Δευτέρα 6 Σεπτεμβρίου 2010

Η Ελληνική κρίση και η συμμετοχή του ΔΝΤ , Ελένη Παπαδοπούλου

Η Ελληνική κρίση και η συμμετοχή του ΔΝΤ
C
omment|Elena Papadopoulou|4 August 2010|update 71|url
print|email |bookmark

Αυτό το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στα Αγγλικά στις 17 Ιουνίου του 2010 από την Ελένη Παπαδοπούλου, και μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε στα Ελληνικά τον Αύγουστος του 2010.

http://www.brettonwoodsproject.org/art.shtml?x=566546

--------------------------------------------------------------------------------

Για έξι μήνες τώρα η Ελλάδα, και μέσω της Ελλάδας ολόκληρη η Ευρώπη, περνάει μια σφοδρή κρίση δημοσιονομικού χρέους. Αυτή έχει ονομαστεί «η Τρίτη φάση» μιας κρίσης που άρχισε στο χρηματοπιστωτικό τομέα και εξαπλώθηκε στην πραγματική οικονομία, και φαίνεται να επηρεάζει όλες τις πλευρές της κοινωνικής και πολιτικής ζωής. Η «Ελληνική έκφραση» της κρίσης έχει αποκαλύψει ένα εκπληκτικά ευρύ φάσμα από θέματα που δεν αφορούν μόνο τα δομικά προβλήματα της Ελληνικής οικονομίας, αλλά και αυτά της Ε.Ε. ως μιας οικονομικής και κοινής νομισματικής περιοχής. Έχει αποκαλύψει επίσης και την απροθυμία και ίσως την ανικανότητα της Ε.Ε. να αντιδράσει στο πρόβλημα με συνέπεια, και με έγκαιρο και συλλογικό τρόπο. Ωστόσο, αυτό που είναι πραγματικά εντυπωσιακό για την ελληνική κρίση είναι πόσο φαινομενικά απρόοπτη ήταν.

Πριν από δύο χρόνια, όταν η χρηματοπιστωτική κρίση άρχισε, η ελληνική οικονομία δεν φάνηκε να επηρεάστηκε ιδιαίτερα, κυρίως, λόγου των διαρθρωτικών χαρακτηριστικών του τραπεζικού της τομέα, συμπεριλαμβανομένων της μέτριας ανάπτυξής του και της χαμηλής έκθεσης σε «τοξικά» χρηματοοικονομικά προϊόντα. Η αύξηση του ΑΕΠ το 2008 ήταν περίπου 2,9 τοις εκατό και η Κεντρική Τράπεζα της Ελλάδας πρόβλεψε στασιμότητα για το 2009. Σύμφωνα με την Eurostat, το ελληνικό ΑΕΠ στην πραγματικότητα μειώθηκε κατά 2 τοις εκατό το 2009 και προβλέπεται να συρρικνωθεί κατά 3 τοις εκατό το 2010.

Το πρωτογενές έλλειμμα της ελληνικής κυβέρνησης για το 2008 αναφερόταν ως 3,7 τοις εκατό και υπολογίστηκε ότι θα αυξηθεί πάνω από 4 τοις εκατό για το 2009. Από το Σεπτέμβριο του 2009, όμως, το ελληνικό έλλειμμα είχε υπολογιστεί εκ νέου στο 7 με 8 τοις εκατό και, τέλος, στο 13 τοις εκατό του ΑΕΠ. Κατά συνέπεια, η διαδικασία της υπέρβασης του ελλείμματος της Ε.Ε. ενεργοποιήθηκε και ένα πρώτο πακέτο από μέτρα λιτότητας προτάθηκε, που συμπεριλάμβανε τις περικοπές των μισθών, τις αυξήσεις των φόρων, καθώς και ένα πάγωμα στις προσλήψεις στο δημόσιο τομέα. Ωστόσο, κατέστη σαφές αμέσως μετά την εκλογική νίκη του σοσιαλιστικού ΠΑΣΟΚ τον Οκτώβριο του 2009 ότι οι αρχικές διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης ότι η χώρα θα μπορούσε να αντιμετωπίσει τα χρηματοοικονομικά της προβλήματα χωρίς εξωτερική παρέμβαση ήταν αναξιόπιστες.

