Για το πνεύμα των ημερών. Μερικές
σκόρπιες σημειώσεις για μια εξελισσόμενη εξέγερση
Η εξέγερση της νεολαίας που ζούμε
αυτές τις μέρες στην Αθήνα και μια σειρά άλλες μεγάλες πόλεις είναι μια υπόθεση που έχει βάθος,
βάθος κοινωνικό και πολιτικό και αποτελεί την έκρηξη κοινωνικών αντιφάσεων και
μιας χρόνιας συσσωρεμένης καταπίεσης. Αποτελεί ένα κοινωνικό και πολιτικό
γεγονός που οι αιτίες του έχουν να κάνουν με την κοινωνικοοικονομική κατάσταση
των λαϊκών στρωμάτων στην ελληνική κοινωνία σήμερα και την παρακμή του αστικού
πολιτικού συστήματος. Είναι κάτι πρωτόγνωρο στην έκταση και την ένταση των
αντιστάσεων για τα μεταπολιτευτικά δεδομένα αλλά και για τις διεθνείς
αντιδράσεις που ενεργοποίησε. Η ελληνική κοινωνία δεν έχει δει κάτι ανάλογο από
τη Μεταπολίτευση και ύστερα. Η εξάπλωση της επίσης στην υπόλοιπη Ευρώπη είναι
γεγονός. Μια εξάπλωση που έχει μια ιδιαίτερη σημασία και προβληματίζει τους
κύκλους της σημερινής ευρωπαϊκής αντίδρασης. Σύμφωνα με τη σοσιαλδημοκρατική
εφημερίδα Ντι Τσάιτ: «Αν αναζητήσει
κανείς τις βαθύτερες αιτίες διαπιστώνει ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην Ευρώπη. Τα
προβλήματα των νέων που βάζουν φωτιές στην Αθήνα μοιάζουν μ΄ εκείνα των
συνομιλήκων συντρόφων τους στο Παρίσι ή στο Βερολίνο»(εφημ.ΠΡΙΝ14/12/2008).Ακριβώς η έκφραση αυτού του φόβου είναι
που την κάνουν να ξεχωρίζει από άλλα ανάλογα γεγονότα και την τοποθετούν σ΄ ένα
ποιοτικά διαφορετικό επίπεδο. Περισσότερο έχει μέσα της χαρακτηριστικά του
μέλλοντος των εξεγέρσεων. Ως γεγονός δεν αποφασίστηκε και δεν σχεδιάστηκε από
κανένα πολιτικό σχηματισμό , ούτε ελέγχεται επίσης από κανέναν.
Καταλυτικό αίτιο σταθηκε η εν ψυχρώ δολοφονία ενός 15χρονου παιδιού στην
περιοχή των Εξαρχείων από ειδικό φρουρό της ΕΛ.ΑΣ, ο οποίος τον δολοφόνησε
ύστερα από ένα μικροεπεισόδιο κατά βάση φραστικό, με μια παρέα νέων παιδιών και
ύστερα τον εγκατέλειψε μαζί με τον συνάδελφό του στην περιπολία και έφυγε. Το
περιστατικό δεν είναι καθόλου μεμονωμένο. Μας το αποδεικνύει ένας μακρύς
κατάλογος από τη μεταπολίτευση και
ύστερα με ονόματα που είναι γνωστά και δεν χρειάζεται να επαναληφθούν. Εκείνο
που θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο κατάλογος αυτός την τελευταία δεκαετία
περιλαμβάνει εβδομήντα άτομα. Τα περισσότερα από τα άτομα αυτά που έπεσαν
θύματα της αστυνομικής καταστολής ήταν απλοί πολίτες. Οι εκθέσεις της Διεθνούς
Αμνηστίας για την Ελλάδα το είναι
ιδιαίτερα ενδεικτικές. Οι εκθέσεις αυτές επισημαίνουν ότι η κακομεταχείριση και
οι παραβιάσεις δικαιωμάτων αποτελεί μια μόνιμη πρακτική της ΕΛ.ΑΣ. Κάνουν λόγο
για δολοφονίες πολιτών, ειδικά μεταναστών και ρομά , για κακοποίηση των
αντίστοιχων ομάδων. Η έκθεση του για το 2006 διαπιστώνει ότι « παράνομοι μετανάστες υφίστανται βία από
συνοριοφύλακες και λιμενικούς όταν συλλαμβάνονται να εισέρχονται στη χώρα
παράνομα». Στην ίδια έκθεση γίνεται ακόμα η διαπίστωση ότι« Γιατροί της
αντιπροσωπείας πρόληψης των βασανιστηρίων διαπίστωσαν ότι άτομα που είχαν
ισχυριστεί ότι υπέστησαν κακομεταχείριση κατά τη διάρκεια ανάκρισης ή ενώ
βρίσκονταν υπό κράτηση σε σταθμούς συνοριοφυλακής έφεραν τραύματα που
επιβεβεαίωναν τους ισχυρισμούς τους.» Η ελληνική Αστυνομία έχει επομένως
σημαντική παράδοση σε τέτοιες πρακτικές αλλά το σημαντικότερο είναι η ευνοϊκή
μεταχείριση και η ατιμωρησία που απολαμβάνουν τα όργανά της γι΄ αυτές τους τις
συμπεριφορές.
Η κατασταλτική βία της αστυνομίας είναι πολιτικό γεγονός, είναι θέμα
ταξικού προσανατολισμού αυτών των μηχανισμών και εφαρμογής συγκεκριμένων
δογμάτων με τα οποία υλοποιείται η κρατική καταστολή. Μπορεί οι κατασταλτικοί
μηχανισμοί στα πλαίσια μιας αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας να μην έχουν
τον ίδιο αναβαθμισμένο ρόλο που έχουν στα πλαίσια μιας δικτατορίας , όμως ο
ουσιαστικός τους ρόλος δεν αλλάζει.
Συνεχίζουν ν ’ αποτελούν το οπλισμένο χέρι του καθεστώτος ενάντια στις
καταπιεζόμενες και κυριαρχούμενες τάξεις. Η μεταπολιτευτική ιστορία της
ελληνικής αστυνομίας έδειξε ότι αυτή σταθερά διατήρησε τον προσανατολισμό της
ενάντια στο κοινωνικό κίνημα. Δεν υπήρξε καμιά μεγάλη λαϊκή κινητοποίηση είτε
στα χρόνια της Ν.Δ είτε του ΠΑΣΟΚ που να μη δέχτηκε την άγρια αστυνομική
καταστολή. Από τις αύρες και τις σκευωρίες του Χ. Καραθανάση στην πρώτη
μεταπολίτευση ως τα ΜΑΤ του Αρκουδέα και
το δόγμα του Μητσοτάκη ότι ο «αστυνομικός
είναι το κράτος» κάθε σημαντική λαϊκή κινητοποίηση βρίσκει απέναντί της την
βία της αστυνομίας. Η αστυνομική βία δεν
εκφράζεται μόνο με την καταστολή των διαδηλώσεων αλλά και με τη βία απέναντι σε μετανάστες , όπως
έδειξε ο βασανισμός μεταναστών στο αστυνομικό τμήμα της Ομόνοιας με τη βία και
τις παραβιάσεις δικαιωμάτων ενάντια σε μικροκακοποιούς , τοξικομανείς,τις σκευωρίες
ενάντια σε κοινωνικούς αγωνιστές, την παρακολούθηση συνδικαλιστικών και
κινηματικών δραστηριοτήτων. Η ανάπτυξη
ακροδεξιών αντιλήψεων και ρατσιστικών
πρακτικών καθώς και η διαμόρφωση
σχέσεων με νεοφασιστικές ομάδες όπως η ‘’Χρυσή Αυγή’’ είναι μια πραγματικότητα
για μέρος του προσωπικού της.
Δεν είναι επομένως η βία της αστυνομίας θέμα κακής ή ανεπαρκούς
εκπαίδευσης του προσωπικού της ούτε
εκφράζει μεμονωμένες συμπεριφορές κάποιων άφρονων ατόμων. Είναι πρακτική
που έχει να κάνει με την προστασία των κυρίαρχων τάξεων, είναι η πυγμή του
κράτους απέναντι στην κοινωνική αντίσταση και διαμαρτυρία και είναι αδιάφορο
στην εξουσία αν είναι πέρα από τα όρια της τυπικής νομιμότητας που η ίδια
θεσπίζει. Οι δε κατά καιρούς διακηρύξεις για εκδημοκρατισμό της αστυνομίας
κατέληξαν σε λόγια κενά περιεχομένου. Η καταστολή συνεχίστηκε αμείωτη κι αυτό
που έγινε ήταν ο τεχνοκρατικός της εκσυγχρονισμός της και η συμμετοχή στη
διεθνοποίηση των μηχανισμών αστυνομευσης. Η εφαρμογή επίσης του δόγματος της
μηδενικής ανοχής που ήταν η πολιτική απάντηση των κυριάρχων τάξεων στην
κοινωνική περιθωριοποίηση μεγάλου μέρους του εργαζόμενου πληθυσμού την εποχή
που ηγεμόνευσε ο νεοφιλελευθερισμός, έκανε την αστυνομία ακόμα πιο αυταρχική
και αποτέλεσε προϋπόθεση για να προωθηθούν μια σειρά καπιταλιστικές
αναδιαρθρώσεις στην παραγωγή, την εργασία , την εκπαίδευση και τις κοινωνικές
υπηρεσίες.
Τα κροκοδείλια δάκρυα των εκπροσώπων της κρατικής εξουσίας για τη
δολοφονία του παιδιού συμβαδίζουν με τις προσπάθειες να συγκαλυφτεί το έγκλημα
και να παρουσιαστεί σαν ένας απλός εξοστρακισμός της σφαίρας. Περιμένουν απλά
μια πιο ευνοϊκή περίοδο χωρίς αντιδράσεις στην οποία θα μεθοδευτεί καλύτερα η
αθώωση του δολοφόνου. Γνωρίζοντας το που κατέληξαν οι υποθέσεις του Κουμή , της
Κανελλόπουλου και του Μ. Καλτέζα , πρέπει να είναι κατανοητό ότι το κράτος δεν
θα παραιτηθεί από τη συγκάλυψη της δολοφονίας. Από τώρα διαμορφώνονται
προϋποθέσεις για κάτι τέτοιο.
Τα γεγονότα των ημερών δεν είναι
μια εξέγερση μόνο ενάντια στην αστυνομική
βία, που είναι υπαρκτή και σοβαρή στην Ελλάδα σε στρώματα καταπιεσμένων. Είναι
κάτι περισσότερο. Είναι μια εξέγερση με κοινωνικά χαρακτηριστικά. Δείχνει το
μέγεθος της οργής για την κοινωνική
προοπτική που επιφυλάσσουν σε μεγάλο μέρος των νέων η ανασφάλιστη και κακοπληρωμένη εργασία , η
απόρριψη από την εκπαίδευση, η ανεργία. Οι αναδιαρθρώσεις αυτές εδραίωσαν τη
λεγόμενη ελαστική εργασία , προώθησαν την εμπορευματοποίηση της παιδείας και
της υγείας , κατέστρεψαν το σύστημα της κοινωνικής ασφάλισης, χτύπησαν δηλ. από
πολλές πλευρές τα δικαιώματα και τη ζωή εκατομμυρίων εργαζομένων. Οι συνθήκες
στην εργασία χειροτέρευσαν κατά πολύ εξαιτίας της ασυδοσίας της εργοδοσίας και
της κυβερνητικής ανοχής που απολαμβάνει. Αποκορύφωμα το καλοκαιρινό έγκλημα στο
Πέραμα που στοίχησε τη ζωή σε οκτώ εργάτες
την ώρα που η δημοκρατία ‘’μας’’ ετοιμάζονταν να γιορτάσει τα 34α γενέθλιά της. Η επίθεση στις λαϊκές τάξεις
συνεχίστηκε αμείωτη και με την κυβέρνηση Καραμανλή. Παίρνοντας τη σκυτάλη η
σημερινή κυβέρνηση από την προηγούμενη εκσυγχρονιστική του ΠΑΣΟΚ μείωσε τη
φορολογία των επιχειρήσεων και έγινε μηδενική η φορολογία της εκκλησίας. Τα φορολογικά βάρη φορτώθηκαν στα μεσαία και
εργατικά στρώματα , οι πολιτικές της λιτότητας συνεχίστηκαν στο αμείωτο , ενώ
από εργοδοτικά χείλη συνδεδεμένα άμεσα με την κυβέρνηση ακούγονται οι πλέον
κυνικές προτάσεις για εργασιακή εβδομάδα τεσσάρων ημερών με αντίστοιχη μείωση
αποδοχών και ασφαλιστικών εισφορών. 28 δισεκατομμύρια ευρώ δόθηκαν στις
τράπεζες ως στήριξη εξαιτίας της διεθνούς καπιταλιστικής κρίσης, την ώρα που οι
κοινωνικές δαπάνες μειώνονται κάθε χρονιά και περισσότερο. Η υπερχρέωση στις
τράπεζες μεγάλου μέρους νοικοκυριών είναι μια τραγική πραγματικότητα και η δόση
μαζί με το επιτόκιο κρέμεται σαν δαμόκλειος σπάθη πάνω από τα κεφάλια τους.
Όλο και περισσότεροι σήμερα βιώνουν σε προσωπικό και οικογενειακό
επίπεδο την ανασφάλεια, ειδικά δε η νεολαία των εργατικών οικογενειών αλλά
ακόμα και των μεσαίων τάξεων βιώνει πολύπλευρα την απόρριψη και στην εκπαίδευση
και στην εργασία. Ξέρουν ότι θα ζήσουν σ΄ ένα μέλλον που θα το χαρακτηρίζει η
αβεβαιότητα και η φτώχεια. Έτσι η νεολαιίστικη εξέγερση έγινε το κανάλι στο
οποίο διοχετεύτηκε η λαϊκή αγανάκτηση για τις πολιτικές επιλογές της κυβέρνησης
Καραμανλή στην οικονομία , την εργασία και την εκπαίδευση. Μια αγανάκτηση που δεν μπορούσε να εκφραστεί μέσα από τα
κανάλια του καθεστωτικού – κρατικού συνδικαλισμού που τον δένουν χίλια νήματα
με την κρατική εξουσία και τον έχουν καταστήσει παντελώς ανυπόληπτο στα μάτια
των εργαζομένων.
Η στάση της ΓΕΣΕΕ- ΑΔΕΔΥ στην απεργία της 10ης του Δεκέμβρη
που μετέτρεψε την προγραμματισμένη πορεία σε απλή συγκέντρωση στο Σύνταγμα
αποδεικνύει ότι τίποτα από τα συμβαίνοντα στην Ελλάδα σήμερα δεν μπορούν οι
γραφειοκράτες ν΄ αντιληφθούν στην πραγματική τους διάσταση , ότι είναι απλός
θεατής γεγονότων και ουσιαστικά παραμένουν στο καθεστωτικό μπλοκ. Μπορεί ν΄
απέρριψαν την πρόταση Καραμανλή για αναβολή της απεργίας δεν έκαναν όμως τίποτα
για να συνταχθούν με την εξεγερμένη νεολαία , αντίθετα με τη ματαίωση της
πορείας προσπάθησαν να φτιάξουν υγειονομική ζώνη , βλέποντας την εξέγερση με το
ίδιο μάτι που τη βλέπουν η κυβέρνηση και τα καθεστωτικά Μ.Μ.Ε.
Η νεοφιλελεύθερη λαίλαπα ανατρέποντας κοινωνικά δικαιώματα και ιστορικές
κατακτήσεις δεκαετιών καταστρέφει την κοινωνική ύπαρξη μιας σειράς εργαζομένων
στρωμάτων και τα οδηγεί στο κοινωνικό περιθώριο. Από την άλλη το πολιτικό κλίμα
σφραγίζεται από τη διαφθορά, το νεποτισμό των εκπροσώπων της πολιτικής και
οικονομικής εξουσίας , την κυβερνητική και δικαστική συγκάλυψη των ανομιών
τους. Παρέλαση πολιτικών και οικονομικών σκανδάλων με πρωταγωνιστές Υπουργούς
και άλλα ανώτατα στελέχη του κρατικού μηχανισμού. Από το σκάνδαλο των ομολόγων
και της λεηλασίας των ασφαλιστικών ταμείων, στη SIEMENS και από εκεί στους ιερούς πατέρες
του Βατοπεδίου. Προσπάθεια ελέγχου του δικαστικού μηχανισμού για την εξασφάλιση
ευνοϊκών αποτελεσμάτων στις έρευνες. Η σημερινή κυβέρνηση της Ν.Δ ασκεί μια
πολιτική που είναι μείγμα ενός παροξυσμού διαφθοράς και μέτρων αντιλαϊκής
πολιτικής. Παραπαίει κάτω από τις αντιφάσεις της και γίνεται όλο και πιο
επικίνδυνη μέσα στην κατάρρευσή της. Τα όσα ακούγονται για εφαρμογή του άρθρου
11 του Συντάγματος , όπως έδειξε και ο ηγέτης της ακροδεξιάς , είναι πρωτοφανή
, δείχνουν το αδιέξοδο της κυβέρνησης αλλά και συνολικά του πολιτικού
συστήματος. Ακόμα πιο απίστευτα και κυνικά μπορούν να θεωρηθούν όσα ακούστηκαν
από Υπουργό της Κυβέρνησης για εφαρμογή του άρθρου 48 του Συντάγματος , δηλ.
της κατάστασης πολιορκίας.
Σε
κάθε στιγμή και πολύ περισσότερο σε κάθε στιγμή εξέγερσης υπάρχουν επίδικα ,
επίδικα που αφορούν την προοπτική της. Η κυβέρνηση προσπαθεί να διαμορφώσει
πολιτικό μέτωπο ενάντια στην εξεγερμένη νεολαία , να την απομονώσει κοινωνικά
και πολιτικά. Αυτό αποτελεί και την ουσιαστική πολιτική προϋπόθεση για ανάπτυξη
σκληρών μορφών καταστολής. Το μέτωπο
αυτό έχει συγκροτηθεί κυρίως με το ΛΑΟΣ και το Κ.Κ.Ε του οποίου η απέχθεια
απέναντι στην ανεξάρτητη κινηματική δράση είναι ιστορικά αποδεδειγμένη. Αν το
Πολυτεχνείο, τουλάχιστον στο ξεκίνημα της κατάληψης, ήταν έργο 350 προβοκατόρων
(Π.φ.8ο) κάθε κινηματική
πρακτική που δεν είναι απόλυτα ελεγχόμενη απ’ αυτό θεωρείται ύποπτη και
λασπολογείται. Σήμερα το Κ.Κ.Ε καταγγέλλει ανοιχτά τους εξεγερμένους στο όνομα
των υλικών καταστροφών, λες και οι εξεγέρσεις μπορεί να είναι ήσυχες και
ειρηνικές διαδικασίες. Άλλωστε όταν ανάλογα κινήματα εξελίσσονταν σε άλλες
χώρες το Κ.Κ.Ε δεν είχε πρόβλημα ν΄ αποδεχτεί το ριζοσπαστικό και εξεγέρτικό
τους χαρακτήρα και να χαιρετίσει τον αγώνα. (περίπτωση της Γαλλικής εξέγερσης).Όταν
όμως αυτό που κάποτε ήταν στου γείτονα την αυλή έρχεται στη δική μας τότε οι θεωρίες της συνωμοσίας και της
προβοκάτσιας αναλαμβάνουν να καλύψουν
την απέχθεια του συγκεκριμένου
πολιτικού χώρου απέναντι στην ακηδεμόνευτη κινηματική δράση.
Αν
κάνουμε τη διαπίστωση μιας κοινωνικής εξέγερσης της νεολαίας , που στο κέντρο
της δεν βρίσκεται μόνο η αστυνομική καταστολή αλλά τα πλέον επίδικα της ταξικής
πάλης σήμερα , δηλ. το εργασιακό και η
κατανομή του κοινωνικού πλούτου , τότε ως τέτοια είναι ευπρόσδεκτη δεν μπορεί να
είναι κάτι που πρέπει να κλείσει αλλά να ενισχυθεί να μετεξελιχθεί σ΄ ένα
διαρκές κίνημα σύγκρουσης με την κρατική καταστολή και την καπιταλιστική
αναδιάρθρωση.
ΧΡ. ΡΕΠΠΑΣ
14/12/2008
KEIMENO ΠΟΥ ΓΡΑΦΤΗΚΕ ΤΙΣ ΜΕΡΕΣ ΤΗΣ ΕΞΕΓΕΡΣΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΣΤΗΝ
alfavita.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου