ο Nickell το 1991 μαζί με τους Layard και Jackman. Οι οικονομολόγοι της άρχουσας τάξης επιδιώκουν συνειδητά την οργάνωση της ύφεσης ως ταξικό όπλο, και μάλιστα με τον φανατισμό της βεβαιότητας που τους προσφέρει η σύγχρονη κυρίαρχη θεωρία για τον τρόπο λειτουργίας της αγοράς εργασίας.
Αντίσταση ή αντιπολίτευση
Αυτή η διάκριση μεταξύ δύο τρόπων να αντιλαμβανόμαστε την ύφεση (όπως ο Κέυνς ή ο Μαρξ) δεν αποτελεί σχολαστική ανάλυση, διότι έχει το πολιτικό της αντίστοιχο:
Εάν αντιλαμβάνομαι την ύφεση ως το αποτέλεσμα μιας λανθασμένης θεωρίας ή κακών χειρισμών εκ μέρους των φορέων της οικονομικής πολιτικής ή της απληστίας των κεφαλαιοκρατών ή της τύφλωσης των οικονομολόγων που έχουν χάσει την επαφή με την πραγματικότητα κλπ, τότε αυτό που έχω να κάνω, είναι να εξηγώ υπομονετικά και ασταμάτητα στην εξουσία ότι κάνει λάθος, ότι η πολιτική της είναι καταστροφική, ότι οι σύμβουλοί της θέτουν μη πραγματοποιήσιμους στόχους, και ότι θα έπρεπε να ακολουθήσει μιαν άλλη πολιτική, την οποία μάλιστα αναλαμβάνω την υποχρέωση να περιγράψω λεπτομερώς μην τυχόν και κριθώ ως πολιτική δύναμη που ασκεί μόνο κριτική και δεν έχει τι να προτείνει. Δρω, δηλαδή, ως μια πολιτική δύναμη που ασκεί αντιπολίτευση, ενδεχομένως επιστρατεύοντας και κάποια κινηματικά στοιχεία όπως οι ειρηνικές διαδηλώσεις και οι απεργίες.
Εάν, αντιθέτως, αντιλαμβάνομαι ότι η ύφεση προβλέπεται από την κυρίαρχη θεωρία και οργανώνεται από τις κυρίαρχες τάξεις ως εργαλείο για την πειθάρχηση των εργαζόμενων τάξεων και για την επιβολή κοινωνικών μετασχηματισμών και θεσμικών ανατροπών, έτσι ώστε το κεφάλαιο να ξαναφτιάξει τον κόσμο στα μέτρα του, τότε αυτό που έχω να κάνω είναι να αναπτύξω πρακτικές αντίστασης, όχι αντιπολίτευσης.
Το συμπέρασμα είναι μελαγχολικό: Ο ΣΥΡΙΖΑ κατανοεί την ύφεση με την ματιά του Κέυνς και για αυτό είναι μια αντιπολιτευτική πολιτική δύναμη (ή μήπως συμβαίνει το αντίστροφο; αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία). Όπως εύστοχα λέει ένα blog, o διαρρήκτης έχει μπει στο σπίτι μας και εμείς του κάνουμε εναλλακτικές προτάσεις.
Η ιστορία της ύφεσης θα είναι όμως μακρά και οι ευκαιρίες να συνδεθεί η πολιτική δράση του ΣΥΡΙΖΑ με την μαρξιστική θεωρητική παράδοση δεν θα είναι λίγες. Το επίδικο αντικείμενο θα είναι η μετατροπή του από αντιπολιτευτική δύναμη σε δύναμη αντίστασης.
Αναρτήθηκε από You Pay Your Crisis στις 3:12 μ.μ.
Ετικέτες ΑΡΘΡΑ / Ιωακείμογλου Η.

Παρασκευή 27 Αυγούστου 2010

Κάτω η χούντα Κυβέρνησης-ΕΕ-ΔΝΤ-Κεφαλαίου Ανεξάρτητο Κέντρο Αγώνα εργαζόμενων και νεολαίας

ΚΕΙΜΕΝΟ-ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΕΘ

από ΤΑΣΗ ΣΥΜΒΟΛΗΣ 9:37μμ, Πέμπτη 26 Αυγούστου 2010
(Τροποποιήθηκε 9:43μμ, Πέμπτη 26 Αυγούστου 2010)
θεματικές: Εργατικά \ Οικονομία
Κείμενο – πρόταση της Τάσης συμβολής στην κομμουνιστική επαναθεμελίωση για την κινητοποίηση στην ΔΕΘ 2010



Κείμενο – πρόταση της Τάσης συμβολής στην κομμουνιστική επαναθεμελίωση για την κινητοποίηση στην ΔΕΘ 2010



Κάτω η χούντα Κυβέρνησης-ΕΕ-ΔΝΤ-Κεφαλαίου

Ανεξάρτητο Κέντρο Αγώνα εργαζόμενων και νεολαίας

ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΤΑΞΙΚΗ συγκέντρωση και ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ πορεία από την Καμάρα

Η φετινή ΔΕΘ εν μέσω κρίσης, αποκτά βαρύνουσα σημασία τόσο για την αστική τάξη αλλά ακόμη περισσότερο για τους εργαζόμενους και την νεολαία. Η 5η Μάη έσπασε τη βιτρίνα της κοινωνικής συναίνεσης, κάνοντας επιτακτική την ανάγκη εμφάνισης μιας πολιτικής πρότασης που να μην κινείται γύρω από ένα πλαίσιο αιτημάτων διαχείρισης της κρίσης ώστε αυτή να «λυθεί» προς όφελος των εργαζομένων. Πρόταση που συχνά διατυπώνεται τόσο από συνδικαλιστικούς φορείς όσο και από δυνάμεις της Αριστεράς και είναι αδιέξοδη για το εργατικό κίνημα αφού δεν επιδιώκει καμία ρήξη με τον πυρήνα του καπιταλιστικού συστήματος και δεν στοχεύει στην ανατροπή του αλλά αντίθετα επιδιώκει μια άλλη καλύτερη διαχείριση της σημερινής βαρβαρότητας
Σε αυτές τις συνθήκες η ΓΣΕΕ και η ΑΔΕΔΥ έχουν διαλέξει από καιρό στρατόπεδο. Πως αλλιώς να ερμηνευθεί η τριετής (κατά το γράμμα του μνημονίου) εθνική συλλογική σύμβαση με αυξήσεις με βάση τον ευρωπαϊκό πληθωρισμό (!!!). Η άρνηση έστω και τυπικής κάλυψης των απεργιών που κηρύσσονταν παράνομες και καταχρηστικές (πχ λιμάνι), είναι μόνο στοιχεία που επαληθεύουν την αστική φύση (σε δομή και περιεχόμενο) της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ, είτε συμμετέχει στην καταστολή είτε στην ενσωμάτωση των εργατικών αγώνων. Ζητούμενο για το εργατικό κίνημα πρέπει να είναι η υπέρβαση αυτού του μηχανισμού που δεν μπορεί να εκφράσει ούτε στο ελάχιστο τα εργατικά και νεολαιίστικα δικαιώματα.
Ταυτόχρονα το συντονιστικό των πρωτοβάθμιων σωματείων είναι ανάγκη να μετασχηματιστεί ποιοτικά στην βάση εμφάνισης ενός πλειοψηφικού αντικαπιταλιστικού εργατικού και νεολαιίστικου ρεύματος καταρχήν στην ΔΕΘ αλλά και στις μάχες που έχουμε μπροστά μας. Είναι αναγκαιότητα η δημιουργία Ανεξάρτητου Κέντρου Αγώνα εργαζόμενων και νεολαίας, του οποίου οργανικό κομμάτι μπορεί και πρέπει να αποτελέσουν τα σωματεία βάσης, μαζί με επιτροπές αγώνα, πολιτικές συλλογικότητες, και αγωνιστές του κινήματος. Ταυτόχρονα, είναι πιο αναγκαία από ποτέ η κάθετη ρήξη και αντιπαράθεση στο εσωτερικό του συντονιστικού των σωματείων, με κάθε πολιτική γραμμή και άποψη που συνδιαλέγεται με την αστικοποιημένο εργοδοτικό συνδικαλισμό των ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ και με την συστημική αριστερά (ΠΑΜΕ, Δίκτυο συνδικαλιστών ΣΥΡΙΖΑ) προσπαθώντας να μετατρέψει τα σωματεία βάσης σε συνομιλητή και μέσο «συνεύρεσης» με την αστική πολιτική, και την ρεφορμιστική αριστερά. Η ΔΕΘ πρέπει να είναι στόχος μας να αποτελέσει μια πολιτική μάχη εμφάνισης ενός μαζικού αντικαπιταλιστικού πολιτικού ρεύματος συνολικά αντιπαραθετικού προς την αστική πολιτική και διαχωρισμένου από το πολιτικό πλαίσιο και τις πρακτικές της καθεστωτικής αριστεράς κάθε απόχρωσης. Σε ένα τέτοιο πολιτικό σχεδιασμό είναι ανάγκη να κινηθεί και το συντονιστικό σωματείων, σε μια τέτοια λογική πρέπει να γίνει ευρύ κάλεσμα στο κόσμο του αγώνα, σε νεολαία και εργαζόμενους.

Το ΠΑΜΕ παρά τις σημαντικές μάχες τις οποίες δίνει (πχ απολύσεις, λιμάνι) δεν μπορεί να ξεφύγει από την πεπατημένη της αλλαγής των κοινοβουλευτικών συσχετισμών. Ενώ πραγματοποιεί δυναμικές «καταγγελίες» - δράσεις αυτές δεν μπορούν να μετουσιωθούν σε νίκες και κατακτήσεις για την τάξη, κυρίως λόγω του περιεχομένου της πολιτικής του πρότασης (λαϊκή εξουσία-λαϊκή οικονομία χωρίς ανατροπή) αλλά και γιατί αρνείται την ύπαρξη νικηφόρου εργατικού κινήματος που μπορεί να δώσει την μάχη μέχρι τέλους, θέτοντας επί της ουσίας ζήτημα πολιτικής εξουσίας. Μια πολιτική θεώρηση, που καταλήγει στο να καθηλώνει τελικά τους εργαζόμενους σε ηττοπαθή αμυντικό ρόλο.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, υποταγμένος σε μια λογική λείανσης των πιο αιχμηρών πλευρών του καπιταλισμού, αποτελεί τροχοπέδη για την έκφραση μιας συνολικής πρότασης ρήξης και ανατροπής με την χούντα –κυβέρνησης-ΕΕ-ΔΝΤ-Κεφαλαίου. Ενδεικτικό παράδειγμα είναι η ατολμία -ακόμη και της «αριστερής» του τάσης- και σε συνθήκες πλήρους απονομιμοποίησης της ΕΕ να θέσει ζήτημα εξόδου της χώρας από αυτή. Ταυτόχρονα η παρέμβασή του στο εργατικό και νεολαιίστικο κίνημα χαρακτηρίζεται από την επιλογή συστράτευσης με τον αστικοποιημένο εργοδοτικό συνδικαλισμό των ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ, ενώ η πολιτική του πρόταση εξαντλείται στην άρθρωση λύσεων εντός των αστικών πολιτικών και οικονομικών ορίων, που στοχεύουν στην βελτίωση του υφιστάμενου αστικού-πολιτικού συστήματος.

Το εργατικό κίνημα χρειάζεται άλλους δρόμους και άλλες παντιέρες από αυτές τόσο του αστικού όσο και του υποταγμένου συνδικαλισμού. Ζητούμενο αποτελεί, η δημιουργία ενός κοινωνικοπολιτικού ρεύματος στο εργατικό κίνημα που θα βασίζεται στις συνελεύσεις και τις επιτροπές εργαζόμενων και ανέργων, χωρίς διακρίσεις και διαχωρισμούς. . Ανεξάρτητο από την καθεστωτική πολιτική, τα κόμματά της και τη διαπλοκή τους. Εμείς μπορούμε χωρίς αυτούς, αυτοί δεν μπορούν χωρίς εμάς!

Στην φετινή κινητοποίηση της ΔΕΘ δεν αρκεί μόνο η διαδήλωση να πάρει μαζικά χαρακτηριστικά, αλλά επιπλέον είναι παραπάνω από αναγκαιότητα το εργατικό κίνημα να αναδείξει και να κάνει τα πρώτα βήματα στην κατεύθυνση συγκρότησης Ανεξάρτητου Κέντρου Αγώνα.

Σήμερα είναι ανάγκη να υπάρξει μια εργατική επαναστατική απάντηση στην κρίση, με ένα πλαίσιο πάλης που κριτήριο του θα είναι το κοινωνικά αναγκαίο και όχι το καπιταλιστικά εφικτό. Αυτό το πλαίσιο προϋποθέτει άμεσα την ανατροπή της κυβέρνησης και του μνημονίου, και τον αγώνα για την επαναστατική ρήξη – αποδέσμευση από την ΕΕ στην βάση αντιθεσμών αυτοοργάνωσης του κινήματος εργαζόμενων και νεολαίας. .

Παλεύουμε για


● Ενιαίο εργατικό μισθό σύμφωνα με τις ανάγκες της εποχής, από μία μόνο δουλειά. Χωρίς υπερωρίες, πριμ, επιδόματα, χωρίς κρατήσεις για ασφαλιστική κάλυψη, χωρίς έμμεση ή άμεση φορολόγηση. Ίσο με τον εργατικό μισθό επίδομα ανεργίας. Καμιά φορολόγηση ή κράτηση, άμεση ή έμμεση, στο εργατικό εισόδημα.

● Μείωση της εργάσιμης μέρας στο ελάχιστο δυνατό σύμφωνα με τις δυνατότητες της εποχής. Όχι σπαστός εργάσιμος χρόνος. Κατάργηση όλων των ελαστικών-προσωρινών μορφών απασχόλησης.

● Ασφάλιση-περίθαλψη για όλους τους εργαζόμενους και άνεργους, έλληνες και μετανάστες, χωρίς κανένα περιορισμό ενσήμων. Υγειονομική κάλυψη, πλήρης, για κάθε είδους ασθένεια. Κατάργηση κάθε εργατικής εισφοράς.

Ένα τέτοιο πολιτικό περιεχόμενο είναι αναγκαίο να συνοδεύεται από ανεξάρτητες από την αστική πολιτική και το καθεστωτικό συνδικαλισμό πολιτικές μορφές έκφρασης του εργατικού και νεολαιίστικου δυναμικού, οι οποίες και να αποτελέσουν μέσο και δρόμο παραγωγής εργατικής πολιτικής, αντικαπιταλιστικού πολιτικού σχεδίου, όντας ταυτόχρονα φορείς ενός συνολικού εργατικού πολιτισμού των κάτω.

Σε αυτό το πλαίσιο καλούμε για :

● Tην συγκρότηση του Ανεξάρτητου Κέντρου Αγώνα για γενικές συνελεύσεις σωματείων βάσης και συντονισμό αυτών καθώς και συζήτηση για συνέχεια των κινητοποιήσεων μετά την ΔΕΘ. Το κείμενο αυτό να αποτελεί πρόταση αγώνα προς σωματεία βάσης, συλλογικότητες, εργατικές κινήσεις σχήματα και συνδικαλιστές για την διοργάνωση των κινητοποιήσεων στην ΔΕΘ το Σεπτέμβρη του 2010, στη Θεσσαλονίκη.

● ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΤΑΞΙΚΗ συγκέντρωση και ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ πορεία από την Καμάρα. Προτείνουμε στα σωματεία βάσης, στις εργατικές πρωτοβουλίες και σχήματα τη συγκρότηση ενιαίου και διακριτού μπλοκ εργατικής βάσης σε αυτή τη πορεία. Σε αυτά τα σωματεία και τις συλλογικότητες να κριθεί και η πρότασή μας για κατάληψη του ΕΚΘ και συγκρότηση εκεί του Ανεξάρτητου Εργατικού Κέντρου Αγώνα, που οφείλει να δώσει τη μάχη της επόμενης μέρας.

Τάση συμβολής στην κομμουνιστική επαναθεμελίωση

Μέλη του ΝΑΡ και της νΚΑ