Η ΕΠΙΘΕΣΗ ΑΡΧΙΖΕΙ ΞΕΤΥΛΙΓΕΤΑΙ

Η ΕΠΙΘΕΣΗ ΑΡΧΙΖΕΙ ΞΕΤΥΛΙΓΕΤΑΙ



Η επίθεση στον κόσμο της εκπαίδευσης άρχισε να εκδηλώνεται σχεδόν αμέσως από την ανάληψη της εξουσίας από τη νέα κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και παράλληλα με την επίθεση που δέχτηκε ο κόσμος της ελαστικής εργασίας στο δημόσιο τομέα (συμβασιούχοι των προγραμμάτων stage).Μπροστά μας τώρα δεν έχουμε απλά κάποιες προγραμματικές διακηρύξεις του κυβερνώντος κόμματος για τις οποίες μπορούμε να κάνουμε κάποιες θεωρητικές εκτιμήσεις για το περιεχόμενό τους, αλλά συγκεκριμένες εξαγγελίες που σε σύντομο χρονικό διάστημα, σύμφωνα με δηλώσεις της Υπουργού Παιδείας, θα πάρουν τη μορφή νομοσχεδίου. Επομένως έχουμε το ξετύλιγμα μιας επίθεσης με ξεκάθαρο προσανατολισμό και στοχεύσεις. Στο στόχαστρο δεν βρίσκονται μόνο οι εργασιακές σχέσεις αλλά συνολικά ο ρόλος και η φυσιογνωμία του εκπαιδευτικού σήμερα, με απώτερο στόχο τη λειτουργικότερη προσαρμογή του στο σχολείο της αγοράς και τις απαιτήσεις του. Έκλεισε ταυτόχρονα και ο κύκλος του εθνικού διαλόγου για την Παιδεία με την έκδοση πορίσματος από το Συμβούλιο Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Στο διάλογο αυτό οικοδομήθκε ένα πνεύμα συναίνεσης σε νεοσυντηρητικές επιλογές και διαμορφώνονται έτσι πολιτικές προϋποθέσεις σε ένα τουλάχιστον πρώτο στάδιο για ν’ ανοίξει ένας νέος κύκλος αναδιαρθρώσεων στον βασικό κορμό του εκπαιδευτικού συστήματος, την πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Οι επιλογές της νέας πολιτικής εξουσίας έχουν κάνει σαφείς τους στόχους της και επιπλέον δεν αφήνουν περιθώρια για αναμονή ούτε για περίοδο χάριτος.
Το ΠΑΣΟΚ προσπαθεί να υλοποιήσει ένα νεοσυντηρητικό – νεοφιλελεύθερο εκπαιδευτικό πρόγραμμα, με βασικούς άξονες την αναδιάρθρωση των εργασιακών σχέσεων του εκπαιδευτικού σώματος και συνολικότερα του ρόλου του, την αξιολόγηση με στόχο την ένταση της κοινωνικής επιλογής του μαθητικού πληθυσμού, την αποκέντρωση ως νέα δομή διοίκησης της εκπαίδευσης με ένταξη μιας σειράς σημαντικών όψεων της λειτουργίας του στην τοπική αυτοδιοίκηση και προσανατολισμό του περιεχομένου των γνώσεων και των εκπαιδευτικών στόχων στις απαιτήσεις του κεφαλαίου. Μια ψευδεπίγραφη φρασεολογία κοινωνικής ευαισθησίας που μπορεί να συναντάμε σε κάποιες διακηρύξεις κειμένων του δεν μπορεί να αφήνει αυταπάτες για το πραγματικό περιεχόμενο της εκπαιδευτικής του πολιτικής. Η εκπαιδευτική του πολιτική κινείται στα παλίσια των στρατηγικών επιλογών του ελληνικού κεφαλαίου.
Με βάση τη Στρατηγική της Λισσαβόνας η εκπαίδευση και η γνώση περιγράφονται ως βασικοί παράμετροι της καπιταλιστικής συσσώρευσης και ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας του κεφαλαίου. Τα προγραμματικά κείμενα του ΠΑΣΟΚ( Πρόγραμμα του 2009, κείμενο για το Ανοικτό Σχολείο) , όχι μόνον αναπαράγουν αυτή την άποψη, αλλά την έχουν ως θεμελιακή αφετηρία για τους σχεδιασμούς τους και τις προτάσεις τους. Αυτό σημαίνει ότι οι αρχές της εκπαιδευτικής του πολιτικής έχουν την ιδεολογική και πολιτική τους αφετηρία στη σημερινή στρατηγική του ελληνικού κεφαλαίου και αποτελούν προσπάθεια υλοποίησής της.
Η εμμονή του προγράμματος του ΠΑΣΟΚ στο Ολοήμερο Σχολείο δεν είναι τυχαία. Στο κείμενο του «Ανοικτού Σχολείου» το Ολοήμερο που θέλει να γενικεύσει η νέα κυβέρνηση περιγράφεται μ’ έναν πολύ συγκεκριμένο τρόπο: ως το σχολείο της αγοράς , της δεξιότητας και της κατάρτισης και σ΄ αυτή τη βάση προτείνεται η γενίκευση του.
Για την εφαρμογή αυτών των επιλογών επιδιώκει και θα έχει τη συναίνεση της Ν.Δ σε πολιτικό επίπεδο και όσο το δυνατόν μεγαλύτερη κοινωνική συναίνεση, για την επίτευξη της οποίας κρίσιμος παραμένει ο ρόλος του καθεστωτικού συνδικαλισμού. Είναι επίσης σοβαρό να επισημανθεί ότι στο παιχνίδι της κοινωνικής συναίνεσης το Υπουργείο προσπαθεί να βάλει και τους γονείς επιδιώκοντας να διαμορφώσει συμμαχίες μαζί τους.
Σε πρώτη φάση η επίθεση ξεκινάει από τις εργασιακές σχέσεις των εκπαιδευτικών, την αλλαγή (χειροτέρευση) των οποίων η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας χαρακτηρίζει ως προτεραιότητα. Προτεραιότητα που προφανώς απορρέει και από τη γενικότερη κυβερνητική προσπάθεια μείωσης του προσωπικού του δημόσιου τομέα, χωρίς αυτή η επιλογή να εξαντλείται σ΄ αυτό και μόνο. Η χειροτέρευση της εργασιακής κατάστασης έχει μια σειρά σημαντικές συνέπειες στο ρόλο τους και τη θέση τους στην εκπαιδευτική διαδικασία. Στο πλαίσιο αυτής της επίθεσης το Υπουργείο Παιδείας ανακοινώνει ότι οι πίνακες αναπληρωτών και ωρομισθίων σταματούν να τροφοδοτούνται και ότι στο εξής οι προσλήψεις θα γίνονται από το Α.Σ.Ε.Π. Η πρόταση αυτή έχει κωδικοποιηθεί και ως αρχή σύμφωνα με την οποία κάθε διορισμός στην εκπαίδευση μόνιμου – αναπληρωτή – ωρομίσθιου θα περάσει από συμμετοχή στην επιλογή στο Α.Σ.Ε.Π. Κάνει λόγο για μεταβατικό καθεστώς για τους υφιστάμενους, δηλ. των αναπληρωτών και των ωρομισθίων που εργάστηκαν τα προηγούμενα χρόνια στην εκπαίδευση. Επιπλέον οι προσλήψεις θα γίνονται με σαφή προσδιορισμό του τόπου και του χρόνου. Το τελευταίο αποτελεί μια εξαιρετικά κρίσιμη πλευρά που έχει να κάνει και με τις κυβερνητικές διακηρύξεις για αποκέντρωση της εκπαίδευσης. Επιπλέον από την ίδια την Υπουργό Παιδείας αναγγέλλεται ότι οι αλλαγές στο εργασιακό καθεστώς των εκπαιδευτικών αποτελούν ένα μόνο κεφάλαιο από τη συνολική ατζέντα που έχει καταρτίσει η νέα κυβέρνηση γι’ αυτούς. Έκανε έτσι σαφή την πρόθεσή της να προχωρήσει σε συνολικές αλλαγές που δεν θα αφορούν μόνο τα εργασιακά αλλά και την αξιολόγηση και την επιμόρφωση και στα πλαίσια αυτά εξετάζονται, όπως ανήγγειλε από τον Έβρο η Υφυπουργός Παιδείας οι όροι ουσιαστικής υλοποίησης του δόκιμου εκπαιδευτικού δηλ. η επιμόρφωσή του και αξιολόγησή του την πρώτη διετία.
Η νέα Υπουργός χαρακτηρίζει τις σχολικές τάξεις ως την καρδιά της εκπαίδευσης κι αυτός που την κάνει να χτυπά είναι ο εκπαιδευτικός. Προαναγγέλλει ένα πλαίσιο βασικών αρχών που αφορούν ρυθμίσεις για τον εργασιακό βίο και την εξέλιξη των εκπαιδευτικών που θα περιλαμβάνει την επιμόρφωση και εκπαίδευση, την αξιολόγηση και τις αμοιβές. Δεν μπορεί να υπάρχει αμφιβολία ότι πρόκειται για μια προσπάθεια συνολικής χειροτέρευσης των όρων εργασίας του εκπαιδευτικού σώματος, πίσω από την οποία γίνεται προσπάθεια να κρυφτούν οι χρόνιες ανεπάρκειες του συστήματος και η καταστροφική επίδραση της νεοφιλελεύθερης πολιτικής στη λειτουργία της εκπαίδευσης. Το Υπουργείο σήμερα δεν προσπαθεί μόνο για λιγότερους διορισμούς στους μόνιμους εκπαιδευτικούς αλλά και στους αναπληρωτές και τους ωρομίσθιους. Χωρίς ν΄ αμφισβητείται το άθλιο καθεστώς της ωρομισθίας , το ζητούμενο είναι η μείωση των διορισμών και σ΄ αυτές τις εργασιακές κατηγορίες, κάνοντας ακόμα πιο δύσκολο το μέλλον του δημόσιου σχολείου.
Το 1997 με την κατάργηση της επετηρίδας μπήκε ουσιαστικός φραγμός στους μόνιμους διορισμούς, γιγαντώθηκε η ελαστική εργασία στην εκπαίδευση με την εισαγωγή του θεσμού του ωρομισθίου. Σήμερα το Υπουργείο Παιδείας και Διαβίου Μάθησης κάνει ένα ακόμα βήμα προς την ίδια κατεύθυνση. Μεταφέρει την ίδια επιλογή στο χώρο των αδιόριστων εκπαιδευτικών προσπαθώντας κι εκεί να περιορίσει δραστικά τις προσλήψεις και να μεταθέσει την ευθύνη της ανεργίας στους ίδιους, μέσω της «αξιοκρατικής» πρόσληψης από τον Α.Σ.Ε.Π. Παράλληλα το Υπουργείο αναγγέλλει αλλαγές στην εργασιακή κατάσταση του συνόλου του εκπαιδευτικού σώματος, με την αλλαγή προς το χειρότερο πάντα του καθεστώτος των μεταθέσεων και αποσπάσεων. Επομένως η επίθεση είναι συνολική και δεν αφορά μόνο τους αδιόριστους ή τους ελαστικά εργαζόμενους εκπαιδευτικούς. Δεν αφορά επίσης μόνον τις εργασιακές σχέσεις αλλά και τη φυσιογνωμία και το ρόλο των εκπαιδευτικών στο σημερινό σχολείο της αγοράς. Οι αλλαγές αυτές στο εργασιακό καθεστώς , όπως και το 1997 – 98, θεσμοθετούν αφενός τον ιδεολογικό έλεγχο και την επιβολή της κρατικής διδακτικής ως προϋπόθεση εισόδου στο επάγγελμα. Αποσυνδέουν το πτυχίο από τα εργασιακά δικαιώματα και στο χώρο της αδιοριστίας και της επισφαλούς εργασίας και μετατρέπουν πλήρως την πρόσβαση στην εργασία από συλλογικό κοινωνικό δικαίωμα σε ατομικό προνόμιο, που κατακτιέται με ανταγωνιστικούς όρους.
Οι προτεινόμενες αλλαγές είναι το άνοιγμα του σκηνικού της επίθεσης που ξεκινά ασφαλώς από τα πιο αδύναμα κομμάτια της εργασίας αλλά δεν θα σταματήσει μόνο σ΄αυτά.


                                                                                                 ΧΡ. ΡΕΠΠΑΣ