Στις 11 Απριλίου, η ελληνική κυβέρνηση συμφώνησε την ενεργοποίηση ενός «μηχανισμού στήριξης για την ελληνική οικονομία", που περιλάμβανε €110 δις. σε δάνεια από το ΔΝΤ και την Ε.Ε. (βλέπε Update 71). Τα μέτρα λιτότητας που έχουν αποφασισθεί περιλαμβάνουν: τη μείωση των παροχών του δημόσιου τομέα κατά 10 τοις εκατό, την κατάργηση των εποχιακών επιδομάτων για τους υπάρχοντες και για τους συνταξιούχους δημοσίους υπαλλήλους, πράγμα που σημαίνει άμεση μείωση 14 τοις εκατό των μισθών και συντάξεων, κατά 10 τοις εκατό αύξηση των ειδικών φόρων κατανάλωσης για τσιγάρα, ποτά και καύσιμα, και αύξηση του φόρου προστιθέμενης αξίας από 19 τοις εκατό έως 23 τοις εκατό.

Επιπλέον, ο νόμος που ψηφίστηκε για να ενεργοποιηθεί ο μηχανισμός υποστήριξης προϋποθέτει ότι όλες οι αποφάσεις που έχουν να κάνουν με την υλοποίηση της συμφωνίας και την έγκριση οποιωνδήποτε άλλων συμβάσεων με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, την Ε.Ε. ή το ΔΝΤ, θα πρέπει να εκδίδονται από τον υπουργό Οικονομικών με προεδρικό διάταγμα, και δεν θα απαιτείται η οποιαδήποτε συζήτηση ή συμφωνία από το ελληνικό κοινοβούλιο.

Η εξαγγελία των μέτρων λιτότητας προκάλεσε γενικές απεργίες και μεγάλες διαδηλώσεις από τα ελληνικά συνδικάτα και τα πολιτικά κόμματα της αριστεράς. Παρά τη γενική δυσπιστία και εχθρότητα της ελληνικής κοινής γνώμης απέναντι στο ΔΝΤ, ήταν εν μέρει κατανοητό ότι η ελληνική κυβέρνηση είχε ήδη αρχίσει την εκτέλεση αυτού του είδος οικονομικής πολιτικής πριν από την επίσημη συμμετοχή του ΔΝΤ. Επιπλέον, καθώς οι ελληνικές δημόσιες υπηρεσίες είναι ήδη αρκετά ιδιωτικοποιημένες, και η ελληνική αγορά απελευθερωμένη σε μεγάλο βαθμό, ο χώρος για το κοινό «πακέτο μέτρων εξυγίανσης του ΔΝΤ» είναι αρκετά περιορισμένος. Ωστόσο, φαίνεται ότι το ΔΝΤ εξακολουθεί να αγωνίζεται για την αποκατάσταση της κακής φήμης του. Αποκαλύφθηκε στον Τύπο στα μέσα Ιουνίου, ότι οι υπάλληλοι του ΔΝΤ κάλεσαν δημοσιογράφους, εκδότες και επιχειρηματίες σε μια συνάντηση για να προσπαθήσουν να βελτιώσουν την εικόνα του Ταμείου στα μάτια του ελληνικού κοινού.

Η ανεργία στην Ελλάδα αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς. Η κατανάλωση, οι επενδύσεις και οι δημόσιες δαπάνες περιορίζονται. Απουσιάζει πολύ έντονα η αναπτυξιακή στρατηγική. Οι πολιτικές εξελίξεις και η κοινωνική αναταραχή βρίσκονται σε εξέλιξη. Τα μέτρα λιτότητας με δυσκολία θα μειώσουν το χρέος. Αυτό που είναι σίγουρο, είναι ότι θα βουλιάξουν την ελληνική οικονομία σε μια ακόμα μεγαλύτερη και βαθύτερη ύφεση. Αυτό που απαιτείται είναι η αύξηση της πραγματικής ζήτησης μέσω της στήριξης του εισοδήματος και των δημοσίων δαπανών, καθώς και η συλλογική υποστήριξη και η ένδειξη αλληλεγγύης από την Ε.Ε. Τα ερωτήματα είναι: Τι να περιμένουν οι Έλληνες εργαζόμενοι από αυτό το «οικονομικό σχέδιο εξορθολογισμού»; Πότε πρόκειται να αποκατασταθεί το βιοτικό τους επίπεδο; Γιατί το βάρος της πληρωμής για αυτή την κρίση για μια ακόμη φορά πέφτει πάνω στους ώμους τους;

Δεν υπάρχουν σχόλια: